Mesane Kanseri Nedir? 6 Belirtisi, Nedenleri Ve Tedavisi

Mesane kanseri, idrar kesesinde bulunan hücrelerin kontrolsüz büyümesiyle ortaya çıkan ciddi bir kanser türüdür. Özellikle erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilen bu kanser türü, yayılmadan önce yakalanmazsa diğer organlara da sıçrayabilir ve daha karmaşık tedavi süreçleri gerektirebilir. Dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen mesane kanseri, kanser türleri arasında en yaygın beşinci sırada yer alır. Ancak bu hastalığın risk faktörleri, belirtileri, tanı ve tedavi yöntemleri konusunda yeterli bilgiye sahip olmak, hastaların hayatta kalma şansını büyük ölçüde artırabilir.

Mesane Kanseri Nedir? 6 Belirtisi, Nedenleri Ve Tedavisi

Mesane kanseri, genellikle ileri yaşlarda daha sık görülse de her yaştan insanı etkileyebilir. Erkeklerde kadınlara oranla daha sık rastlanan bu kanser türü, sigara kullanımı ve kimyasal maddelere maruz kalma gibi çevresel faktörlerle yakından ilişkilidir. Buna rağmen genetik yatkınlık da hastalığın ortaya çıkmasında önemli bir rol oynayabilir. Mesane kanserinin en yaygın türü, “ürotelyal karsinom” adı verilen ve idrar kesesi duvarındaki hücrelerde başlayan kanserdir. Ancak daha nadir görülen skuamöz hücreli karsinom ve adenokarsinom gibi alt türleri de mevcuttur.

Bu makalede, mesane kanseri belirtileri, risk faktörleri, teşhis yöntemleri ve tedavi süreçleri detaylı bir şekilde ele alınacaktır. Ayrıca, hastalığın nasıl önlenebileceği ve yaşam kalitesini artırmaya yönelik stratejiler üzerinde durulacaktır. Amaç, hem hastaların hem de bu alanda bilgi sahibi olmak isteyen okuyucuların mesane kanseri hakkında kapsamlı ve doğru bilgiye ulaşmalarını sağlamaktır. Özellikle erken teşhisin önemi ve kişisel sağlık takibinin gerekliliği konusunda farkındalık yaratmak, bu hastalığın tedavisinde büyük bir adım olabilir.

Günümüzde tıp alanındaki gelişmeler sayesinde, mesane kanseri tedavisinde pek çok farklı yöntem kullanılmaktadır. Ancak tedaviye başlamadan önce hastalığın hangi aşamada olduğunun belirlenmesi son derece önemlidir. Bu nedenle belirtiler hakkında bilgi sahibi olmak ve gerektiğinde vakit kaybetmeden uzman bir doktora başvurmak, tedavi sürecinin başarılı olmasında kritik bir rol oynar.

Mesane Kanseri Nedir?

Mesane kanseri, idrar torbasının iç yüzeyinde yer alan hücrelerin anormal bir şekilde büyüyerek tümör oluşturması durumudur. Mesane, idrarın böbreklerden süzülerek biriktiği ve daha sonra vücuttan atıldığı organ olarak bilinir. Mesanedeki hücrelerde başlayan kanser türü, genellikle yavaş gelişir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır. Ancak bazı durumlarda daha hızlı yayılabilir ve ölümcül olabilir. Kanser, diğer organlara yayılmadan önce tedavi edilmezse, hastalığın seyri daha karmaşık hale gelebilir.

En sık karşılaşılan mesane kanseri türü ürotelyal karsinomdur. Bu kanser türü, mesane iç yüzeyini döşeyen hücrelerde başlar ve erken evrelerde yakalandığında tedavi şansı oldukça yüksektir. Bunun yanı sıra, skuamöz hücreli karsinom ve adenokarsinom gibi daha nadir görülen türleri de bulunmaktadır. Ürotelyal karsinomun aksine, bu türler genellikle daha agresif seyreder ve tedavi süreçleri daha zorlayıcı olabilir.

Mesane Kanseri Türleri

1. Ürotelyal Karsinom: Mesane içindeki ürotelyal hücrelerde başlayan bu kanser türü, en yaygın mesane kanseri türüdür. Genellikle idrar yollarındaki tahriş ve iltihaplanma sonucu ortaya çıkar.
2. Skuamöz Hücreli Karsinom: Bu tür, mesane duvarında skuamöz hücrelerin oluşmasıyla başlar ve uzun süreli enfeksiyonlar veya irritasyonlar sonucu gelişebilir.
3. Adenokarsinom: Mesanenin iç yüzeyinde salgı yapan hücrelerden kaynaklanan bu tür, nadir görülmesine rağmen oldukça agresif bir kanser türüdür.

Mesane Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Mesane kanseri belirtilerinden en belirgini, idrarda kan görülmesidir. Bu duruma “hematüri” adı verilir ve kan bazen çıplak gözle görülebilecek kadar yoğun olabilir, bazen de sadece laboratuvar testleri ile tespit edilebilir. İdrarda kan olması her zaman mesane kanseri belirtisi olmasa da, bu durumun göz ardı edilmemesi ve mutlaka bir doktora başvurulması gerekmektedir.

Mesane kanseri genellikle erken evrelerde belirti vermeyebilir. Ancak ilerleyen dönemlerde aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:

• İdrar yaparken ağrı veya yanma hissi: İdrar yaparken rahatsızlık veya ağrı, mesane duvarında tümörün büyümesiyle ilişkili olabilir.
• Sık sık idrara çıkma ihtiyacı: Mesane kanseri olan kişilerde sık sık idrara çıkma ihtiyacı ortaya çıkabilir, ancak idrar yapıldığında az miktarda idrar gelmesi yaygındır.
• Alt karın bölgesinde ağrı: Kanser ilerledikçe alt karın bölgesinde rahatsızlık ve baskı hissi yaşanabilir.
• İdrarın renginde değişiklikler: İdrarda kan olması dışında, idrarın renginde gözle görülür değişiklikler meydana gelebilir.
• Kilo Kaybı ve Zayıflık:
  • Ani kilo kaybı.
  • İştah kaybı ve genel zayıflık.
• Kanserin İlerlemesiyle Ortaya Çıkan Belirtiler:
  • Kemik ağrıları.
  • Ayak bileklerinde şişlik.
  • Sürekli yorgunluk.

Bu belirtiler, mesane kanserinin farklı evrelerinde görülebilir ve kanserin türüne göre şiddeti değişebilir. Bu nedenle, belirtiler ortaya çıktığında erken teşhis ve tedavi için bir sağlık uzmanına başvurmak son derece önemlidir.

Mesane Kanseri Nedenleri

Bu kansere neden olan kesin faktörler tam olarak bilinmemekle birlikte, şu risk faktörleri önemli rol oynayabilir:

1. Sigara İçme: Sigara içmek, riski artıran en önemli faktördür. Sigara dumanındaki zararlı kimyasallar, mesane duvarını tahriş edebilir ve kanser gelişimine zemin hazırlayabilir.
2. Kimyasal Maruziyet: Bazı endüstriyel kimyasallar ve mesleki maruziyetler, mesane kanseri riskini artırabilir. Özellikle boyar madde, deri ve lastik endüstrisinde çalışan kişiler daha yüksek risk altında olabilir.
3. Yaş: Genellikle yaşla birlikte artar. Yaşlı bireylerde daha sık görülme eğilimindedir.
4. Cinsiyet: Erkeklerde, kadınlara göre risk daha yüksektir.
5. Radyasyon Maruziyeti: Radyasyona maruz kalma, kanser riskini artırabilir. Özellikle önceki radyoterapi tedavisi görmüş bireylerde bu risk daha yüksek olabilir.
6. Aile Öyküsü: Mesane kanseri olan bir aile üyesine sahip olmak, bireyin kendi kanser riskini artırabilir.
7. Parasit Enfeksiyonları: Bazı parazit enfeksiyonları, özellikle Schistosoma türlerine bağlı olarak, riski artırabilir.
8. Kronik Mesane İrritasyonu: Sürekli mesane tahrişi, örneğin tekrarlayan enfeksiyonlar veya mesane taşları, kanser riskini artırabilir.
9. Bağışıklık Sistemi Zayıflığı: Zayıf bir bağışıklık sistemi, vücudun kanserle mücadele yeteneğini azaltabilir, bu da mesane kanseri gibi kanser türlerinin ortaya çıkma riskini artırabilir.
10. Kötü Beslenme Alışkanlıkları: Dengesiz beslenme alışkanlıkları, özellikle yetersiz sebze ve meyve tüketimi, kanser riskini artırabilir.

Mesane Kanserinin Risk Faktörleri

Mesane kanserine yakalanma riskini artıran birçok faktör bulunmaktadır. Bu faktörlerin bir kısmı çevresel etkilerden kaynaklanırken, bazıları ise genetik yatkınlık ile ilgilidir.

Aşağıda, mesane kanseri riskini artıran başlıca faktörler sıralanmıştır:

1. Sigara kullanımı: Sigara içmek, mesane kanseri riskini en çok artıran faktörlerden biridir. Sigara dumanında bulunan kimyasallar, vücuda girdikten sonra böbrekler tarafından süzülerek idrarla atılır ve mesaneye ulaştıklarında hücrelerde hasara neden olabilirler.
2. Kimyasal maddelere maruz kalma: Boya, kauçuk, deri ve metal endüstrilerinde çalışan kişilerde mesane kanseri görülme riski daha yüksektir. Özellikle aromatik aminler adı verilen kimyasal maddeler, mesane hücrelerinde kansere yol açabilir.
3. Yaş: Genellikle 55 yaş ve üzeri bireylerde daha sık görülür.
4. Cinsiyet: Erkeklerde mesane kanseri görülme riski kadınlara oranla üç kat daha fazladır.
5. Kronik mesane enfeksiyonları: Uzun süreli mesane enfeksiyonları ve idrar yollarındaki iltihaplanmalar, kanser riskini artırabilir.
6. Genetik faktörler: Ailede öyküsü olan bireylerde bu kanser türüne yakalanma olasılığı daha yüksektir. Genetik yatkınlık, bazı kişilerin mesane kanserine karşı daha hassas olmasına yol açabilir.

Mesane Kanseri Tanısı

Mesane kanseri tanısında kullanılan birçok farklı yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemler, hastalığın evresine, türüne ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak seçilir.

Tanı sürecinde kullanılan başlıca yöntemler şunlardır:

1. Fizik muayene: Doktor, hastanın tıbbi geçmişini değerlendirir ve fiziksel bir muayene yapar. Özellikle karın bölgesindeki şişlik veya hassasiyet, mesane kanserinin belirtileri arasında olabilir.
2. İdrar testleri: İdrar örneği alınarak laboratuvar ortamında incelenir. İdrarda kan veya kanser hücreleri olup olmadığı bu testlerle tespit edilebilir.
3. Sistoskopi: Mesane içini incelemek için bir kamera ile donatılmış ince bir tüp, idrar yolundan mesaneye yerleştirilir. Bu işlem, doktorun mesane duvarını doğrudan görmesine ve kanser belirtilerini tespit etmesine olanak tanır.
4. Biyopsi: Sistoskopi sırasında, şüpheli bölgelerden doku örnekleri alınarak laboratuvarda incelenir. Bu işlem, kanser hücrelerinin varlığını doğrulamak için yapılır.
5. Görüntüleme testleri: Bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRI) gibi görüntüleme testleri, kanserin boyutunu ve yayılma durumunu değerlendirmek için kullanılabilir.

Mesane Kanseri Tedavisi

Mesane kanseri tedavisinde, hastalığın evresi, tümörün büyüklüğü, yerleşimi, kanserin türü ve hastanın genel sağlık durumu gibi birçok faktör dikkate alınır. Kanserin erken evrede teşhis edilmesi, tedavi seçeneklerini ve başarı şansını önemli ölçüde artırır. Tedavi yöntemleri, yüzeysel (kas tabakasına ulaşmamış) ve kas tabakasına invaze olmuş (derinleşmiş) mesane kanserine göre farklılık gösterebilir. Ayrıca tedavi süreci boyunca, doktorlar hastalığın seyrini izleyerek tedavi planını yeniden değerlendirebilir ve gerektiğinde değişiklikler yapabilir.

Mesane kanseri tedavisinde en sık kullanılan yöntemler cerrahi, kemoterapi, radyoterapi ve immünoterapi gibi tedavi seçenekleridir. Ancak son yıllarda özellikle kişiye özel tedavi yöntemleri ve immunoterapinin gelişmesiyle hastalığın tedavisinde önemli ilerlemeler kaydedilmiştir. Şimdi, bu tedavi yöntemlerini daha detaylı inceleyelim.

1. Cerrahi Müdahale

Cerrahi müdahale, mesane kanserinin tedavisinde en yaygın kullanılan yöntemlerden biridir. Kanserin yayılım durumuna göre cerrahi seçenekler farklılık gösterebilir. Cerrahi, tümörün çıkarılmasından mesanenin tamamen alınmasına kadar geniş bir spektrumda uygulanabilir.

A. Transüretral Rezeksiyon (TURBT)

Mesane kanseri teşhis edildikten sonra, erken evrelerde (evre 0 ve evre 1) sıklıkla kullanılan cerrahi yöntem transüretral rezeksiyon (TURBT) işlemidir. Bu işlemde, cerrah idrar yolundan mesaneye ince bir tüp (sistoskop) ile girer ve tümörleri kazıyarak veya yakarak temizler. TURBT genellikle yüzeysel mesane kanserleri için ilk tercih edilen yöntemdir.

• Avantajları: Bu işlem minimal invaziv olup, hastaların hızlı bir şekilde iyileşmesine olanak tanır. Tümörler kazınarak çıkarıldığı için hastalar genellikle işlem sonrası kısa bir süre hastanede kalır.
• Dezavantajları: Yüzeysel mesane kanseri olan hastalarda kanserin tekrarlama riski yüksektir. Bu nedenle TURBT işlemi sonrasında düzenli aralıklarla sistoskopi yapılarak hastalık takip edilmelidir.

B. Radikal Sistektomi

Daha ileri evrelerde (kas tabakasına ulaşan kanserlerde) radikal sistektomi adı verilen cerrahi yöntem tercih edilir. Radikal sistektomi, mesanenin tamamen çıkarılması işlemidir. Bu işlemde yalnızca mesane değil, aynı zamanda çevresindeki lenf bezleri ve gerektiğinde prostat, uterus ve yumurtalıklar gibi organlar da çıkarılabilir. Bu büyük operasyon, kanserin yayılma riskini en aza indirmek için uygulanır.

• Avantajları: Mesanenin tamamen çıkarılması, kanserin yayılmasını engellemede en etkili yöntemlerden biridir.
• Dezavantajları: Bu cerrahi yöntem oldukça invaziv olup, hastaların yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Mesane çıkarıldığında, idrarın vücuttan atılabilmesi için bağırsaklardan yeni bir idrar yolu oluşturulması gerekebilir (üriner diversiyon). Bu, kalıcı torba (stoma) takılmasını veya iç organlarla bağlantılı yeni bir mesane yapısı oluşturulmasını içerir.

C. Parsiyel Sistektomi

Kanser mesanenin belirli bir bölgesinde sınırlıysa ve yayılmamışsa, tüm mesanenin çıkarılmasına gerek olmadan sadece kanserli bölgenin alınması işlemi olan parsiyel sistektomi uygulanabilir. Bu yöntemle kanserli doku çıkarılır, ancak mesanenin geri kalanı korunur.

• Avantajları: Bu yöntem, hastaların mesanelerini korumalarını sağlar ve idrar yapma işlevlerini büyük oranda muhafaza eder.
• Dezavantajları: Tüm mesane çıkarılmadığı için kanserin geri dönme riski bulunmaktadır.

2. Kemoterapi

Kemoterapi, kanser hücrelerini yok etmek için ilaçların kullanıldığı bir tedavi yöntemidir.

Mesane kanserinde kemoterapi, iki ana şekilde uygulanır:

A. İnvaziv Kemoterapi (Sistemik Kemoterapi)

Kemoterapi ilaçları damar yoluyla verilir ve bu ilaçlar vücuda yayılarak kanser hücrelerini hedef alır. Sistemik kemoterapi genellikle mesane kanseri ilerlemiş ve diğer organlara yayılmışsa tercih edilir. Ayrıca radikal sistektomi öncesinde (neoadjuvan kemoterapi) tümörün küçültülmesi amacıyla veya cerrahi sonrasında kalan kanser hücrelerini yok etmek için de kullanılabilir.

• Avantajları: Kanser hücrelerini sistemik olarak yok eder ve metastazı engellemeye yardımcı olabilir.
• Dezavantajları: Kemoterapinin yan etkileri oldukça yaygındır. Bu yan etkiler arasında mide bulantısı, saç dökülmesi, yorgunluk, enfeksiyon riski ve organ hasarı yer alabilir.

B. Intravezikal Kemoterapi

Kemoterapi ilaçları direkt olarak mesane içine enjekte edilir. Bu yöntem genellikle yüzeysel mesane kanserinde (kas tabakasına ulaşmamış kanserlerde) tercih edilir. Mitomisin C ve gemcitabin gibi ilaçlar mesane duvarına uygulanarak kanser hücrelerinin yayılmasını engeller.

• Avantajları: Sistemik yan etkiler yaşanmaz, çünkü ilaçlar doğrudan mesaneye verilir ve sadece lokal etki gösterir.
• Dezavantajları: Kanser ilerlemişse veya mesane dışına yayılmışsa intravezikal kemoterapi etkili olmayabilir.

3. Radyoterapi

Radyoterapi, yüksek enerjili ışınların kanserli hücreleri yok etmek için kullanıldığı bir tedavi yöntemidir. Mesane kanserinde radyoterapi genellikle cerrahi müdahale yapılamayan hastalar için veya cerrahi sonrası kalan kanser hücrelerini yok etmek amacıyla kullanılır.

• Avantajları: Ameliyat yapılamayan hastalarda etkili bir tedavi yöntemi olabilir. Aynı zamanda kemoterapi ile kombinlenerek (kemoradyoterapi) daha etkili sonuçlar alınabilir.
• Dezavantajları: Radyoterapi, mesane dokusunda hasara neden olabilir ve yan etkiler arasında ishal, idrar yaparken ağrı ve cilt tahrişi yer alır. Uzun süreli yan etkiler arasında ise mesane kapasitesinde azalma veya bağırsaklarda sorunlar yaşanabilir.

4. İmmünoterapi

Son yıllarda mesane kanserinin tedavisinde immünoterapi yöntemleri önemli bir rol oynamaya başlamıştır. İmmünoterapi, bağışıklık sistemini güçlendirerek kanser hücrelerine karşı daha etkili bir savunma geliştirmeyi amaçlar.

A. Bacillus Calmette-Guérin (BCG) Tedavisi

BCG tedavisi, mesane içine yerleştirilen bir bakteri türü kullanılarak uygulanır. Bu bakteri, bağışıklık sistemini uyararak kanser hücrelerine saldırmasını sağlar. BCG tedavisi, yüzeysel mesane kanserinde (kas tabakasına ulaşmamış) sıklıkla tercih edilir ve özellikle nüks eden kanser türlerinde etkili olabilir.

• Avantajları: Yüzeysel mesane kanseri için etkili ve sıklıkla ilk tercih edilen tedavi yöntemidir. Kanserin tekrarlamasını önlemede yüksek başarı oranına sahiptir.
• Dezavantajları: Bazı hastalarda idrar yollarında enfeksiyon ve mesane tahrişi gibi yan etkiler görülebilir. Ayrıca bağışıklık sistemi zayıf olan hastalarda ciddi enfeksiyon riski taşıyabilir.

B. Anti-PD-1 ve Anti-PD-L1 İlaçları

Metastatik mesane kanseri tedavisinde immünoterapinin bir diğer önemli ayağı ise PD-1 ve PD-L1 inhibitörleridir. Bu ilaçlar, kanser hücrelerinin bağışıklık sisteminden kaçmasını engeller. Atezolizumab ve nivolumab gibi ilaçlar, metastatik mesane kanserinde başarılı sonuçlar vermektedir.

• Avantajları: Özellikle metastatik mesane kanserinde ve standart tedavi yöntemlerine yanıt vermeyen hastalarda etkili olabilir. Bağışıklık sistemi üzerinden çalıştığı için uzun vadede kanserin kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir.
• Dezavantajları: İmmünoterapinin yan etkileri arasında bağışıklık sisteminin aşırı çalışması sonucu organlarda hasar meydana gelmesi yer alır. Ayrıca yanıt vermeyen hastalarda tedavi etkisiz olabilir.

5. Hedefe Yönelik Tedaviler

Mesane kanseri tedavisinde son yıllarda geliştirilen bir diğer yaklaşım, hedefe yönelik tedavilerdir. Bu tedaviler, kanser hücrelerinde bulunan spesifik genetik değişiklikleri veya proteinleri hedef alarak çalışır. Bu sayede sağlıklı hücrelere zarar vermeden sadece kanserli hücreler yok edilir.

• FGFR İnhibitörleri: Fibroblast büyüme faktörü reseptörü (FGFR) mutasyonuna sahip hastalarda FGFR inhibitörleri kullanılabilir. Bu ilaçlar, kanser hücrelerinin büyümesini engeller.
• Avantajları: Daha kişiselleştirilmiş bir tedavi imkanı sunar ve genetik profili bilinen hastalarda oldukça etkili olabilir.
• Dezavantajları: Sadece belirli mutasyonlara sahip hastalar bu tedaviden fayda görebilir. Her hasta için uygun olmayabilir ve yüksek maliyetler doğurabilir.

6. Kombinasyon Tedavileri

Bazı durumlarda, mesane kanseri tedavisinde tek bir tedavi yöntemi yeterli olmayabilir. Cerrahi müdahale ile kemoterapi, radyoterapi veya immünoterapinin birlikte kullanılması tedavi başarısını artırabilir. Örneğin, cerrahi öncesi veya sonrası kemoterapi uygulanarak tümör küçültülebilir ya da cerrahi sonrası kanserin tekrarlama riski azaltılabilir. Kemoradyoterapi olarak bilinen kemoterapi ve radyoterapinin bir arada kullanılması da, kas invaziv mesane kanseri olan bazı hastalarda başarılı sonuçlar verebilir.

Tedavi Sonrası Takip

Mesane kanseri tedavisi tamamlandıktan sonra hastalar düzenli aralıklarla takip edilmelidir. Kanserin tekrarlama riski yüksek olduğundan, sistoskopi, idrar testleri ve görüntüleme testleri belirli aralıklarla yapılmalıdır. Ayrıca, cerrahi müdahale geçiren hastaların üriner sistem fonksiyonları sürekli izlenmeli ve yaşam kaliteleri takip edilmelidir.

Mesane Kanserinden Korunma Yolları

Mesane kanserine yakalanma riskini azaltmak için bireylerin alabileceği bazı önlemler bulunmaktadır. Bu önlemler arasında en önemlileri sigarayı bırakmak, kimyasal maddelere maruz kalmaktan kaçınmak ve sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemektir. Ayrıca düzenli sağlık kontrolleri ve idrar yollarındaki değişikliklerin takibi, erken teşhis için büyük önem taşır.

• Sigarayı Bırakmak: Sigara içmek, en büyük risk faktörüdür. Sigarayı bırakmak, bu riski büyük ölçüde azaltır.
• Sağlıklı Beslenme: Bol miktarda meyve ve sebze içeren dengeli bir diyet, kansere karşı koruyucu olabilir.
• Kimyasallara Maruz Kalınan Ortamlardan Kaçınmak: Kimyasal maddelerle çalışan kişiler, koruyucu ekipman kullanmalı ve güvenli çalışma koşullarına dikkat etmelidir.

Sonuç

Mesane kanseri, erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilen bir hastalık olmasına rağmen, geç fark edildiğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle mesane kanseri belirtilerini bilmek, risk faktörlerine dikkat etmek ve düzenli sağlık kontrollerini aksatmamak, hastalığın önlenmesi ve tedavisi için büyük önem taşımaktadır. Ayrıca gelişen tıp teknolojileri sayesinde, mesane kanseri tedavisinde başarılı sonuçlar elde etmek mümkün hale gelmiştir. Hem bireysel farkındalığın artırılması hem de sağlık kontrollerinin düzenli olarak yapılması, bu hastalığın yönetiminde kritik rol oynamaktadır.

Referanslar

1. Mesane Kanseri Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi
2. Babjuk, M., Burger, M., Zigeuner, R., et al. (2017). EAU Guidelines on Non–Muscle-invasive Urothelial Carcinoma of the Bladder: Update 2017. European Urology, 71(3), 447-461.
3. Cancer Research UK. (2020). Bladder Cancer Statistics.
4. Chou, R., Buckley, D., Fu, R., et al. (2015). Comparative Effectiveness of Treatments for Bladder Cancer: A Systematic Review. Annals of Internal Medicine, 163(7), 488-497.
5. Dinney, C. P. N., McConkey, D. J., Millikan, R. E., et al. (2004). Focus on Bladder Cancer. Cancer Cell, 6(2), 111-116.
6. Efstathiou, J. A., Spiegel, D. Y., Shipley, W. U. (2009). Bladder Preservation in Muscle-invasive Bladder Cancer: The Role of Radiation Therapy. Urologic Oncology, 27(4), 342-349.
7. Kaufman, D. S., Shipley, W. U., Feldman, A. S. (2009). Bladder Cancer. The Lancet, 374(9685), 239-249.
8. Kamat, A. M., Efstathiou, J. A., Lerner, S. P., et al. (2016). Bladder Cancer. The Lancet, 388(10061), 2796-2810.
9. Knowles, M. A., Hurst, C. D. (2015). Molecular Biology of Bladder Cancer: New Insights into Pathogenesis and Clinical Diversity. Nature Reviews Cancer, 15(1), 25-41.
10. Morales, A., Eidinger, D., Bruce, A. W. (1976). Intracavitary Bacillus Calmette-Guerin in the Treatment of Superficial Bladder Tumors. The Journal of Urology, 116(2), 180-183.
11. National Cancer Institute. (2019). Bladder Cancer Treatment (PDQ®)–Health Professional Version.
12. Park, J. C., Citrin, D. E. (2014). Radiotherapy in the Treatment of Bladder Cancer: A Critical Review. International Journal of Urology, 21(7), 635-642.
13. Powles, T., Eder, J. P., Fine, G. D., et al. (2014). MPDL3280A (Anti-PD-L1) Treatment Leads to Clinical Activity in Metastatic Bladder Cancer. Nature, 515(7528), 558-562.
14. Siegel, R. L., Miller, K. D., Jemal, A. (2019). Cancer Statistics, 2019. CA: A Cancer Journal for Clinicians, 69(1), 7-34.
15. Smith, A. B., Deal, A. M., Woods, M. E., et al. (2013). Muscle-invasive Bladder Cancer: Evaluating Treatment and Survival in the National Cancer Data Base. BJU International, 112(1), 76-83.
16. https://scholar.google.com/
17. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
18. https://www.researchgate.net/
19. https://www.mayoclinic.org/
20. https://www.nhs.uk/
21. https://www.webmd.com/