Memede kitle ve sertlik #1 Op. Dr. Ali Gürtuna

Memede kitle belirtileri, Memede sertlik konusuna girmeden önce iyi huylu meme hastalıkları ve kötü huylu meme hastalıkları olarak sınıflandırmakta fayda var.

Memede kitle; İyi Huylu (Benign) kitleler:

Adenozis:

Meme lobüllerinin duktus ve asinilerinin çoğalması ile meydana gelir. Çoğunlukla üst dış kadranda ortaya çıkar. Klinikte sınırları belli olmayan lastik kıvamında pütürlü kitle olarak elimize gelir. Esas tanı için biyopsi gereklidir.

Kistik Hastalıklar:

30 yaş-menapoz arası dönemde görülür. Kistin ilk tedavisi aspirasyondur. Aspirasyon sonrası kist tamamen kaybolursa hasta bir süre sonra kontrole çağırılır. Eğer sıvı gelmez yada sıvı geldiği halde kitle kaybolmazsa yada kısa bir süre sonra sıvının tekrar toplandığı görülürse biyopsi yapmak gerekir. Aspirasyonda sıvının kanlı gelmesi intrakistik kanser olasılığını akla getirmelidir ve geciktirmeden biyopsi alınmalıdır.

Fibroadenoma:

En sık görülen meme hastalığıdır. Genç yaşta görülür. Sınırları keskin, hareketli ve sert bir kitle ele gelir. Çok yavaş büyür. 2 cm’nin üstünde eksizyon önerilir.

Sistosarkoma Filloides:

Genellikle iyi huylu büyük kitlelerdir. Tedavisinde etrafında az miktar sağlam meme dokusu ile çıkarılır.

İntraduktal Papilloma:

35- 55 yaş arası görülür. Meme başı akıntısının en sık sebebidir. Meme başının hemen altındaki laktofer duktuslarının devamlı ve aşırı miktarda salgı yapmasıyla ortaya çıkar. Tedavisi subareolar eksizyondur.

Duktus Ektozisi:

Subareolar bölgedeki süt kanallarının dilatasyonu ve bunların çevresinde inflamasyon ve fibrozis olmasıdır. Meme başı akıntısı ve ileri evrede meme başında çökme görülür. Tedavisi subareolar explorasyondur.

Hamartoma:

Meme dokusunu oluşturan elemanların meydana gelen kitlelerdir. Boyutuna göre eksizyon önerilir.

Memede kitle; Kötü Huylu (Malign) kitleler:

Risk Faktörleri:

• Yaş ile sıklığı artar
• Kadın erkek oranı 150/1 dir
• Anne, kız kardeş ve teyzede meme kanseri varsa risk 3 kat artar
• İlk adet 12 yaşından önce ise veya son adet 55 yaşından sonra ise risk yine yükselir.
• Çocuk doğurmamış veya 30 yaş üstünde çocuk doğurmuş olmak
• Atipik duktal veya lobüler hiperplazide risk 4 kat artar
• Diğer memede kanser olması
• Çocuk emzirmeyenlerde, doğum kontrol hapı kullananlarda ve hormon replasman tedavisi uygulananlarda yine risk artar

Tedavi:

• Hastalığın evresi değerlendirilir.
• Meme ultrasonu ve hastanın yaşı uygunsa çekilen mamografi ile kitlenin boyutları ve koltuk altı lenf bezleri incelenir.
• Ayrıca akciğer grafisi, kemik sintigrafisi ve karın ultrasonu yapılarak metaztas aranır.
• Hastalığın evresine göre meme koruyucu cerrahi, radikal mastektomi, kemoterapi ve / veya radyoterapi uygulanır.
• Hastalar ilk 2 yıl 3 yada bir, 2 – 5 yıl arası 6 ayda bir ve 5 yıldan sonra yılda bir kontrole çağırılır.

Ergenlikte Memede kitle çeşitleri (Adölesan dönemi):

Ergenlikte meme hastalıkları konusunu (adölesan dönemi), meme kistleri, memenin fibrokistik hastalığı, jinekomasti ve meme akıntısı alt başlıklarında değerledirmek mümkündür. Ergenlikte meme hastalıkları (bu dönemde yaygın olarak görülen primer ve sekonder tüm hastalıklar) ile ilgili endokrinolojik değerlendirmenin de yapıldığı detaylı bir yazımızı sitemizde bulabilirsiniz.

Bu yazımızı amacı fazlaca detaya girmeden ön değerlendirme yapmak ve konuyu ana hatlarıyla ortaya koymak olacaktır. Şimdi bu alt başlıkları kısaca bir değerlendirelim.

Ergenlikte meme kistleri:

• Bu dönemde görülen meme kistlerinin, takip edilmesi gerekir.
• Eğer meme kistleri devamlılık gösteriyor ise veya 3 menstrüal siklus boyunca büyüyor ise cerrahi konsültasyon endikasyonu vardır. Mutlaka çocuk cerrahisi uzmanı tarafından değerlendirme yapılması gerekir.
• Ergenlik döneminde esasen meme kanseri nadirdir ve tüm hastalara rutin olarak mammografi yapılması endikasyonu yoktur.

Ergenlikte memenin fibrokistik hastalığı:

• Memenin fibrokistik hastalığında, memede birçok küçük yumru mevcuttur.
• Düzenli muayeneler ile takip edilmelidir. Hasta mutlaka bir cerrahi kliniğin takibinde olmalıdır.
• Memenin fibrokistik hastalığı tedavisinde, düşük progesteron potansiyeline sahip oral kontraseptifler faydalıdır.

Ergenlikte jinekomasti:

• Ergenlik döneminde erkeklerde jinekomasti genellikle geçicidir.
• Kişinin ikna edilmesi yeterlidir. Takip gerekir.

Ergenlikte meme akıntısı:

• Meme akıntısı, ergenlikte meme hastalıkları belirtisi olabildiği gibi, genellikle lokal irritasyona da bağlıdır.
• İlaçlar (oral kontraseptifler), hamilelik, enfeksiyon (pürülan) veya neoplazm (kanlı) akıntıya yol açabilir.