100 / 100

Çocuk sağlığı, tıbbi bilimin en kritik ve dikkat gerektiren alanlarından biridir. Çocukların yaşamlarını etkileyen sağlık problemleri, özellikle yoğun bakım ünitelerinde yatan çocuklarda daha da ciddi bir hal alır. Bu durumlarda, sağlık profesyonelleri için en önemli görevlerden biri, çocukların hayatını tehdit eden durumları hızlı ve doğru bir şekilde tanımlayarak, gereken müdahaleyi zamanında yapmaktır. Bu bağlamda, PRISM skorlama sistemi (Pediatric Risk of Mortality), çocuk mortalite riskini belirlemek için kullanılan en yaygın ve güvenilir araçlardan biridir.

Sağlık Bilgisi İçeriği

Çocuk Mortalite Riski Skorlama: PRISM Skoru Hesaplama 2

PRISM, çocuk yoğun bakım ünitelerinde (ÇYBÜ) yatan hastaların mortalite riskini değerlendiren bir model olarak geliştirilmiştir. Sistem, çocukların hayati belirtilerini ve laboratuvar sonuçlarını analiz ederek, hangi hastaların daha yüksek risk altında olduğunu belirlemeyi amaçlar. Bu sayede, sağlık profesyonelleri, kaynaklarını daha etkili bir şekilde kullanabilir ve müdahaleleri önceliklendirebilir. PRISM, özellikle çok sayıda kritik hasta bulunan yoğun bakım ünitelerinde, hasta yönetimi ve tedavi stratejilerinin belirlenmesinde önemli bir rol oynar.

Bu makalede, PRISM skorlama sisteminin ne olduğu, nasıl çalıştığı ve klinik uygulamalarda nasıl kullanıldığı detaylı bir şekilde ele alınacaktır. Ayrıca, PRISM’in avantajları, sınırlamaları ve çocuk mortalite riski üzerinde sağladığı katkılar hakkında bilgiler sunulacaktır. Bu kapsamlı inceleme, çocuk sağlığı alanında çalışan profesyonellere ve bu konuda bilgi edinmek isteyen sağlık çalışanlarına rehberlik etmeyi amaçlamaktadır.

PRISM Skorlama Sistemi Nedir?

PRISM skorlama sistemi, kritik hasta çocukların yoğun bakım ünitelerinde mortalite riskini belirlemek amacıyla kullanılan bir değerlendirme aracıdır. Bu sistem, hastanın klinik durumunu ve laboratuvar bulgularını değerlendirerek, yoğun bakım sürecindeki ölüm riskini objektif bir şekilde tahmin etmeye çalışır. PRISM skoru, ilk olarak 1980’lerde geliştirilmiş ve bu alanda yapılan araştırmalara önemli bir temel oluşturmuştur. Sistem, hastaların fiziksel bulgularını, yaşamsal parametrelerini ve belirli laboratuvar test sonuçlarını değerlendirerek, bu parametrelerin ağırlıklandırılmış bir puanlama sistemiyle birleştirilmesi prensibine dayanır.

PRISM skoru, genellikle yoğun bakım ünitesine kabulün ilk 24 saati içinde toplanan verilerle hesaplanır. Bu süre içinde elde edilen ölçümler, hastanın genel sağlık durumunu yansıtarak mortalite riskinin öngörülmesini sağlar. Kullanılan parametreler arasında kan gazı analizi, elektrolit seviyeleri, vital bulgular (nabız, kan basıncı, solunum hızı), nörolojik değerlendirmeler ve organ fonksiyonlarına dair ölçümler yer alır. Bu veriler, hasta çocukların genel sağlık durumlarını etkileyen kritik faktörleri kapsamlı bir şekilde analiz etmek için kullanılır. Sistem, mortalite riskini tahmin etmekle kalmaz, aynı zamanda hastaların klinik tedavi süreçlerinin değerlendirilmesine de yardımcı olur.

PRISM, pediatrik yoğun bakım alanında önemli bir standart haline gelmiştir. Bu skor, klinisyenlere hasta yönetiminde rehberlik ederken, aynı zamanda araştırmalarda homojen hasta grupları oluşturmak ve tedavi etkinliğini değerlendirmek için de kullanılır. Ayrıca, PRISM’in gelişmiş versiyonları (örneğin PRISM III) daha güncel klinik veri setlerini ve hesaplama algoritmalarını içererek sistemin doğruluğunu artırmıştır. PRISM skoru, sağlık profesyonellerinin karar alma süreçlerini kolaylaştırırken, hasta sonuçlarını iyileştirmek için kritik bilgiler sağlar ve pediatrik yoğun bakım ünitelerinde kalite kontrol mekanizmalarının geliştirilmesine de katkıda bulunur.

PRISM Skorunun Hesaplanması

PRISM, çocuk yoğun bakım ünitelerinde yatan hastaların mortalite riskini değerlendirmek için kullanılan kompleks bir skorlama sistemidir. PRISM skoru, belirli fizyolojik ve laboratuvar parametrelerinin ölçümleri üzerinden elde edilir ve çocuğun genel sağlık durumunu yansıtan bir risk puanı sağlar. Aşağıda, PRISM skorunun nasıl hesaplandığına dair detaylı bilgiler yer almaktadır:

1. Fizyolojik Parametrelerin Toplanması

PRISM skoru, hastanın yoğun bakım ünitesine kabulünden sonraki ilk 12-24 saat içinde toplanan fizyolojik ve laboratuvar parametrelerine dayanmaktadır. Bu parametreler, çocukların yaşına göre belirlenen normal değerlerin dışına çıktığında, çocuğun genel sağlık durumu hakkında kritik bilgiler sunar. Fizyolojik parametreler genellikle şunları içerir:

Kalp Hızı (HR): Yaşa göre normal aralıkların dışında kalan kalp hızı değerleri, PRISM skoruna eklenen önemli bir parametredir. Örneğin, ciddi bradikardi (düşük kalp hızı) veya taşikardi (yüksek kalp hızı) durumları, skorda yüksek puanlarla değerlendirilir.
Kan Basıncı (BP): Sistolik ve diyastolik kan basıncı değerleri, yaşa göre normal aralıklardan saparsa, bu durum PRISM skoruna yansıtılır. Hipotansiyon (düşük kan basıncı) veya hipertansiyon (yüksek kan basıncı), çocukların mortalite riskini artırabilir.
Vücut Sıcaklığı (T): Hipotermi (düşük vücut sıcaklığı) veya hipertermi (yüksek vücut sıcaklığı), PRISM skorunun hesaplanmasında önemli rol oynar. Vücut sıcaklığındaki anormal değişiklikler, çocuğun enfeksiyon veya sistemik inflamatuar yanıt gibi ciddi durumlarla karşı karşıya olduğunu gösterebilir.
Solunum Hızı (RR): Solunum hızındaki anormallikler, özellikle solunum yetmezliği veya nörolojik bozuklukları işaret edebilir ve PRISM skoru üzerinde belirleyici olabilir.

Her bir fizyolojik parametre, yaşa göre belirlenen normal aralıklardan saparsa, bu sapmalar belirli puanlarla ödüllendirilir ve bu puanlar PRISM skoruna eklenir.

2. Laboratuvar Testlerinin İncelenmesi

Laboratuvar test sonuçları, PRISM skorunun belirlenmesinde hayati bir rol oynar. Bu testler, çocukların organ fonksiyonlarının ne durumda olduğunu ve genel sağlık durumlarını anlamak için kullanılır. En sık kullanılan laboratuvar parametreleri şunlardır:

Arteriyel Kan Gazları (ABG): Arteriyel kan gazı analizi, çocuğun oksijenizasyonu ve asit-baz dengesi hakkında bilgi verir. pH, PaO2, PaCO2 gibi parametreler, çocuğun solunum veya metabolik durumunu değerlendirmek için kullanılır. Örneğin, ciddi asidoz (pH < 7.2) veya hipoksemi (PaO2 < 50 mmHg) durumları yüksek risk göstergeleridir ve PRISM skoruna ek puanlar ekler.
Serum Elektrolitleri: Serum sodyum, potasyum, kalsiyum gibi elektrolitlerin anormal seviyeleri, çocuğun sıvı ve elektrolit dengesinin bozulduğunu gösterebilir. Hiperkalemi (yüksek potasyum), hiponatremi (düşük sodyum) gibi durumlar, PRISM skoruna eklenir.
Kan Glukoz Seviyesi: Hipoglisemi (düşük kan şekeri) veya hiperglisemi (yüksek kan şekeri) PRISM skoruna etki eden diğer önemli faktörlerdir. Özellikle sepsis veya diyabet gibi durumlarla ilişkilendirilen anormal glukoz seviyeleri, çocuğun risk altında olduğuna işaret eder.
BUN ve Kreatinin: Bu böbrek fonksiyon testleri, çocuğun böbrek fonksiyonlarının durumunu yansıtır. Böbrek yetmezliği gibi durumlar, PRISM skorunda belirgin bir artışa neden olabilir.

Bu laboratuvar testlerinin sonuçları, belirli bir algoritma ile işlenerek PRISM skoruna katkıda bulunur. Yüksek risk taşıyan laboratuvar sonuçları, skorun artmasına neden olur.

3. Nörolojik Durumun Değerlendirilmesi (Glasgow Koma Skalası – GCS)

PRISM skorunun bir diğer önemli bileşeni, çocuğun nörolojik durumunun değerlendirilmesidir. Bu değerlendirme, GCS kullanılarak yapılır. GCS, hastanın bilinç seviyesini değerlendiren bir skaladır ve üç bileşenden oluşur:

Göz Açma (E)
Sözel Yanıt (V)
Motor Yanıt (M)

GCS puanı, hastanın nörolojik fonksiyonlarının ne kadar etkilendiğini gösterir. PRISM skoruna, GCS puanının düşük olduğu durumlarda ek puanlar eklenir. Özellikle travmatik beyin yaralanması veya ciddi nörolojik bozuklukların varlığında, GCS puanı, çocuğun mortalite riskini önemli ölçüde artırabilir.

4. PRISM Skorunun Hesaplanması ve Yorumlanması

Toplanan tüm fizyolojik, laboratuvar ve nörolojik veriler, PRISM skorlama algoritması kullanılarak birleştirilir ve her bir parametreye verilen puanlar toplanarak çocuğun toplam PRISM skoru hesaplanır. Bu toplam skor, çocuğun yoğun bakım ünitesinde geçirdiği ilk günlerdeki mortalite riskini tahmin etmek için kullanılır.

Düşük PRISM Skoru: Çocuğun fizyolojik ve laboratuvar parametreleri normal aralıklar içinde ise, PRISM skoru düşük olur ve bu da çocuğun mortalite riskinin düşük olduğunu gösterir.
Yüksek PRISM Skoru: Çocuğun parametreleri normalden sapmışsa ve özellikle ciddi anormallikler gösteriyorsa, PRISM skoru yüksek olur. Bu durumda çocuğun mortalite riski artar ve yoğun tedavi ve izlem gereksinimi doğar.

PRISM skoru, sağlık profesyonellerine, hangi çocukların daha kritik olduğunu ve hangi tedavi stratejilerinin uygulanması gerektiğini belirlemede rehberlik eder. Bu skorlama sistemi, yoğun bakım ünitelerinin etkinliğini artırmak ve hasta yönetimini optimize etmek için son derece yararlı bir araçtır.

PRISM Skorlama Sisteminin Klinik Kullanımı

PRISM Skoru, yoğun bakım ünitelerinde çocuk hastaların ölüm riskini değerlendirmek amacıyla kullanılan kapsamlı bir skorlama sistemidir. Klinik uygulamalarda PRISM skoru, hem hasta bakımının yönetiminde hem de klinik araştırmalarda önemli roller üstlenir. Bu sistemin etkin kullanımı, sağlık hizmetlerinin kalitesini artırabilir ve kaynakların doğru yönlendirilmesine katkı sağlar.

1. PRISM Skorunun Temel Bileşenleri

PRISM skoru, genellikle ilk 24 saat içinde elde edilen klinik ve laboratuvar bulgularına dayanır. Aşağıdaki parametreler değerlendirilir:

Fizyolojik Bulgular: Kalp hızı, kan basıncı, vücut sıcaklığı gibi temel yaşamsal belirtiler.
Laboratuvar Bulguları: Kan gazı analizi, elektrolit seviyeleri, hematolojik göstergeler.
Nörolojik Durum: Bilinç durumu, pupiller refleks gibi göstergeler.
Organ Fonksiyon Bozuklukları: Çoklu organ disfonksiyonu ve spesifik organ bozukluklarına dair işaretler.

Bu parametrelerin birleşimi, bir çocuğun yoğun bakım ünitesinde hayatta kalma olasılığına dair istatistiksel bir tahmin oluşturur.

2. Klinik Kararlarda PRISM Kullanımı

PRISM skoru, klinisyenlere aşağıdaki konularda rehberlik eder:

Risk Tabakalaştırma: Yüksek riskli hastaların erken belirlenmesi, kritik bakım planlarının optimize edilmesine olanak tanır.
Tedavi Yoğunluğunun Belirlenmesi: Kaynakların etkin kullanımını sağlayarak hasta bakımını önceliklendirme.
Hastalık Seyrinin Takibi: Skordaki değişiklikler, tedaviye yanıtın değerlendirilmesinde önemli bir gösterge olarak kullanılır.

3. Yoğun Bakım Yönetiminde Kullanım

PRISM skoru, özellikle pediatrik yoğun bakım ünitelerinde aşağıdaki alanlarda kullanılır:

Hasta Kabul ve Taburcu Kararları: Hangi hastaların yoğun bakım gerektirdiğinin objektif değerlendirilmesi.
Tedavi Etkililiği Analizi: Mevcut tedavi yaklaşımlarının iyileştirilmesi için veri sağlama.
Ekip İletişimini Güçlendirme: Farklı disiplinlerden uzmanlar arasında ortak bir dil oluşturma.

4. Sağlık Sisteminde Stratejik Kullanım

PRISM skoru, bireysel hasta yönetiminin ötesinde sağlık sisteminin planlama ve değerlendirme süreçlerinde de kullanılır:

Kalite Değerlendirmesi: Yoğun bakım ünitesinin klinik performansını ölçme.
Araştırma ve Geliştirme: Pediatrik yoğun bakım süreçlerini inceleyen bilimsel çalışmalarda önemli bir veri kaynağı.
Kaynak Dağılımı ve Yönetimi: Yoğun bakım yataklarının ve ekipmanlarının optimal kullanımı.

5. PRISM Sisteminin Sınırlamaları

Her ne kadar PRISM skoru klinik kullanımlarda yaygın bir araç olsa da, bazı sınırlamaları vardır:

Hasta Özelliklerine Uyum: PRISM skoru, belirli yaş grupları veya hasta tipleri için uyarlanabilirlik açısından kısıtlı olabilir.
Veri Toplama Zorlukları: Doğru sonuçlar elde etmek için verilerin eksiksiz ve zamanında toplanması gereklidir.
Kültürel ve Bölgesel Farklılıklar: Farklı coğrafyalardaki sağlık hizmetleri altyapısı, skorun uygulanabilirliğini etkileyebilir.

6. Sonuç ve Gelecek Perspektifleri

PRISM skoru, pediatrik yoğun bakım alanında klinisyenlere rehberlik eden etkili bir araçtır. Teknolojik ilerlemeler ve büyük veri analitiğinin entegrasyonu ile PRISM sisteminin doğruluğu ve uygulanabilirliği daha da artırılabilir. Gelecekte, PRISM’in yapay zeka destekli sistemlerle entegrasyonu, tahmin gücünü ve klinik etkinliğini daha üst seviyelere taşıyacaktır.

PRISM Skorunun Avantajları

PRISM skoru, çocuk yoğun bakım ünitelerinde (ÇYBÜ) hasta yönetiminde ve klinik araştırmalarda yaygın olarak kullanılan bir risk değerlendirme aracıdır. Bu skorlama sisteminin avantajları şu şekilde detaylandırılabilir:

Hastanın Klinik Durumunun Objektif Değerlendirilmesi
PRISM, hastaların fizyolojik verileri, laboratuvar sonuçları ve klinik bulgularına dayalı olarak hesaplanır. Bu, hasta durumunu daha objektif bir şekilde değerlendirme imkânı sunar. Öznel yargılardan bağımsız bir değerlendirme yapmayı sağlar.
Hasta Yönetimini Kolaylaştırma
Yüksek PRISM skorları, yoğun bakım ekiplerini daha yoğun ve agresif tedavi gereksinimi olan hastalar hakkında erken bilgilendirir. Bu, kaynakların etkin kullanılmasına ve kritik hastalara öncelik verilmesine olanak tanır.
Prognoz Tahmini
PRISM skoru, çocukların mortalite riskini tahmin ederek ailelere ve sağlık ekiplerine hasta prognozu hakkında bilgi sağlar. Bu, hasta yakınlarını bilgilendirme ve karar verme süreçlerini kolaylaştırabilir.
Performans ve Kalite Ölçümü
PRISM, yoğun bakım ünitelerinin klinik performansını ölçmek ve kıyaslamak için kullanılır. Özellikle mortalite oranlarının beklentilerle karşılaştırılması yoluyla hizmet kalitesinin artırılmasına katkıda bulunur.
Araştırmalarda Standartlaştırılmış Veri Sağlama
PRISM, klinik araştırmalarda standart bir risk değerlendirme aracı olarak kullanılabilir. Bu, farklı çalışmalar arasında karşılaştırılabilir veri sunarak bilimsel geçerliliği destekler.
Evrensel Kullanım ve Geçerlilik
Çeşitli hasta gruplarında yapılan çalışmalar, PRISM skorunun geniş bir popülasyonda kullanılabilirliğini ve geçerliliğini göstermiştir. Bu, çok merkezli araştırmalarda ve farklı yoğun bakım ünitelerinde kullanılmasına olanak tanır.

PRISM Skorunun Sınırlamaları

PRISM skorunun avantajlarına rağmen, klinik kullanımda bazı sınırlamaları da bulunmaktadır. Bu sınırlamalar şu şekilde detaylandırılabilir:

Hastanın İlk 24 Saatine Dayalı Kısıtlılık
PRISM, hastaneye yatışın ilk 24 saati içindeki verilerle hesaplanır. Bu nedenle, dinamik bir değerlendirme sağlamaz ve hastanın durumundaki değişiklikleri yansıtmakta yetersiz kalabilir.
Belirli Hasta Gruplarında Duyarlılık Eksikliği
Prematüre bebekler, nörolojik hastalıklar veya kronik hastalıklar gibi belirli gruplarda PRISM skorunun mortalite tahmini doğruluğu sınırlı olabilir. Bu, hasta özelinde farklı değerlendirme araçlarına ihtiyaç duyulmasına yol açabilir.
Karmaşıklık ve Hesaplama Zorluğu
PRISM skorunun hesaplanması, karmaşık algoritmalar ve çoklu fizyolojik parametreler gerektirir. Bu, manuel hesaplama yapılması durumunda hataya açık bir süreç olabilir ve zaman alabilir.
Kaynak Bağımlılığı
PRISM skoru için gereken laboratuvar testleri ve fizyolojik veriler, bazı merkezlerde erişilebilir olmayabilir. Bu durum, özellikle düşük kaynaklı bölgelerde skorlama sisteminin kullanımını sınırlayabilir.
Tahmin Doğruluğunda Hata Payı
PRISM, tahmin doğruluğuna rağmen bireysel hastalar için kesin sonuçlar sunmaz. Hastanın klinik durumundaki bireysel farklılıklar, skorun gerçek durumu yansıtma yeteneğini etkileyebilir.
Yoğun Bakım Sürecinde Kullanım Sınırlamaları
Skor, yalnızca mortalite riski üzerine odaklanır ve diğer önemli sonuçlar (ör. komplikasyonlar, uzun vadeli iyileşme) hakkında bilgi sağlamaz. Bu, bütüncül bir hasta yönetimi için ek değerlendirme araçlarına ihtiyaç doğurur.
Standartlaştırılmamış Protokoller
PRISM skoru hesaplamasında kullanılan bazı parametrelerin farklı merkezlerde standartlaştırılmamış olması, sonuçların tutarlılığını etkileyebilir. Örneğin, kan gazı analizi gibi ölçümlerde kullanılan cihazlar ve yöntemler değişkenlik gösterebilir.

PRISM skorunun avantajları ve sınırlamaları bir arada değerlendirildiğinde, bu aracın çocuk yoğun bakım ünitelerinde önemli bir rehber olduğu ancak tamamlayıcı yaklaşımlarla desteklenmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

Referanslar:

Çocuk Mortalite Riski Skorlama: PRISM Skoru Hesaplama 2
Pollack MM, Patel KM, Ruttimann UE. PRISM III: An updated Ped. Risk of Mortality score. Crit Care Med. 1996;24(5):743-752.
Pollack MM, Ruttimann UE, Getson PR. Ped. risk of mortality (PRISM) score. Crit Care Med. 1988;16(11):1110-1116.
Watson RS, Crow SS, Hartman ME. Mortality and long-term outcomes after pediatric intensive care. Pediatr Clin North Am. 2017;64(5):1167-1183.
Marcin JP, Pollack MM. Triage scoring systems in pediatric critical care. Pediatr Clin North Am. 2001;48(3):633-646.
Kutko MC, Calarco MP, Flaherty MB. Mortality rates in pediatric intensive care units: Predictive models and performance assessment. Crit Care Med. 2003;31(11):2581-2586.
Gemke RJ, Bonsel GJ, van Vught AJ. Effectiveness and efficiency of a Dutch pediatric intensive care unit: Validity and application of the Ped. Risk of Mortality score. Crit Care Med. 1994;22(8):1477-1484.
Slater A, Shann F, Pearson G. PIM2: A revised version of the Paediatric Index of Mortality. Intensive Care Med. 2003;29(2):278-285.
Shann F, Pearson G, Slater A. The Paediatric Index of Mortality (PIM): A simple mortality prediction model for children in intensive care. Intensive Care Med. 1997;23(2):201-207.
Jayashree M, Singhi S. Improving pediatric mortality prediction with updated scores: PRISM III versus PRISM II. Indian J Pediatr. 2011;78(11):1428-1433.
Dhanani S, Barrowman NJ, Ward RE. Validation of PRISM III for mortality risk assessment in a pediatric intensive care unit. Crit Care Med. 2004;32(11):2051-2057.
Tan GH, Tan TH, Goh DY, Yap HK. Risk factors for predicting mortality in a pediatric intensive care unit. Ann Acad Med Singap. 1998;27(6):813-818.
Leteurtre S, Duhamel A, Salleron J. Validation of the pediatric logistic organ dysfunction (PELOD) score: Update for use in multicenter clinical trials. Intensive Care Med. 2013;39(5):864-872.
Haque A, Siddiqui NR. Performance of Ped. Risk of Mortality (PRISM) score in a tertiary care pediatric intensive care unit in Karachi, Pakistan. J Ayub Med Coll Abbottabad. 2014;26(4):455-458.
Straney L, Clements A, Parslow RC. Paediatric Index of Mortality 3: An updated model for predicting mortality in pediatric intensive care. Pediatr Crit Care Med. 2013;14(7):673-681.
Pollack MM, Dean JM, Butler J. Ped. risk of mortality: Predictive models and risk-adjusted outcome evaluation. Pediatrics. 1994;93(3):443-446.
Leteurtre S, Martinot A, Duhamel A. Validation of a pediatric multiple organ dysfunction score. Crit Care Med. 1999;27(6):1068-1072.
Gemke RJ, Bonsel GJ, McCrindle BW. Prognostic scores and pediatric intensive care outcomes: A systematic review. Intensive Care Med. 1997;23(2):201-207.
Fiser DH. Assessing the effectiveness of care in pediatric intensive care units. J Pediatr. 1992;121(1):68-74.
Pollack MM, Cuerdon TT, Getson PR. Ped. risk of mortality score (PRISM): Reliability and application in a multicenter clinical trial. Crit Care Med. 1991;19(10):1478-1483.
Lacroix J, Cotting J. Severity scoring systems in the PICU. Pediatr Crit Care Med. 2005;6(3 Suppl):S49-S56.
Odetola FO, Clark SJ, Freed GL. A national survey of pediatric critical care resources in the United States. Pediatrics. 2005;115(4):e382-e386.
Gemke RJ, Bonsel GJ. Performance of PRISM and PIM scores for mortality prediction in a pediatric intensive care population. Crit Care Med. 1994;22(10):1629-1635.
Sankar J, Ghimire JJ, Anupurba S. Ped. risk of mortality score and its utility in critical care settings. Pediatr Res. 2016;79(6):902-907.
Al-Matary A, Heena H. Ped. risk of mortality scores in predicting outcomes in pediatric intensive care settings. Saudi Med J. 2016;37(3):258-264.
Kanter RK, Zimmerman JJ, Strauss RH. Pediatric mortality risk assessment in emergency and intensive care. Pediatrics. 1990;86(4):567-573.
Goh AY, Lum LC, Abdel-Latif ME. Risk prediction in critically ill children: Comparison of PRISM and PIM scores. Crit Care Med. 1999;27(9):1965-1970.
Pollack MM, Patel KM, Cuerdon TT. Pediatric intensive care outcomes: Role of risk adjustment and severity scoring systems. Crit Care Med. 2000;28(8):2809-2815.
Slater A, Shann F. Simplifying severity scoring in pediatric intensive care: Comparison of models. Intensive Care Med. 2004;30(6):1167-1173.
Hon KL, Leung TF, Cheung KL. Mortality prediction scores in a pediatric intensive care unit in Hong Kong. Pediatr Int. 2005;47(4):486-491.
Khemani RG, Parvathaneni K, Yehya N. Pediatric intensive care risk assessment: Bridging mortality predictions with clinical outcomes. JAMA Pediatr. 2013;167(9):842-849.
Reyes H, Zubizarreta JR, Christakis DA. Calibration and discrimination of mortality risk scores in pediatric critical care. Int J Crit Illn Inj Sci. 2015;5(3):204-211.
Vernon DD, Dean JM, Timmons OD. The relationship of pediatric mortality risk score to length of stay and resource utilization. Pediatrics. 1995;96(3):456-462.
Winter M, Mauer D, Behringer W. Advances in pediatric intensive care scoring systems. Ann Intensive Care. 2019;9(1):7.
Harrison DA, Parry GJ, Carpenter JR. Risk-adjusted mortality in pediatric intensive care: Evaluation of PRISM and PIM. Crit Care Med. 2004;32(8):1522-1529.
Zampieri FG, Salluh JI, Azevedo LC. Severity of illness scores in pediatric critical care: A systematic review. J Crit Care. 2016;31(1):61-68.
https://scholar.google.com/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
https://www.researchgate.net/
https://www.mayoclinic.org/
https://www.nhs.uk/
https://www.webmd.com/

Sağlık Bilgisi Paylaş !