Op. Dr. Ali GÜRTUNA tarafından hazırlanan kabızlık diyeti, kabızlık nasıl giderilir başlıklı makalemizde benzersiz bir diyet listesi hazırlamaya çalıştık.
İnternette yaptığım araştırmalarda; Türkçe sağlık sitelerinde, kabızlık diyeti konusunda yazılmış ve ‘kopyala – yapıştır’ yöntemiyle oluşturulmuş orjinal olmayan diyet listeleri dışında, detaylı – özenli – güvenilir kabızlık diyeti listesi olmadığını gördüm.
Özellikle bebeklik ve çocukluk döneminde sık karşılaştığımız hastalıklardan birinin maalesef kabızlık olduğunu görüyoruz.
Özellikle bebeklik döneminde kabızlık gördüğümüzde, öncelikle anal fissür olarak da adlandırdığımız makatta bölgesinde görülen çatlakların da belirlenip uygun şekilde tedavisini planlamalıyız. Anal fissür tedavisinde, günde 3 defa 15 dakika olarak uygulanan sıcak oturma banyolarına ek olarak, makat bölgesinin hem dış kısmına ve hem de kulak temizleme çöpünün pamuğu ile iç kısmına kas gevşetici – ağrı kesici özelliği olan krem ve epitelizan krem olmak üzere, ikili krem tedavisi eklenmelidir.
Tam tedavi edilmeyen hastalar; yıllarca doktor ve diyetisyen kontrollerine gitmekte, ancak tüm tedavi prensipleri tam ve uygun şekilde uygulanmadığı için (davranışsal tedavi, uygun ilaç tedavisi, kabızlık diyeti gibi tüm faktörlerin birlikte uygulanması zaruridir.) kabızlık hastalarının tedavisi gecikmektedir.
Bebekler ve çocuklarda kabızlık tedavisi ile ilgili detaylı bir makalemi, internet sitemde bulabilirsiniz.
Kabızlık tedavisi kapsamında kastedilen kabızlık diyeti listesine ek olarak uygulanması gereken ‘davranışsal tedaviye’ birkaç örnek vermek gerekirse;
- Çocuk, her yemekten sonra (kakası gelse de gelmese de) 10 dakika tuvalette oturacak.
- Hasta, daha çok “eski tip tuvalet” kullanacak. Klozet (yeni tip tuvalet) kullanmak zorunda kalırsa, ayaklarının altına oturak gibi bir yükseltici koyulacak.
- Çocuk, tuvalete oturduğunda ayak tabanı yere basacak. (Kaka yaparken ayakucunda yükselmeyecek).
KABIZLIK DİYETİ:
# Unutmayın ki “kabızlık diyeti tam olarak uygulanmadığı sürece” tedavinin başarılı olma şansı ‘sıfırdır’ !!
## KABIZLIK DİYETİ VE SERBEST OLAN GIDALAR ##
Serbest olan gıdaların hepsini vermek zorunda değilsiniz.
Aşağıdaki listeden bütçenize uygun olanları seçebilirsiniz.
1. Bol su ve sulu gıdalar almalı. (En önemli madde bu) ***
2. Kayısı, erik, kuru incir marmelatı veya kompostosu yenilerek üzerine ılık su ya da ıhlamur içilmeli ve fiziksel aktivite yapılmalı.
3. Günlük 3 – 4 porsiyon meyve tüketilmeli. Armut, kayısı, erik, incir gibi lifi bol olanları tercih edilmeli. Taze sıkılmış meyve suları (hazır meyve sularını tercih etmiyoruz) içerdiği posa, vitamin ve mineralleri ile barsak hareketlerine olumlu etki yapar.
4. Günlük 2 – 3 porsiyon sebze tüketilmeli. Domates, salatalık, biber, marul gibi sebzeleri çiğ; taze fasulye, bezelye, kara lahana, ıspanak, karnabahar ve pırasa gibi sebzeleri ise pişmiş olarak yemeli. Sebzeleri aşırı pişirmemeye özen göstermeli. Haftada en az 2 kez kuru baklagil. (kuru fasulye, nohut, mercimek, kuru barbunya, soya fasulyesi).
5. Kabuğu ile yenebilen meyve ve sebzeler kabuklu tüketilmeli. (salatalık gibi).
6. Sert kabuklu yemişleri (fındık, yer fıstığı, badem, ceviz) ve kuru meyveleri (kuru kayısı, kuru üzüm, incir ve kuru erik) sık ama az miktarda tüketmeli. Kuru meyveler hoşaf olarak da yenilebilir.
7. Kepekli tahıllar (esmer ekmek, bulgur, kepekli pirinç / makarna / erişte / un). Her gün en fazla 2 dilim kepek ekmek yenebilir.
8. Diyette tavuk, balık, hindi, sığır eti, yumurta, kepekli ekmek, sebze çorbası, zeytinyağı ve mısır yağı ağırlıklı olmalı.
9. Her hafta 2 – 3 öğün kurubaklagil (kuru fasulye, nohut, barbunya, mercimek) yemeli.
10. Yemeklerin çok sıcak veya çok soğuk olmamasına ve iyi çiğnenmesine dikkat edilmeli.
11. Öğle ve akşam yemeklerinde salata bulundurulmasına özen gösterilmeli.
## AZ TÜKETİLMESİ GEREKEN GIDALAR ##
1. Günde en fazla 1 bardak açık çay
2. Peynir
## KABIZLIK DİYETİ VE TAMAMEN YASAK OLAN GIDALAR ##
1. Makarna, pirinç pilavı (bunun yerine bulgur pilavı tercih edilecek), patates. (en fazla 15 günde 1)
2. Şehriye, nişastalı gıdalar, pirinç unu.
3. Pasta, kek, börek, çörek, simit, bisküvi, beyaz ekmek, kuruyemiş.
4. Jöleler, pelteler.
5. Çilek, muz, elma, kızılcık, şeftali, havuç.
6. Aşırı şeker ve şeker içeren besinlerden mümkün olduğunca kaçınılmalı.
7. Salam, sosis, sucuk, kek, pasta ve krema, (kahveli ve kakaolu yiyecekler ve içecekler).
8. CANAVAR ÜÇLÜ (KOLA & ÇİKOLATA & CİPS) , KESİNLİKLE YASAK
