Çocuklarda İshal Tedavisi ve Kusma

Çocuklarda ishal tedavisi ve kusma makaleme başlamadan önce, ana hatlarıyla çocuklarda görülen ishalli hastalıklardan kısaca bahsetmek istiyorum.

Çocuğum ishal olduğunda ne yapmalıyım, çocuklarda ishal tedavisi?

İshal, yumuşak kıvamda veya sulu dışkı yapmadır. Bazı çocuklar için ishal hafiftir ve birkaç gün içinde geçer. Diğerleri için ishal daha uzun sürebilir. Çocuğunuzun çok fazla sıvı kaybetmesine (susuz kalmasına) ve zayıf hissetmesine neden olabilir.

Mide gribi, sık görülen bir ishal nedenidir. Antibiyotikler ve bazı kanser tedavileri gibi tıbbi tedaviler de ishale neden olabilir.

Bu makale, 1 yaşın üzerindeki çocuklarda görülen ishalden ve ishal tedavisinden bahsetmektedir.

Çocuğun ishalini geçiren sıvılar nelerdir, evde ishal tedavisi nasıl yapılır?

İshalli bir çocuğun, çok fazla sıvı kaybetmesi ve susuz kalması kolaydır. Kayıp sıvıların replasmanı (yerine konması) gerekir. Çoğu çocuk için normalde içtikleri sıvı türlerini içmek yeterli olacaktır.

Biraz su içilerek sorun giderilebilir. Ancak, her yaşta tek başına çok fazla su zararlı olabilir.

Pedialyte ve Infalyte gibi diğer ürünler, bir çocuğu iyi, nemli (hidrate) tutmaya yardımcı olabilir. Bu ürünler eczaneden satın alınabilir.

Buzlu çubuklar (popsicles) ve Jell-O, özellikle çocuğunuz kusuyorsa, iyi bir sıvı kaynağı olabilir. Bu ürünlerle çocuklara yavaşça büyük miktarlarda sıvı verebilirsiniz.

Çocuğunuza sulandırılmış meyve suyu veya et suyu da verebilirsiniz.

Çocuğunuzun ishalini yavaşlatmak için bir doktora gitmeden önce ilaç kullanmayın. Çocuğunuzun doktoruna spor içeceklerini kullanmanın sorun olup olmadığını sorun.

Çocuklar için ishal diyeti listesi:

Çoğu durumda, çocuğunuzu her zamanki gibi beslemeye devam edebilirsiniz. İshal normalde, herhangi bir değişiklik veya tedavi olmadan zamanla kaybolur.

Fakat çocuklar ishalden sonra:

a. 3 büyük öğün yerine gün boyunca küçük öğünler yiyebilir.
b. Tuzlu kraker ve çorba gibi tuzlu yiyecekler yiyebilir.

Gerektiğinde, ishal diyetindeki değişiklikler yardımcı olabilir. Özel bir ishal diyeti tavsiye edilmez. Ancak çocuklar genellikle yumuşak gıdalarla daha iyi sonuç verir.

İshal diyeti kapsamında çocuğunuza aşağıdaki yiyecekleri verebilirsiniz (ishalde beslenme):

a. Fırında pişmiş veya kızarmış et, domuz, tavuk, balık veya hindi
b. Pişmiş yumurta
c. Muz ve diğer taze meyveler
d. Elma püresi
e. Rafine beyaz undan yapılan ekmek ürünleri
f. Makarna veya beyaz pirinç
g. Buğday, farina, yulaf ezmesi ve mısır gevreği kreması gibi tahıllar
h. Beyaz un ile yapılan krep ve gözleme
i. Mısır ekmeği (çok az bal veya şurupla hazırlanmış veya servis edilmiş)
j. Havuç, yeşil fasulye, mantar, pancar, kuşkonmaz peyniri, meşe palamudu kabak ve soyulmuş kabak gibi pişmiş sebzeler
k. Jell-O, buzlu şeker, kek, kurabiye veya şerbet gibi bazı tatlılar ve atıştırmalıklar
l. Fırında pişmiş patates

Genel olarak, bu yiyeceklerden tohum ve kabukları çıkarmak en iyisidir.

Az yağlı süt, peynir veya yoğurt kullanın. Süt ürünleri ishalin kötüleşmesine veya gaz ve şişkinliğe neden oluyorsa, çocuğunuzun birkaç gün süt ürünleri yemeyi veya içmeyi bırakması gerekebilir.

Çocukların normal beslenme alışkanlıklarına dönmelerinin zaman almasına izin verilmelidir. Bazı çocuklar için düzenli diyetlerine dönüş, tekrar ishal olmasına neden olabilir. Bu genellikle, düzenli yiyecekler tüketildikten sonra, bağırsakta absorbe edilmesindeki (geri emilim) hafif problemlerden kaynaklanır.

İshalli çocuğun ishal diyeti dahilinde yeme içmekten kaçınması gereken besinler:

Çocuklar; kızarmış yiyecekler, yağlı yiyecekler, işlenmiş yiyecekler veya fast food, hamur işleri, börekler ve sosis gibi bazı yiyecek türlerinden, ishal olduklarında kaçınmalıdırlar.

Çocuklara dışkıyı yumuşatabileceği için, elma suyu ve tam güçte meyve suları vermekten kaçının.

Çocuğunuzun ishali kötüleştiriyorsa veya gaz ve şişkinliğe neden oluyorsa, süt ve diğer süt ürünlerini sınırlandırın veya kesin.

Çocuğunuz; brokoli, biber, fasulye, bezelye, çilek, kuru erik, nohut, yeşil yapraklı sebzeler ve mısır gibi gaza neden olabilecek meyve ve sebzelerden uzak durmalıdır.

Çocuğunuz aynı zamanda kafein ve gazlı içeceklerden de kaçınmalıdır.

Çocuklar normal yiyecekler için tekrar hazır olduklarında, bunnları vermeye çalışın:

a. Muz
b. Kraker
c. Tavuk
d. Makarna
e. Pirinç gevreği

ishal tedavisi için çocuk ne zaman doktora götürülmeli?

Çocuğunuzun aşağıdaki belirtilerden herhangi biri varsa ishal tedavisini yaptırmak için çocuğunuzun doktoruna başvurun (çocuk hastalıkları uzmanı):

a. Normalden çok daha az aktivite (hiç oturmama veya etrafa bakmama)
b. Batık gözler
c. Kuru ve yapışkan ağız
d. Ağlarken gözyaşı yok
e. 6 saat idrara çıkmamış
f. Dışkıda kan veya mukus
g. Düşmeyen ateş
i. Karın ağrısı

 

Bunu da okumak isteyebilirsiniz:

Kabızlık nasıl geçer? Çocuklarda kabızlığın tedavisi

 

Referanslar:

1. Bhutta ZA. Acute gastroenteritis in children. In: Kliegman RM, Stanton BF, St Geme JW, Schor NF, eds. Nelson Textbook of Pediatrics. 20th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2016:chap 340.
2. Schiller LR, Sellin JH. Diarrhea. In: Feldman M, Friedman LS, Brandt LJ, eds. Sleisenger and Fordtran’s Gastrointestinal and Liver Disease. 10th ed. Philadelphia, PA: Elsevier Saunders; 2016:chap 16.
3. Pediatric Gastroenteritis
4. Gastroenteritis In Children
5. Çocuklarda ishal tedavisi ve kusma
6. ishal tedavisi, ishali durduran yiyecekler