Atriyal Septal Defekt
Atriyal septal defekt (Atrial Septal Defect, ASD), kalp odacıkları arasındaki duvarın normalde kapalı olması gereken bir bölgesinde bir açıklık veya delik bulunması durumunu tanımlar. Bu delik, atriyumların (kalp odacıkları) normalden fazla kan karışmasına neden olabilir. ASD, doğuştan gelir ve genellikle bebeklik veya çocukluk döneminde teşhis edilir.
Nedenleri
ASD’nin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, aşağıdaki faktörler bu durumun oluşumuna katkıda bulunabilir:
- Genetik Faktörler: Atriyal septal defekt, aile geçmişi ile ilişkilendirilebilir. Ailede ASD öyküsü bulunan çocukların riski daha yüksek olabilir.
- Anne Sağlığı: Anne adayının hamilelik sırasında maruz kaldığı enfeksiyonlar veya çevresel faktörler, bebekte doğumsal kalp anormalliklerine yol açabilir.
- Çevresel Faktörler: Anne adayının sigara içmesi, alkol veya uyuşturucu madde kullanması gibi zararlı alışkanlıkların bebekte ASD riskini artırabileceği düşünülmektedir.
- Genetik Sendromlar: Bazı genetik sendromlar, ASD’ye yol açabilir. Örneğin, Down sendromu gibi bazı sendromlar bu durumu içerebilir.
Belirtileri
Atriyal septal defekt (ASD) belirtileri, açıklığın büyüklüğüne ve kan akışının miktarına bağlı olarak değişebilir.
Ancak, bazı yaygın belirtiler şunlar olabilir:
- Nefes darlığı, özellikle fiziksel aktivite sırasında.
- Hızlı veya düzensiz kalp atışları.
- Yorgunluk ve halsizlik.
- Düşük vücut ağırlığı kazanımı veya büyüme geriliği (çocuklarda).
Tanısı
Atriyal septal defekt tanısı, bir dizi tıbbi test ve inceleme ile konur. Bu tanı süreci, hastanın semptomlarına, fizik muayene bulgularına ve kardiyologun klinik değerlendirmesine dayanır.
ASD tanısının detayları:
- Fizik Muayene: İlk adım genellikle bir doktorun fizik muayenesidir. Doktor, hastanın kalp atışlarını dinler ve belirli fiziksel bulguları arar. ASD’nin belirtilerinden biri olan kalp üfürümü, fizik muayene sırasında saptanabilir.
- Elektrokardiyografi (EKG): EKG, kalbin elektriksel aktivitesini kaydeden bir testtir. ASD’li hastalarda EKG, tipik olarak belirli değişiklikler gösterebilir. Bu değişiklikler, ASD’nin varlığını işaret edebilir.
- Ekokardiyografi (Kalp Ultrasonu): Ekokardiyografi, Atriyal septal defekt tanısının kesinleştirilmesinde kritik bir testtir. Bu görüntüleme yöntemi, kalbin iç yapısını detaylı bir şekilde görüntüler ve ASD’nin boyutunu, konumunu ve kan akışını değerlendirmeye yardımcı olur.
- Transözofageal Ekokardiyografi (TEE): TEE, geleneksel ekokardiyografinin daha ayrıntılı bir versiyonudur. Bir endoskop benzeri bir cihaz, yemek borusuna yerleştirilir ve bu sayede kalbi daha yakından görüntülemek mümkün olur. TEE, özellikle küçük ASD’leri tespit etmeye yardımcı olabilir.
- Röntgen Çekimi: Göğüs röntgeni, kalp ve akciğerlerin görüntülerini sağlar. Bu görüntüler, kalpte büyüme veya diğer anormallikleri gösterebilir. ASD varlığında, kalp odacıkları arasındaki farklılıklar bazen röntgen görüntülerinde fark edilebilir.
- Kardiyak Bilgisayarlı Tomografi (CT) veya Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI): Bu ileri görüntüleme yöntemleri, ASD’nin tanısını kesinleştirmek veya ASD’nin boyutunu ve konumunu daha ayrıntılı bir şekilde değerlendirmek için kullanılabilir.
ASD tanısı, yukarıdaki testlerin sonuçlarına dayanarak konur. ASD’nin boyutu, konumu ve semptomları tedavi seçeneklerini etkileyebilir. Tanı konulduğunda, hastanın tedavi planı belirlenir ve gerekli müdahaleler yapılır.
Erken teşhis ve tedavi, ASD’ye bağlı komplikasyonları önlemeye yardımcı olabilir ve hastanın yaşam kalitesini artırabilir. Bu nedenle, ASD belirtileri gösteren veya risk altında olan kişilerin bir kardiyolog veya pediatrik kardiyolog ile görüşmesi önemlidir.
Atriyal Septal Defekt Tedavisi
ASD tedavisi, açıklığın büyüklüğüne ve semptomların şiddetine bağlı olarak değişebilir.
Atriyal septal defekt tedavisinin detayları:
- İzlem (Gözlem): Küçük ve semptomsuz ASD’ler sıklıkla sadece izlenir. Bu yaklaşım, açıklığın kendi kendine kapanmasını beklemeyi içerir. Özellikle çocuklarda, küçük ASD’ler zamanla kapanabilir. Bu nedenle, belirtiler olmadığında ve ASD’nin boyutu küçükse doktorlar hastayı düzenli aralıklarla izler.
- Cerrahi Onarım: Büyük veya semptomatik ASD’ler için cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi onarım, ASD’nin kapatılmasını içerir. Bu prosedür genellikle açık kalp cerrahisi olarak adlandırılır ve şu şekilde gerçekleşir:
- Hastanın göğüs kafesi açılır ve kalp cerrahisi için uygun bir ortam hazırlanır.
- ASD bölgesi tespit edilir ve kapatılır. Bu, genellikle ASD’nin üzerine bir yama veya dikiş uygulanması ile yapılır.
- Göğüs kafesi tekrar kapatılır ve cerrahi tamamlanır.
- Kateter Tabanlı İşlemler: Bazı ASD’ler minimal invaziv kateter tabanlı prosedürlerle tedavi edilebilir. Bu işlem sırasında bir kateter kullanılır ve ASD bölgesine ulaşılır. İki yaygın kateter tabanlı yöntem şunlardır:
- Amplatzer Duct Occluder (ADO) Yöntemi: Bu yöntemde, özel bir cihaz (Amplatzer Duct Occluder) kullanılarak ASD kapatılır. Cihaz, kateter ile ASD bölgesine getirilir ve orada bırakılır, böylece açıklık kapanır.
- Transkateter Atriyal Septal Defekt Kapatma (TASDK): Bu yöntemde, kateter ile ASD bölgesine ulaşılır ve özel bir cihaz (genellikle bir yama) yerleştirilir. Yama, ASD’yi kapatır.
Her hasta farklıdır ve tedavi seçimi hastanın özelliklerine göre belirlenir. Küçük ASD’ler genellikle izlenirken, büyük veya semptomatik ASD’ler cerrahi veya kateter tabanlı işlemlerle düzeltilir. Tedavi sonrası hastaların düzenli doktor kontrolleri önemlidir ve genellikle hastaların normal bir yaşam sürdürmelerine izin verilir.
Referanslar:
- Atriyal Septal Defekt
- https://emedicine.medscape.com/article/162914-overview
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/atrial-septal-defect/symptoms-causes/syc-20369715
- https://www.cdc.gov/ncbddd/heartdefects/atrialseptaldefect.html
- https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/11622-atrial-septal-defect-asd
- https://www.heart.org/en/health-topics/congenital-heart-defects/about-congenital-heart-defects/atrial-septal-defect-asd
- https://kidshealth.org/en/parents/asd.html
- https://medlineplus.gov/ency/article/000157.htm