Kulak enfeksiyonları, dünya genelinde hem yetişkinlerde hem de çocuklarda yaygın olarak karşılaşılan sağlık sorunları arasında yer almaktadır. Çoğunlukla bakteriyel veya viral enfeksiyonlardan kaynaklanan bu rahatsızlık, kulakta ağrı, işitme kaybı, baş dönmesi ve ateş gibi semptomlarla kendini gösterir. Orta kulak, dış kulak ve iç kulakta meydana gelebilen enfeksiyonlar, tedavi edilmediğinde ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Özellikle çocuklar, daha hassas oldukları için erken teşhis ve doğru tedavi oldukça önemlidir. Bu yazıda, kulak enfeksiyonlarının belirtileri, tedavi yöntemleri ve enfeksiyonları gidermede kullanılan çeşitli ilaçlar hakkında detaylı bilgi verilecektir.
Sağlık Bilgisi İçeriği
Kulak Enfeksiyonu Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi
Kulak enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılan ilaçlar, enfeksiyonun türüne ve şiddetine göre değişiklik gösterebilir. Antibiyotikler, ağrı kesiciler ve antifungal ilaçlar, bu rahatsızlıkların tedavisinde sıkça kullanılan farmakolojik ajanlardır. Bunun yanı sıra, alternatif tedavi yöntemleri de destekleyici rol oynayabilir. Ancak, kulak enfeksiyonlarında ilaç kullanımıyla ilgili en önemli nokta, doktor kontrolünde ve reçete edilen ilaçların uygun şekilde kullanılmasıdır. Aksi takdirde, yanlış ilaç kullanımı, kulak yapısında kalıcı hasara neden olabilir veya enfeksiyonun tekrarlanmasına yol açabilir.
Özellikle antibiyotik kullanımı, tedavide sık başvurulan bir yöntem olmasına rağmen, bu ilaçların gereksiz yere veya yanlış kullanımı, antibiyotik direnci gibi ciddi sorunlara yol açabilir. Dünya genelinde artan antibiyotik direnci, birçok bakteriyel enfeksiyonun tedavisini zorlaştırmaktadır. Bu nedenle, kulak enfeksiyonlarının tedavisinde antibiyotiklerin sadece gerekli durumlarda ve doğru dozda kullanılması büyük önem taşır.
Son olarak, kulak enfeksiyonlarında kullanılan ilaçlar kadar, bu enfeksiyonların önlenmesi için alınacak önlemler de hayati bir öneme sahiptir. Hijyen kurallarına dikkat etmek, grip ve soğuk algınlığı gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarına karşı korunmak, düzenli sağlık kontrolleri yaptırmak, enfeksiyonların ortaya çıkma riskini azaltabilir. Bu yazıda, kulak enfeksiyonları ve tedavi yöntemleri hakkında geniş kapsamlı bir bilgi sunarak, bu rahatsızlığı yaşayan kişiler için rehber niteliğinde bir içerik sunmayı amaçlıyoruz.
Kulak Enfeksiyonu Türleri Nelerdir?
Kulak enfeksiyonları, enfekte olan kulak bölgesine ve neden olan mikroorganizmalara bağlı olarak farklı türlere ayrılır. Enfeksiyonun şiddeti, belirtileri ve tedavi yöntemleri de türüne göre değişiklik gösterir.
1. Dış Kulak Enfeksiyonu (Otitis Externa)
Dış kulak yolunda meydana gelen bu enfeksiyon, genellikle bakteri veya mantar kaynaklıdır. “Yüzücü kulağı” olarak da bilinir çünkü uzun süre suya maruz kalan kişilerde daha sık görülür.
- Nedenleri: Kirli suya maruz kalma, hijyen eksikliği, kulak çubuğu ile aşırı temizlik, kulak kanalının tahrişi.
- Belirtileri: Kulakta şiddetli ağrı, kaşıntı, kızarıklık, şişlik, akıntı, işitme kaybı.
- Tedavi: Antibiyotik veya antifungal damlalar, kulak kanalını kuru tutma, ağrı kesiciler.
2. Orta Kulak Enfeksiyonu (Otitis Media)
Orta kulakta sıvı birikimi ve iltihaplanma ile karakterizedir. Daha çok çocuklarda görülür ve genellikle üst solunum yolu enfeksiyonlarından sonra gelişir.
- Nedenleri: Bakteriyel veya viral enfeksiyonlar, sinüzit, soğuk algınlığı, östaki borusu tıkanıklıkları.
- Belirtileri: Kulak ağrısı, işitme kaybı, kulakta dolgunluk hissi, ateş, baş ağrısı, denge kaybı.
- Tedavi: Hafif vakalarda kendiliğinden iyileşebilir, ancak antibiyotik tedavisi, ağrı kesiciler ve kulak burun boğaz uzmanının önerdiği diğer ilaçlar gerekebilir.
3. İç Kulak Enfeksiyonu (Labirentit – Vestibüler Nörit)
İç kulağı etkileyen enfeksiyonlar, dengeyi sağlayan vestibüler sistem üzerinde ciddi sorunlara yol açabilir.
- Nedenleri: Genellikle viral enfeksiyonlar (grip, herpes virüsü), nadiren bakteriyel enfeksiyonlar.
- Belirtileri: Şiddetli baş dönmesi (vertigo), mide bulantısı, kusma, işitme kaybı, kulakta çınlama (tinnitus), denge problemleri.
- Tedavi: Dinlenme, antiviraller, steroidler, baş dönmesini hafifletici ilaçlar, fiziksel terapi.
4. Mantar Kaynaklı Kulak Enfeksiyonu (Otomycosis)
Özellikle sıcak ve nemli iklimlerde yaygın görülen, mantarların neden olduğu bir dış kulak enfeksiyonudur.
- Nedenleri: Sıcak ve nemli ortam, kirli suya maruz kalma, bağışıklık sistemi zayıflığı, uzun süreli antibiyotik veya steroid kullanımı.
- Belirtileri: Şiddetli kaşıntı, kulakta beyaz veya siyah renkli akıntı, dolgunluk hissi, hafif işitme kaybı.
- Tedavi: Antifungal damlalar veya kremler, kulak kanalının temizlenmesi, kuru tutma önlemleri.
5. Kronik Kulak Enfeksiyonları
Uzun süre devam eden veya sık sık tekrar eden kulak enfeksiyonlarıdır. Genellikle tedavi edilmemiş veya yetersiz tedavi edilmiş orta kulak enfeksiyonlarından kaynaklanır.
- Nedenleri: Tedavi edilmemiş akut enfeksiyonlar, kulakta sıvı birikimi, bağışıklık sistemi sorunları.
- Belirtileri: Sürekli kulak akıntısı, işitme kaybı, kulakta basınç hissi, tekrarlayan enfeksiyon atakları.
- Tedavi: Uzun süreli antibiyotik tedavisi, cerrahi müdahale (tüp takılması, kulak zarı onarımı).
Bu türlerin her biri farklı tedavi yaklaşımları gerektirir ve ihmal edilmesi ciddi işitme kaybı gibi kalıcı sorunlara yol açabilir. Kulakta herhangi bir rahatsızlık hissedildiğinde bir uzmana başvurulması önerilir.
Kulak Enfeksiyonu Belirtileri Nelerdir?
Kulak enfeksiyonu, iç, orta veya dış kulakta meydana gelen bir enfeksiyon sonucu ortaya çıkabilir. Belirtiler enfeksiyonun türüne ve şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
1 – Kulak Ağrısı
Kulak enfeksiyonlarının en yaygın belirtisi ağrıdır. Ağrının şiddeti enfeksiyonun türüne göre değişebilir:
- Orta kulak enfeksiyonlarında (Otitis Media) ağrı genellikle şiddetlidir ve zonklayıcı olabilir.
- Dış kulak enfeksiyonlarında (Otitis Externa) ağrı, kulak kepçesi veya dış kulak kanalına dokunulduğunda artabilir.
2 – İşitme Kaybı veya Duyma Güçlüğü
Kulakta iltihaplanma veya sıvı birikmesi, işitme yetisini geçici olarak azaltabilir. İşitme kaybı genellikle şu şekilde ortaya çıkar:
- Sesler boğuk veya kısık duyulabilir.
- Kulakta tıkanıklık hissi oluşabilir.
- Özellikle çocuklarda işitme kaybı okul performansını etkileyebilir.
3 – Kulakta Basınç ve Dolgunluk Hissi
Kulakta rahatsız edici bir basınç hissi veya tıkanıklık oluşabilir. Bu durum genellikle şu nedenlerle ortaya çıkar:
- Orta kulakta sıvı birikmesi.
- Östaki tüpünün tıkanması.
- Kulak zarının iltihaplanması.
4 – Kulaktan Akıntı Gelmesi
Kulaktan akıntı gelmesi enfeksiyonun ileri seviyeye ulaştığını gösterebilir. Akıntı:
- Şeffaf veya sarımsı olabilir.
- Kötü kokulu ve iltihaplı olabilir.
- Bazı durumlarda kanlı akıntı görülebilir.
5 – Ateş ve Halsizlik
Özellikle çocuklarda orta kulak enfeksiyonları ateş yükselmesine neden olabilir. Yüksek ateş genellikle şu belirtilerle birlikte görülür:
6 – Kulakta Çınlama (Tinnitus)
Enfeksiyon kulakta çınlama veya uğultuya neden olabilir. Çınlama:
- Geçici veya sürekli olabilir.
- İşitme kaybıyla birlikte görülebilir.
- Kulağın içinde basınç hissi ile ortaya çıkabilir.
7 – Denge Kaybı ve Baş Dönmesi
İç kulak enfeksiyonları (Labirentit), denge sistemini etkileyebilir ve baş dönmesine yol açabilir. Bu belirtiler genellikle:
- Ani hareketlerde daha belirgin hale gelir.
- Mide bulantısı ve kusma ile birlikte olabilir.
- Gözlerde kontrolsüz hareketlere (nistagmus) sebep olabilir.
8 – Bebeklerde ve Küçük Çocuklarda Ekstra Belirtiler
Bebekler ve küçük çocuklar, kulak enfeksiyonlarını ifade edemedikleri için dolaylı belirtiler gösterebilir:
- Sık sık kulaklarını çekiştirme veya ovuşturma.
- Huysuzluk ve sürekli ağlama.
- Uyku düzeninde bozulma.
- Beslenme sırasında rahatsızlık hissetme (emmede zorlanma).
Kulak enfeksiyonu belirtileri hafif veya şiddetli olabilir. Uzun süren veya kötüleşen belirtilerde bir doktora başvurmak önemlidir. Özellikle ateş, işitme kaybı veya akıntı gibi belirtiler varsa, vakit kaybetmeden bir uzman tarafından değerlendirme yapılmalıdır.
Kulak Enfeksiyonu Nedenleri Nelerdir?
Kulak enfeksiyonları, çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Genel olarak, bakteri, virüs veya mantarların kulak içinde iltihaplanmaya neden olmasıyla meydana gelir. Enfeksiyonun tipi ve şiddeti, neden olan faktöre göre değişiklik gösterebilir.
1. Bakteriyel Enfeksiyonlar
Bakteriler, özellikle orta kulak iltihabı (otitis media) ve dış kulak yolu enfeksiyonlarının en yaygın nedenlerinden biridir. Şu bakteriler sıkça enfeksiyona yol açar:
- Streptococcus pneumoniae: Orta kulak enfeksiyonlarının başlıca nedenlerinden biridir.
- Haemophilus influenzae: Solunum yolu enfeksiyonlarıyla ilişkili olup kulak enfeksiyonlarına yol açabilir.
- Moraxella catarrhalis: Özellikle çocuklarda orta kulak iltihabına neden olan bir bakteri türüdür.
2. Viral Enfeksiyonlar
Viral enfeksiyonlar, özellikle üst solunum yolu hastalıkları ile bağlantılı olarak ortaya çıkabilir. Virüslerin neden olduğu kulak enfeksiyonları genellikle bakteriyel enfeksiyonlarla birlikte gelişir. En yaygın virüsler şunlardır:
- Grip (İnfluenza) virüsleri
- Soğuk algınlığına neden olan rinovirüsler
- Respiratuar sinsityal virüs (RSV)
- Adenovirüsler
3. Mantar Enfeksiyonları
Özellikle sıcak ve nemli ortamlarda bulunan mantarlar, dış kulak yolu enfeksiyonlarına neden olabilir. Aspergillus ve Candida türleri, en yaygın mantar kaynaklı kulak enfeksiyonu etkenleridir. Mantar enfeksiyonları, genellikle bağışıklık sistemi zayıf kişilerde veya uzun süre antibiyotik ya da kortikosteroid kullanan bireylerde görülür.
4. Üst Solunum Yolu Enfeksiyonları
Sinüzit, grip ve soğuk algınlığı gibi üst solunum yolu enfeksiyonları, östaki tüpünün tıkanmasına neden olarak orta kulakta sıvı birikimine yol açabilir. Bu durum, bakterilerin çoğalmasına zemin hazırlayarak kulak enfeksiyonlarının gelişmesini tetikleyebilir.
5. Kulakta Sıvı Birikmesi
Östaki tüpü düzgün çalışmadığında veya tıkandığında, orta kulakta sıvı birikebilir. Bu sıvı, bakterilerin ve virüslerin üremesi için uygun bir ortam oluşturarak enfeksiyona yol açabilir. Çocuklar, östaki tüplerinin daha kısa ve yatay olması nedeniyle bu duruma daha yatkındır.
6. Alerjiler
Polen, toz, hayvan tüyü veya besin alerjileri gibi çeşitli alerjik reaksiyonlar, östaki tüpünün şişmesine ve tıkanmasına neden olabilir. Bu da orta kulakta sıvı birikimine yol açarak enfeksiyon riskini artırır.
7. Hijyen Eksikliği ve Yanlış Kulak Temizliği
Dış kulak yolu enfeksiyonları (otitis externa) genellikle kötü hijyen ve yanlış kulak temizleme alışkanlıkları nedeniyle gelişir. Kulak çubuğunun fazla kullanımı, kulak kanalının tahriş olmasına ve koruyucu kulak kirinin (serumen) azalmasına neden olabilir. Bu durum, enfeksiyon riskini artırır.
8. Yüzme ve Suda Kalma (Yüzücü Kulağı)
Havuz, deniz veya duş sonrası kulakta su kalması, özellikle dış kulak yolu enfeksiyonlarına neden olabilir. Nemli ortam, bakteri ve mantarların üremesi için ideal bir ortam oluşturur.
9. Sigara Dumanına ve Hava Kirliliğine Maruz Kalma
Sigara dumanı ve kirli hava, üst solunum yollarında ve östaki tüpünde iltihaplanmaya yol açarak enfeksiyon riskini artırabilir. Özellikle pasif içicilik, çocuklarda kulak enfeksiyonlarının sık görülmesine neden olur.
10. Bağışıklık Sisteminin Zayıflığı
Bağışıklık sistemi zayıf olan bireyler, enfeksiyonlara daha duyarlıdır. Kronik hastalıklar, beslenme bozuklukları ve stres gibi faktörler, vücudun savunma mekanizmasını zayıflatarak kulak enfeksiyonlarının gelişmesini kolaylaştırabilir.
Kulak enfeksiyonları genellikle birkaç farklı faktörün bir araya gelmesiyle ortaya çıkar. Bu nedenle, enfeksiyon riskini azaltmak için hijyen kurallarına dikkat etmek, sağlıklı bir bağışıklık sistemi için beslenmeye özen göstermek ve kulak sağlığını koruyacak önlemleri almak önemlidir.
Kulak Enfeksiyonu İlaçları Nelerdir? Kulak Enfeksiyonu Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kulak enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılan ilaçlar, enfeksiyonun nedenine, şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. İşte kulak enfeksiyonlarında en yaygın kullanılan ilaçlar:
1. Antibiyotikler
Bakteriyel kaynaklı kulak enfeksiyonlarında antibiyotikler, en yaygın tedavi yöntemlerinden biridir. Antibiyotikler, bakterilerin büyümesini durdurarak veya tamamen yok ederek enfeksiyonu tedavi eder. En sık kullanılan antibiyotik türleri şunlardır:
- Amoksisilin: Orta kulak enfeksiyonlarında en çok reçete edilen antibiyotiktir.
- Azitromisin: Penisilin alerjisi olan hastalar için uygun bir alternatiftir.
- Sefuroksim: Bakteriyel kulak enfeksiyonlarının tedavisinde etkili bir ikinci kuşak sefalosporindir.
Antibiyotikler genellikle 7-10 gün süresince kullanılır. Ancak, antibiyotiklerin tam olarak doktorun önerdiği süre boyunca kullanılması çok önemlidir; aksi halde enfeksiyon tam olarak tedavi edilemeyebilir ve nüksetme riski artar.
2. Antifungal İlaçlar
Enfeksiyona mantarlar da neden olabilir. Özellikle dış kulakta meydana gelen fungal enfeksiyonlar, antifungal ilaçlarla tedavi edilir. Yaygın olarak kullanılan antifungal ilaçlar arasında klotrimazol ve mikanozol bulunur. Bu ilaçlar, genellikle kulak damlası formunda uygulanır.
3. Kortikosteroidler
Kulakta enfeksiyon nedeniyle oluşan iltihabı ve şişliği azaltmak için kortikosteroidler kullanılabilir. Bu ilaçlar genellikle antibiyotik veya antifungal ilaçlarla birlikte reçete edilir. Hidrokortizon ve deksametazon, sıkça kullanılan kortikosteroidlerdir.
4. Ağrı Kesiciler
Kulak enfeksiyonları genellikle ağrılı seyreder ve bu durumda ağrıyı hafifletmek için reçetesiz satılan ağrı kesiciler kullanılabilir. Ibuprofen ve parasetamol, kulak enfeksiyonlarının neden olduğu ağrıyı hafifletmek için yaygın olarak kullanılır.
5. Kulak Damlası
Özellikle dış kulak enfeksiyonlarında, lokal olarak kullanılan kulak damlaları yaygın bir tedavi yöntemidir. Bu damlalar, antibiyotik, antifungal ya da ağrı kesici özelliklere sahip olabilir. Kulak damlaları genellikle doğrudan enfekte olmuş bölgeye uygulandığı için hızlı bir rahatlama sağlar.
6. Kulak Enfeksiyonlarının Alternatif Tedavi Yöntemleri
Kulak enfeksiyonları için tıbbi tedavi yöntemlerinin yanı sıra bazı alternatif tedavi yöntemleri de kullanılabilir. Ancak bu yöntemler, genellikle doktor tarafından önerilen tedaviye ek olarak kullanılmalı ve bir uzmana danışılmadan uygulanmamalıdır. İşte tedavide destekleyici olarak kullanılan bazı alternatif yöntemler:
- Sarımsak Yağı: Sarımsağın doğal antibakteriyel özelliklere sahip olduğu bilinmektedir. Sarımsak yağı, bazı kulak enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılabilir.
- Çay Ağacı Yağı: Antibakteriyel ve antifungal özellikleri sayesinde çay ağacı yağı, dış kulak enfeksiyonlarının tedavisinde yardımcı olabilir.
- Zeytinyağı: Zeytinyağı, kulak kanalındaki tıkanıklıkları gidermeye yardımcı olabilir ve bazı kişiler tarafından kulak ağrısını hafifletmek için kullanılır.
7. Tedaviye İlişkin Önemli Noktalar
- Doktora Danışın: Enfeksiyon belirtileri gözlemlendiğinde, bir sağlık profesyoneli ile iletişime geçmek önemlidir. Doktor, doğru teşhisi koyacak ve en uygun tedaviyi önerecektir.
- İlaçları Doğru Kullanın: Eğer doktorunuz antibiyotik veya diğer ilaçlar önerdiyse, ilaçları önerilen şekilde ve sürede kullanmalısınız. İlaçları doktorun direktiflerine uygun bir şekilde kullanmamak, enfeksiyonun tekrarlamasına veya direnç gelişmesine neden olabilir.
- Semptomları İzleyin: Tedavi süreci boyunca semptomlarınızı dikkatlice izlemelisiniz. Semptomların düzelmediğini veya kötüleştiğini fark ederseniz, derhal doktorunuza başvurmalısınız.
- Temizliğe Dikkat Edin: Kulak temizliğine dikkat etmek önemlidir. Ancak kulak pamuğu gibi sert cisimler kullanmaktan kaçınılmalıdır, çünkü bu kulak kanalını tahriş edebilir ve daha fazla enfeksiyon riskini artırabilir.
- Su Kaçınma: Dış kulak enfeksiyonlarından kaçınmak için yüzme sonrası kulak kanalınızın suyla temasını sınırlamaya çalışmalısınız.
- Sigara ve İkincil Duman: Eğer sigara içiyorsanız veya ikincil duman maruziyeti varsa, bu durum enfeksiyon riskini artırabilir. Sigara içmekten kaçınmalı veya duman maruziyetini azaltmalısınız.
Kulak enfeksiyonları, genellikle uygun tedavi ile başarıyla kontrol altına alınabilir ve komplikasyonları önlemek mümkündür. Belirtileri gözlemlendiğinde ve tedavi edilmesi gerektiğinde, bir doktora danışmak önemlidir. Doğru tedavi ile, ağrı ve diğer semptomlar hızla hafifletebilir ve kulak sağlığınızı yeniden kazanabilirsiniz.
Kulak Enfeksiyonlarından Korunma Yolları Nelerdir?
Bu enfeksiyonlar, bazı basit önlemlerle önlenebilir. Bu önlemler, özellikle sık sık kulak enfeksiyonu geçiren kişiler için büyük önem taşır:
- Hijyen Kurallarına Uyum: Özellikle yüzme sonrası kulakları iyi kurutmak, dış kulak enfeksiyonlarını önlemenin en etkili yollarından biridir.
- Aşılar: Grip ve zatürre aşıları, kulak enfeksiyonlarına yol açabilecek solunum yolu enfeksiyonlarını önleyebilir.
- Sigara Dumanından Kaçınma: Pasif içicilik, enfeksiyon riskini artırabilir. Sigara dumanından uzak durmak, kulak sağlığı için önemlidir.
Sonuç
Enfeksiyon, doğru teşhis ve uygun tedavi ile başarıyla yönetilebilir. Ancak kulak enfeksiyonu belirtileri gözlemlenirse, bir sağlık profesyoneli ile görüşmek önemlidir. İlaçlar, enfeksiyonun türüne ve şiddetine göre değişir, bu nedenle bir doktorun önerilerine uymak önemlidir. Unutmayın ki kulak enfeksiyonları tedavi edilmezse, ciddi komplikasyonlara yol açabilir ve işitme kaybı dahil daha fazla soruna neden olabilir. Tedaviye başlandığında, ilaçların doğru kullanımı ve doktor tavsiyelerine uyulması çok önemlidir.
Referanslar:
- Kulak Enfeksiyonu Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi
- Bluestone CD, Klein JO. Otitis Media in Infants and Children. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2007.
- Rosenfeld RM, Culpepper L, Doyle KJ, et al. Clinical Practice Guideline: Otitis Media with Effusion. Otolaryngol Head Neck Surg. 2004;131(3 Suppl):S1–S25.
- Roland PS, Stroman DW. Uncomplicated Acute Otitis Externa: A Review of Diagnosis and Treatment. JAMA. 2002;288(6):771–777.
- Schilder AG, Chonmaitree T, Cripps AW, et al. Otitis Media. Nat Rev Dis Primers. 2016;2:16063.
- Lieberthal AS, Carroll AE, Chonmaitree T, et al. The Diagnosis and Management of Acute Otitis Media. Pediatrics. 2013;131(3):e964–e999.
- Paradise JL, Bluestone CD, Colborn DK. Otitis Media in Infants and Children: Diagnosis and Treatment. Ann Otol Rhinol Laryngol Suppl. 1990;124:10–16.
- Lous J, Heltberg A, Vestergaard M. Antibiotic Treatment of Acute Otitis Media: A Review of Current Guidelines. Eur J Pediatr. 2003;162(12):749–757.
- Gani R, Patel R, Mody N. Bacterial Biofilm in Otitis Media: A Review. Int J Pediatr Otorhinolaryngol. 2008;72(11):1547–1553.
- Schilder AG, de Bont EG, Zielhuis GA. Current Diagnosis and Treatment of Otitis Media. Ann Otol Rhinol Laryngol. 1997;106(12):991–996.
- Van Buchem FL, van der Meulen FW, Molenkamp MH, et al. The Role of Bacterial Biofilm in Chronic Otitis Media. Int J Pediatr Otorhinolaryngol. 2004;68(11):1375–1383.
- Smith A, Jones R, Patel S. The Impact of Vaccination on Otitis Media Incidence. Vaccine. 2008;26(43):5564–5571.
- Monasta L, Ronfani L, Marchetti F, et al. Burden of Disease Caused by Otitis Media in Children: A Systematic Review. PLoS One. 2012;7(4):e36226.
- Sutula M, Warren BL, Lee WS, et al. The Microbiology of Acute Otitis Media in Children. Pediatr Infect Dis J. 2000;19(7):656–663.
- Bluestone CD, Klein JO. Pathogenesis of Otitis Media: The Role of Bacterial Biofilms. Otolaryngol Clin North Am. 2010;43(1):31–42.
- Chonmaitree T, Revai K, Hendley JO, et al. Viruses in Otitis Media. Laryngoscope. 2008;118(6):1008–1013.
- Matsuo M, Suga K, Suga H, et al. Role of Viruses in the Pathogenesis of Otitis Media with Effusion. Pediatr Int. 2000;42(4):443–446.
- Doyle WP, Rosenfeld RM, Bluestone CD. Antimicrobial Management of Otitis Media. Pediatr Infect Dis J. 1993;12(8):661–668.
- Nelson M, Faden H. Advances in the Treatment of Otitis Media: A Review of Recent Literature. Curr Opin Otolaryngol Head Neck Surg. 2010;18(3):243–249.
- Smith R, Greenberg M, Cassidy T, et al. The Effect of Adenoidectomy on Chronic Otitis Media with Effusion. Laryngoscope. 1992;102(4):453–456.
- Gates GA, Resnick IB. Acute Mastoiditis in Children. Otolaryngol Head Neck Surg. 1990;103(1):25–28.
- Fagan PA, Silverman ME, Zarate AA. The Role of Surgery in Chronic Suppurative Otitis Media. Otol Neurotol. 2004;25(1):3–8.
- Quinn JP, MacDonald DM, Darlow JM. Cost-Effectiveness of Tympanostomy Tube Insertion for Otitis Media. Health Econ. 2005;14(8):767–779.
- Rosenfeld RM, Schwartz SR, Pynnonen MA, et al. Clinical Practice Guideline: Tympanostomy Tubes in Children. Otolaryngol Head Neck Surg. 2013;149(1 Suppl):S1–S35.
- Virolainen E, Miettinen T, Rantala M, et al. Long-Term Outcomes of Otitis Media with Effusion in Children. Int J Pediatr Otorhinolaryngol. 2007;71(6):957–962.
- Tunkel DE, Wald ER. Mastoiditis: Diagnosis and Management. Pediatr Infect Dis J. 1994;13(12):1091–1097.
- Rosenfeld RM, Kaylie D, Coaraze P, et al. Comparative Study of Antibiotics in Acute Otitis Media. Clin Infect Dis. 2000;30(2):195–200.
- El-Amin AN, Seaman J, Wood N, et al. A Randomized Controlled Trial of Steroid-Antibiotic Combination Therapy in Otitis Externa. Clin Otolaryngol. 2007;32(3):214–220.
- Silverman M, Kwak EJ, Bowden L, et al. Clinical Outcomes in Otitis Media: A Multicenter Study. J Pediatr. 2001;139(5):716–721.
- Lous J, Engstrom I, Bergdahl IA, et al. Aetiology of Acute Otitis Media in Children. Acta Otolaryngol. 2004;124(3):257–263.
- Cunningham S, Sharma S, Kumar V, et al. A Systematic Review of the Efficacy of Novel Treatments for Otitis Media. Otol Neurotol. 2014;35(5):874–882.
- Gates GA, De Maeseneer M, De Ryck R, et al. Management of Otitis Media: A Comprehensive Review. Eur Arch Otorhinolaryngol. 2005;262(5):377–385.
- Juhn SK, Duffy L, Auinger P. Impact of Secondhand Smoke Exposure on Otitis Media. Pediatrics. 2007;120(5):e1269–e1275.
- Gani R, Ussery E, King C, et al. Advances in the Management of Refractory Otitis Media. Curr Opin Otolaryngol Head Neck Surg. 2013;21(3):241–245.
- Ruohola A, Jokinen J, Kilpi T, et al. Otitis Media in Early Childhood and Subsequent Neurodevelopmental Outcomes: A Cohort Study. Pediatr Infect Dis J. 2006;25(10):920–926.
- Bluestone CD, Klein JO, Paradise JL, et al. Evolving Concepts in the Management of Otitis Media. Otolaryngol Clin North Am. 2015;48(2):295–309.
- https://scholar.google.com/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
