Arnold Chiari malformasyonu (ACM), beyin ve omuriliğin anormal gelişimi sonucu ortaya çıkan nadir bir nörolojik bozukluktur. Beynin alt kısmı olan serebellumun (beyincik) omurga kanalına doğru itilmesi ve beyin omurilik sıvısının akışını engellemesiyle karakterize edilir. ACM, genellikle doğumsal bir durum olmakla birlikte, bazı durumlarda hayatın ilerleyen dönemlerinde de gelişebilir. Bu hastalık, hastaların yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyen şiddetli baş ağrıları, denge sorunları, koordinasyon kaybı ve çeşitli nörolojik semptomlara neden olabilir. Son yıllarda, modern görüntüleme tekniklerinin gelişmesiyle birlikte, Arnold Chiari malformasyonu tanısında önemli ilerlemeler kaydedilmiştir. Ancak, hastalığın kesin nedenleri hala tam olarak anlaşılmamış olup tedavi yaklaşımları da vaka bazlı olarak değişkenlik gösterebilir.
Sağlık Bilgisi İçeriği
Arnold Chiari Malformasyonu Nedir? ACM Belirtileri ve Tedavisi
Arnold Chiari malformasyonunun adı, bu durumu ilk kez tanımlayan iki doktor olan Alman patolog Hans Chiari ve Avusturyalı anatomist Julius Arnold’dan gelmektedir. Bu bozukluk, dört ana tipe ayrılmaktadır: Chiari Tip 1, 2, 3 ve 4. En yaygın görülen türü Chiari Tip 1’dir ve genellikle yetişkinlik dönemine kadar belirgin semptomlar göstermeyebilir. Bunun aksine, Chiari Tip 2 genellikle doğumda fark edilen ciddi bir formdur ve spina bifida gibi omurga anomalileri ile ilişkilidir. Chiari Tip 3 ve 4 ise oldukça nadirdir ve genellikle yaşamla bağdaşmayan ağır beyin ve omurilik deformasyonlarına neden olur. Bu tiplerin her biri, farklı derecelerde sinir sistemi işlev bozukluklarına yol açabilir ve tanı koyulduktan sonra uygun tedavi yaklaşımlarının belirlenmesi için detaylı bir değerlendirme gerektirir.
ACM’nin nörolojik etkileri geniş bir yelpazeye yayılmaktadır. Beyincik ve beyin sapının aşağıya doğru itilmesi, beyindeki ve omurilikteki sinir yollarını sıkıştırabilir, bu da motor becerilerde bozulmalara, denge kayıplarına ve hatta solunum zorluklarına neden olabilir. Çoğu zaman, Arnold Chiari malformasyonu sinsi bir şekilde ilerler ve bu nedenle erken tanı zor olabilir. Semptomlar, genellikle sıradan baş ağrıları ve kas zayıflıkları gibi nispeten hafif belirtilerle başlar, ancak zamanla hastaların günlük yaşamlarını ciddi şekilde kısıtlayan daha şiddetli nörolojik sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, semptomların fark edilmesi ve doğru bir şekilde yönetilmesi büyük önem taşır.
Son olarak, Arnold Chiari malformasyonunun tanı ve tedavi sürecindeki yenilikler, hastaların yaşam kalitesini artırmak adına kritik bir rol oynamaktadır. Gelişmiş görüntüleme teknikleri, hastalığın daha erken aşamalarda tespit edilmesine olanak tanırken, cerrahi müdahaleler de semptomları hafifletmekte etkili olabilir. Bununla birlikte, her hastanın durumu farklı olduğu için tedavi yaklaşımı bireyselleştirilmelidir. Bu makale, Arnold Chiari malformasyonunun temel özelliklerini, nedenlerini, tanı yöntemlerini ve tedavi seçeneklerini detaylı bir şekilde ele alarak bu hastalıkla ilgili farkındalığı artırmayı amaçlamaktadır.
Arnold Chiari Malformasyonu Türleri Nelerdir?
Arnold Chiari malformasyonu, serebellum ve beyin sapının omurilik kanalına doğru itilme derecesine ve hastalığın yol açtığı anatomik değişikliklere göre dört ana tipe ayrılmaktadır:
Chiari Tip 1
Chiari Tip 1, en yaygın görülen Arnold Chiari malformasyonu türüdür. Bu tipte, beyincik bademciklerinin (cerebellar tonsils) omurilik kanalına doğru itilmesi söz konusudur. Genellikle doğumsal bir durumdur, ancak semptomlar hayatın ilerleyen dönemlerinde, özellikle ergenlik veya yetişkinlik dönemlerinde ortaya çıkabilir. Chiari Tip 1’in en yaygın semptomları arasında baş ağrısı, ense bölgesinde ağrı, baş dönmesi, denge kaybı, görme bozuklukları ve kol veya bacaklarda güçsüzlük yer alır. Bazı hastalarda semptomlar çok hafif olabilir ve yaşam boyu fark edilmeyebilir. Ancak bazı vakalarda, ciddi nörolojik bozukluklara yol açabilir. Beyin omurilik sıvısının normal akışının bozulması sonucu gelişen hidrosefali gibi komplikasyonlar da Chiari Tip 1 ile ilişkili olabilir.
Chiari Tip 2
Chiari Tip 2, genellikle doğumda fark edilen ve spina bifida gibi omurga anomalileri ile birlikte görülen daha ciddi bir malformasyondur. Bu tipte, beyincik ve beyin sapının bir kısmı omurilik kanalına doğru daha belirgin bir şekilde itilir. Chiari Tip 2’de hidrosefali oldukça yaygındır ve bu nedenle çoğu hasta doğumdan kısa bir süre sonra cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyar. Ayrıca bu tip, beyinde ve omurilikte daha geniş kapsamlı hasarlara yol açabilir. Çocuklarda gelişimsel gecikmeler, solunum problemleri ve yutma zorlukları gibi ek semptomlar da sıklıkla gözlemlenir.
Chiari Tip 3 ve 4
Chiari Tip 3 ve 4, Arnold Chiari malformasyonunun en nadir ve en ciddi formlarıdır. Chiari Tip 3’te beyin dokusunun bir kısmı kafatasının dışına çıkabilir ve bu durum genellikle hayatla bağdaşmayan ağır deformasyonlara neden olur. Tip 4 ise beyinciğin tam gelişmemesi veya çok küçük kalmasıyla karakterizedir. Bu iki tip de genellikle doğumdan kısa bir süre sonra ölümle sonuçlanır.
Arnold Chiari Malformasyonu Nedenleri Nelerdir?
Arnold Chiari malformasyonunun kesin nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin bir araya gelmesiyle oluştuğu düşünülmektedir. Bu malformasyonun gelişiminde genetik yatkınlık önemli bir rol oynayabilir. Ayrıca hamilelik sırasında annenin maruz kaldığı enfeksiyonlar, yetersiz beslenme veya folik asit eksikliği gibi faktörler de bu hastalığın ortaya çıkmasında etkili olabilir. Bazı araştırmalar, serebral sıvının basıncında yaşanan anormal değişikliklerin de beyincik ve beyin sapının omurilik kanalına itilmesine neden olabileceğini öne sürmektedir. Bununla birlikte, Arnold Chiari malformasyonunun gelişiminde diğer doğumsal anomaliler, özellikle spina bifida gibi omurga gelişim kusurları da rol oynayabilir.
ACM’nin ortaya çıkmasında hamilelik sırasında annenin kullandığı bazı ilaçlar veya toksinlere maruz kalma da risk faktörleri arasında sayılmaktadır. Bunun yanı sıra, ailesinde Arnold Chiari malformasyonu veya diğer nörolojik bozukluklar olan bireylerde bu hastalığın gelişme olasılığı daha yüksektir.
- Genetik Faktörler: Malformasyonun genetik yatkınlıkla ilişkili olduğuna inanılmaktadır. Aile geçmişinde benzer durumları olan bireylerde görülme olasılığı artabilir. Ancak, genetik faktörlerin tam olarak nasıl etki ettiği henüz tam olarak anlaşılamamıştır.
- Embriyonik Gelişim Sorunları: Embriyonik gelişim sırasında ortaya çıkabilecek bazı anormallikler sonucu oluşabilir. Beyin ve omurilik, embriyo gelişirken karmaşık bir süreçten geçer, ve bu süreçte herhangi bir aksaklık Arnold Chiari malformasyonuna neden olabilir.
- Kranioservikal Bağlantı Sorunları: Kafatası ve omurganın birleşim noktasında ortaya çıkabilecek sorunlar, Arnold Chiari malformasyonunu tetikleyebilir. Bu bağlantı noktasında anormallikler, beyin sapının normalden daha aşağıya yerleşmesine neden olabilir.
- Sıvı Dinamikleri: Beyin içindeki sıvı olan beyin omurilik sıvısının normal dolaşımı da Arnold Chiari malformasyonuna katkıda bulunabilir. Bu durum, beyin sapının altındaki sıvının omurilik boşluğuna doğru itilmesine neden olabilir.
- Posterior Fossa Hacminde Azalma: Posterior fossa, beyin sapını çevreleyen kafatasının arka kısmıdır. Eğer bu bölgede hacim azalırsa, Arnold Chiari malformasyonu ortaya çıkabilir. Bu durum genellikle doğuştan gelir.
Genellikle belirli bir nedenle ilişkilendirilemez ve çoğu durumda nedeni belirsizdir. Ancak, genetik yatkınlık ve embriyonik gelişimdeki anormallikler gibi faktörlerin bir araya gelmesi, bu durumun ortaya çıkmasına katkıda bulunabilir.
Arnold Chiari Malformasyonu Belirtileri Nelerdir?
Belirtileri kişiden kişiye değişebilir. Yaygın belirtiler arasında baş ağrısı, boyun ağrısı, denge sorunları, görme problemleri, yutma güçlüğü ve el kaslarında zayıflık yer alabilir.
- Baş Ağrısı: Genellikle şiddetli baş ağrılarına neden olabilir. Bu baş ağrıları genellikle ense bölgesinde yoğunlaşır ve özellikle öksürme, hapşırma veya gülme sırasında artabilir.
- Baş Dönmesi ve Denge Problemleri: İç kulaktaki yapıları etkileyerek baş dönmesi ve denge sorunlarına yol açabilir. Bu durum, yürüme veya ayakta durma sırasında denge kaybına neden olabilir.
- Yorgunluk ve Zayıflık: Arnold Chiari malformasyonu, beyin sapına baskı yaparak yorgunluk hissi ve kas zayıflığına neden olabilir. Bu belirtiler genellikle aktivite sırasında veya günün ilerleyen saatlerinde artar.
- Ellerde ve Ayaklarda Karıncalanma: Beyin sapına baskı yapması nedeniyle, vücudun çeşitli bölgelerinde karıncalanma, uyuşma veya his kaybına neden olabilir. Eller ve ayaklar sıkça etkilenebilir.
- İnce Motor Yeteneklerde Zorluk: Bu durum, ince motor becerileri etkileyebilir. Örneğin, el titremesi veya yazarken zorlanma gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
- İşitme Sorunları: İç kulak yapılarını etkileyebilir ve işitme sorunlarına neden olabilir.
- Yutma Problemleri: Beyin sapına baskı yapması nedeniyle, yutma sorunları ortaya çıkabilir. Bu durum özellikle besinlerin yemek borusuna geçişini zorlaştırabilir.
- Göz Problemleri: Arnold Chiari malformasyonu, göz hareketlerini etkileyerek çift görme (diplopi) veya göz kaslarında zayıflığa neden olabilir.
Belirtileri bireyden bireye değişebilir ve bu belirtilerin şiddeti zaman içinde artabilir. Bu durumu düşündüren belirtiler varsa, derhal bir sağlık profesyoneli ile iletişime geçmek önemlidir.
ACM Tanısı Nasıl Konulur?
Arnold Chiari malformasyonu, genellikle manyetik rezonans görüntüleme (MRI) ile teşhis edilir. MRI, beynin ve omuriliğin detaylı bir görüntüsünü sağlayarak, beyin dokusunun anormal yerleşimini ve sinir yollarındaki sıkışmayı açıkça gösterebilir. Ayrıca, bazı durumlarda bilgisayarlı tomografi (BT) taramaları da kullanılabilir. MRI sayesinde, beyin omurilik sıvısının akışındaki anormallikler ve beyincik bademciklerinin omurilik kanalına itilme derecesi belirlenebilir. Erken tanı, semptomların yönetilmesi ve olası komplikasyonların önlenmesi açısından kritik öneme sahiptir.
Bununla birlikte, hastanın yaşadığı semptomların nörolojik değerlendirmesi de tanı sürecinde önemli bir rol oynar. Hastanın motor becerileri, refleksleri ve kas gücü değerlendirilerek nörolojik işlevlerdeki bozulmalar tespit edilebilir. Ayrıca, bazı vakalarda beyin omurilik sıvısı basıncını ölçmek için lomber ponksiyon (belden su alma) yapılabilir.
Tanı süreci genellikle şu adımları içerir:
- Hikaye ve Fizik Muayene: Bir doktor, hastanın semptomlarını ve tıbbi geçmişini değerlendirir. Özellikle baş ağrısı, baş dönmesi, yutma güçlüğü, dengesizlik ve koordinasyon problemleri gibi Arnold Chiari malformasyonuna özgü belirtileri araştırır.
- Görüntüleme Testleri:
- Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): Arnold Chiari malformasyonu tanısında en yaygın kullanılan görüntüleme tekniği MRG’dir. Bu test, beyin, beyin sapı ve omuriliği ayrıntılı bir şekilde gösterir. Malformasyonun tipini ve şiddetini değerlendirmek için kullanılır.
- Beyin Sapı Monitörizasyonu: Bu test, Arnold Chiari malformasyonuna bağlı olarak beyin sapında oluşan basıncı değerlendirmek için kullanılır. Beyin sapında oluşan basınç artışları, malformasyonun ciddiyetini değerlendirmeye yardımcı olabilir.
- Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR) Sırasında Sıvı Dinamik İnceleme: Genellikle sıvı dinamiklerinde bozukluklarla ilişkilidir. MR sırasında hastanın baş pozisyonu değiştirilerek sıvı dinamikleri değerlendirilebilir.
- Genetik Testler: Genellikle genetik bir temele dayanır, bu nedenle bazı durumlarda genetik testler yapılabilir.
Arnold Chiari malformasyonu tanısı, genellikle bir nörolog veya nöroşirurji uzmanı tarafından yapılır. Tanı konulduktan sonra, tedavi planı belirlenir.
Arnold Chiari Malformasyonu Tedavisi Nasıl Yapılır?
Arnold Chiari Malformasyonu (ACM), beynin alt kısmındaki yapısal bozukluklardan kaynaklanan nörolojik bir durumdur. Tedavi süreci, hastalığın türüne, semptomların şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak planlanır. Bazı hastalar için yalnızca düzenli izlem ve semptom yönetimi yeterli olurken, diğerlerinde cerrahi müdahale gerekebilir. Tedavi seçenekleri, semptomların hafifletilmesi, komplikasyonların önlenmesi ve hastanın yaşam kalitesinin artırılması amacını taşır.
1. İzleme ve Konservatif Tedavi
Arnold Chiari Malformasyonu belirtileri hafif seyrediyorsa ve hastanın günlük yaşamını olumsuz etkilemiyorsa, doktorlar genellikle düzenli izlemeyi önerir:
- Düzenli Nörolojik Muayene: Hastanın semptomlarının kötüleşip kötüleşmediğini anlamak için nörolojik değerlendirmeler yapılır.
- Görüntüleme Takibi: Manyetik rezonans görüntüleme (MR) ile beynin ve omuriliğin durumu izlenir.
- Ağrı Yönetimi: Hafif baş ağrısı veya boyun ağrısı yaşayan hastalara ağrı kesiciler (örneğin nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar) önerilebilir.
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Stresin azaltılması, düzenli uyku ve hafif egzersizler, semptomların kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir.
2. Semptom Yönetimi için Medikal Tedavi
Bazı hastalarda, semptomların yönetilmesi için ilaç tedavisi uygulanabilir:
- Ağrı Tedavisi: Migren benzeri baş ağrıları veya kronik ağrıların tedavisi için triptanlar, antikonvülsanlar veya kas gevşeticiler kullanılabilir.
- Nörolojik Belirtiler: Uyuşma, karıncalanma veya kas spazmları gibi belirtiler için uygun ilaçlar reçete edilebilir.
- Hidrosefali Tedavisi: Eğer Arnold Chiari Malformasyonu hidrosefaliye (beyin içinde sıvı birikmesi) neden oluyorsa, semptomları hafifletmek için şant yerleştirilmesi gibi ek tedaviler gerekebilir.
3. Cerrahi Tedavi
Arnold Chiari Malformasyonunun semptomları ilerleyici veya şiddetliyse, cerrahi müdahale gerekebilir. Bu müdahalenin amacı, beynin alt kısmındaki baskıyı azaltmak ve omurilik sıvısının (serebrospinal sıvı) normal akışını yeniden sağlamaktır. Cerrahi tedavi seçenekleri şunlardır:
a) Posterior Fossa Dekompresyonu
- En yaygın cerrahi yöntemdir. Bu işlem sırasında kafa tabanındaki bir kısmın veya C1 vertebrasının arka kısmı çıkarılarak beyinciğin (serebellum) daha fazla alan kazanması sağlanır.
- Ameliyat, beyin sapı üzerindeki baskıyı hafifletir ve omurilik sıvısının normal akışını yeniden sağlar.
- Başarılı bir dekompresyon ameliyatı, baş ağrısı ve nörolojik semptomlarda belirgin bir iyileşme sağlayabilir.
b) Dural Greftleme
- Dekompresyon ameliyatı sırasında duranın (beyni çevreleyen zarın) genişletilmesi amacıyla dural greft uygulanabilir. Bu, serebrospinal sıvının daha kolay dolaşmasını sağlar.
- Dural greft, genellikle sentetik malzemeden veya hastanın kendi dokusundan yapılır.
c) Şant Yerleştirilmesi
- Eğer ACM hidrosefaliye neden oluyorsa, bir şant yerleştirilerek fazla sıvı beyin dışına yönlendirilir.
- Şant sistemi, beyin içindeki sıvıyı karın boşluğuna veya başka bir bölgeye taşır, böylece basınç azalır.
d) Siringomiyeli Tedavisi
- Siringomiyeli (omurilik içinde sıvı dolu kist oluşumu) varlığında, kist içindeki sıvının boşaltılması veya sıvı akışının düzenlenmesi için cerrahi müdahale gerekebilir.
4. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon
Ameliyat sonrası veya semptomların yönetimi sırasında fizik tedavi, hastaların kas gücünü ve hareket kabiliyetini yeniden kazanmasına yardımcı olabilir:
- Kas Güçlendirme Egzersizleri: Kasların güçlenmesi ve koordinasyonun geliştirilmesi için uygulanır.
- Denge ve Duruş Çalışmaları: Nörolojik semptomların neden olduğu denge sorunlarını gidermeye yönelik eğitim verilir.
- Ağrı Yönetimi: Fiziksel aktivitelerle kronik ağrının azaltılması hedeflenir.
5. Psikolojik Destek
Arnold Chiari Malformasyonu, kronik bir durum olduğu için hastalarda stres, depresyon veya anksiyete gibi psikolojik sorunlara yol açabilir. Psikolojik destek, bu süreçte önemli bir role sahiptir:
- Psikoterapi: Hastaların hastalıkla başa çıkma becerilerini geliştirmek için önerilir.
- Destek Grupları: Benzer deneyimleri paylaşan kişilerle iletişim kurmak, duygusal destek sağlar.
6. Komplikasyonların İzlenmesi ve Önlenmesi
Tedavi sırasında ve sonrasında komplikasyon risklerini en aza indirmek için düzenli takip gereklidir:
- Nörolojik Muayene: Ameliyat sonrası veya tedavi sürecinde semptomların iyileşip iyileşmediği izlenir.
- MRG Kontrolleri: Beyin ve omuriliğin yapısal durumunun izlenmesi için kullanılır.
- Ameliyat Sonrası Enfeksiyon Riskinin Yönetimi: Cerrahi sonrası enfeksiyon riski dikkatle izlenir.
Arnold Chiari Malformasyonu tedavisi, semptomların şiddetine ve bireyin ihtiyaçlarına göre özelleştirilir. Cerrahi tedavi ve semptom yönetimi konusunda uzman bir nöroşirürjiyen ve nörolog ekibiyle çalışmak, başarılı sonuçlar elde etmek için kritik öneme sahiptir. Tedavi sürecinde hasta-doktor iş birliği, yaşam kalitesini artırmak için en etkili yaklaşımdır.
Sonuç
Arnold Chiari malformasyonu, nörolojik ve yapısal etkileri nedeniyle bireylerin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilen karmaşık bir durumdur. Beynin, özellikle de serebellumun yapısal bozukluğu ile ilişkili olan bu hastalık, baş ağrıları, denge sorunları, kas güçsüzlüğü ve duyusal bozukluklar gibi çeşitli semptomlara yol açabilir. Semptomların şiddeti ve ilerleyişi kişiden kişiye değişmekle birlikte, erken teşhis ve uygun tedavi, hastaların yaşam kalitesini önemli ölçüde artırabilir. Bu nedenle, Arnold Chiari malformasyonundan şüphelenilen bireylerin kapsamlı bir nörolojik değerlendirmeden geçirilmesi büyük önem taşır.
Modern tıbbın sunduğu gelişmiş görüntüleme yöntemleri ve cerrahi teknikler, Arnold Chiari malformasyonunun yönetiminde önemli avantajlar sağlamaktadır. Özellikle manyetik rezonans görüntüleme (MRG), bu durumun teşhisinde altın standart bir yöntem olarak kabul edilir ve beyin ve omurilikteki yapısal anormallikleri detaylı bir şekilde ortaya koyar. Tedavi, semptomların şiddetine ve bireyin genel sağlık durumuna bağlı olarak belirlenir. Hafif vakalarda semptomların kontrol altına alınması için konservatif yöntemler yeterli olabilirken, daha ciddi vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir. Dekompresyon cerrahisi gibi müdahaleler, semptomların azaltılmasında ve hastaların günlük yaşam aktivitelerine geri dönmesinde etkili sonuçlar sunar.
Sonuç olarak, Arnold Chiari malformasyonu, multidisipliner bir yaklaşım gerektiren bir hastalıktır. Hastaların tedavi sürecinde nöroloji, beyin cerrahisi, fizik tedavi ve psikolojik destek uzmanlarının iş birliği önemlidir. Hastaların tedavi sürecine aktif katılımı, yaşam tarzı değişiklikleri ve düzenli tıbbi kontroller, tedavi başarısını artırır. Her ne kadar bu hastalık tam olarak iyileştirilemese de, erken müdahale ve doğru yönetimle semptomlar kontrol altına alınabilir ve hastaların yaşam kalitesi artırılabilir. Bu nedenle, Arnold Chiari malformasyonu ile yaşayan bireylerin, sağlık profesyonelleriyle iş birliği içinde olmaları ve tedavi süreçlerini dikkatle takip etmeleri büyük önem taşır.
Referanslar:
- Arnold Chiari Malformasyonu Nedir? ACM Belirtileri ve Tedavisi
- Milhorat, T. H., Bolognese, P. A., Nishikawa, M., & McDonnell, N. B. (2009). “Chiari Malformation Redefined: Clinical and Radiographic Findings for 364 Symptomatic Patients”. Neurosurgery Journal.
- Meadows, J., Kraut, M., Guarnieri, M., Haroun, R. I., & Carson, B. S. (2000). “Asymptomatic Chiari Type I Malformations Identified on Magnetic Resonance Imaging”. Journal of Neurosurgery.
- Tubbs, R. S., McGirt, M. J., Oakes, W. J. (2003). “Surgical Experience in 130 Pediatric Patients with Chiari Malformation Type I”. Journal of Neurosurgery: Pediatrics.
- Strahle, J., Muraszko, K. M., Kapurch, J., Bapuraj, J. R., Garton, H. J., & Maher, C. O. (2011). “Chiari Malformation Type I and Syrinx in Children Undergoing Magnetic Resonance Imaging”. Journal of Neurosurgery: Pediatrics.
- Barkovich, A. J., Wippold, F. J., Sherman, J. L., & Citrin, C. M. (1986). “Significance of Cerebellar Tonsillar Position on MR”. Journal of Neurosurgery.
- Greenlee, J. D., Donovan, K. A., Hasan, D. M., Menezes, A. H. (2002). “Chiari I Malformation in the Adult Population”. Journal of Neurosurgery.
- Heiss, J. D., Patronas, N., DeVroom, H. L., Shawker, T. H., Ennis, R., & Eidsath, A. (1999). “Elucidating the Pathophysiology of Syringomyelia”. Journal of Neurosurgery.
- Oldfield, E. H., & Muraszko, K. M. (2010). “Surgical Treatment of Chiari Malformation Type I in Pediatric Patients”. Neurosurgical Review.
- Dyste, G. N., Menezes, A. H., & VanGilder, J. C. (1989). “Symptomatic Chiari Malformations in Adults: A 20-Year Experience”. Journal of Neurosurgery.
- Schijman, E., Steinbok, P., & Cochrane, D. (2004). “Chiari Malformations: Diagnosis and Management”. Journal of Pediatric Neurosurgery.
- Batzdorf, U. (2001). “Chiari I Malformation with Syringomyelia”. Journal of Neurology.
- Nishikawa, M., Sakamoto, H., & Hakuba, A. (1997). “Pathophysiology of Chiari Type I Malformation: Morphometric Study”. Journal of Neurosurgery.
- Glickstein, J. S., & Beal, M. F. (1992). “Chiari Malformation and Syringomyelia”. Journal of Neurosurgery.
- Langridge, B., Phillips, E., & Choi, D. (2017). “Chiari Malformation Type I: A Systematic Review of Natural History and Conservative Management”. Journal of Neurosurgical Reviews.
- Speer, M. C., George, T. M., & Enterline, D. S. (2003). “Chiari Type I Malformation with or without Syringomyelia: Prevalence and Genetics”. Journal of Neurosurgery.
- Williams, B. (1978). “Pathogenesis of Syringomyelia”. Journal of Neurosurgery.
- Rutka, J. T., & Drake, J. M. (2001). “Chiari Malformation and Related Syringomyelia”. Journal of Pediatric Neurosurgery.
- Cheng, J. S., Ivan, M. E., & Stapleton, C. J. (2011). “Chiari Malformation Type I: A Review of Diagnostic Imaging and Management”. Journal of Neurosurgery
- https://scholar.google.com/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
