100 / 100

Hamilelik, bir kadının hayatında fiziksel, duygusal ve zihinsel anlamda birçok değişim yaşadığı özel bir dönemdir. Bu süreçte vücuttaki hormonal değişiklikler, kilo alımı, mide bulantısı ve yorgunluk gibi fiziksel değişikliklerin yanı sıra, duygusal iniş çıkışlar da sıkça yaşanır. Tüm bu değişimlerin yanı sıra, çiftlerin cinsel yaşamı da gebelik süresince farklı bir boyut kazanabilir. Hamilelikte cinsellik konusu, gerek sosyal normlar, gerekse kişisel endişeler nedeniyle zaman zaman tabu olarak görülse de, bu konunun açık ve net bir şekilde ele alınması oldukça önemlidir.

Sağlık Bilgisi İçeriği

Hamilelikte Cinsellik: 9 Maddede Gebelikte Cinsel İlişki

Cinselliğin hamilelik sürecinde nasıl bir yer tuttuğu, kişiden kişiye değişkenlik gösteren bir durumdur. Kimi çiftler bu dönemde cinsel yaşamlarına ara vermeyi tercih ederken, kimileri ise cinselliğin hamileliğin doğal bir parçası olduğunu ve bu süreçte de sağlıklı bir cinsel yaşam sürdürülebileceğini savunur. Hamilelikte cinsellik konusu, sadece fiziksel sağlığı değil, aynı zamanda çiftler arasındaki duygusal bağı da güçlendirebilecek önemli bir faktördür. Bu bağlamda, cinselliğin sadece fiziksel bir eylemden ibaret olmadığı, aynı zamanda duygusal bağları kuvvetlendiren ve ilişkileri derinleştiren bir deneyim olduğu unutulmamalıdır.

Birçok çift, hamilelik sürecinde cinsel ilişkiye girmek konusunda tereddüt yaşayabilir. Bu tereddütlerin başında, cinsel ilişkinin bebeğe zarar verip vermeyeceği, düşük riskini artırıp artırmayacağı ya da erken doğumu tetikleyip tetiklemeyeceği gibi kaygılar gelir. Ancak, hamilelikte cinsellik hakkında yapılan araştırmalar, çoğu durumda cinsel ilişkinin hem anne hem de bebek için güvenli olduğunu göstermektedir. Elbette her gebelik farklıdır ve bazı durumlarda doktorlar cinsel ilişkiyi kısıtlayabilir. Dolayısıyla, çiftlerin bu konuda doktorlarıyla açık iletişim kurmaları büyük önem taşır.

Bu makalede, hamilelik sürecinde cinselliğin fizyolojik ve psikolojik boyutlarına detaylı bir şekilde değinilecek, çiftlerin bu dönemde karşılaştıkları endişeler ele alınacak ve hamilelik boyunca sağlıklı bir cinsel yaşamın nasıl sürdürülebileceği üzerine öneriler sunulacaktır. Aynı zamanda, gebelik süresince cinsel yaşamda dikkat edilmesi gereken hususlar ve cinsel ilişkiye engel olabilecek durumlar hakkında bilgi verilecektir. Bu bilgiler ışığında, hamilelik sürecinde cinselliğin nasıl yönetilebileceği konusunda daha bilinçli kararlar alınmasına yardımcı olmayı amaçlıyoruz.

1. Hamilelikte Cinselliğin Fiziksel Boyutları

Hamilelik sürecinde kadın bedeninde meydana gelen değişiklikler, cinsel hayat üzerinde doğrudan etkili olabilir. Özellikle hormonal değişiklikler, cinsel istek seviyesinde artışa veya azalmaya yol açabilir. Östrojen ve progesteron hormonlarındaki artış, bazı kadınlarda cinsel isteği artırırken, bazı kadınlarda ise yorgunluk, mide bulantısı ve rahatsızlık hissi gibi fiziksel şikâyetler cinselliğe olan ilgiyi azaltabilir. İlk trimesterde sıkça görülen mide bulantısı ve halsizlik, kadınların cinsellikten uzaklaşmasına neden olabilirken, ikinci trimesterde hormonların daha dengeli hale gelmesiyle birlikte libido genellikle artar.

Bedenin dış görünüşündeki değişiklikler de hamilelikte cinselliği etkileyen önemli faktörler arasındadır. Karın bölgesinin büyümesi, göğüslerin hassaslaşması ve kilo alımı, bazı kadınlarda özgüven sorunlarına yol açabilir. Bunun sonucunda, kadınlar cinsel ilişki sırasında kendilerini rahat hissetmeyebilir. Partnerlerin bu dönemde anlayışlı ve destekleyici olması, kadının kendine olan güvenini artırabilir ve cinsellikten alınan tatmini olumlu yönde etkileyebilir.

Cinsel ilişki sırasında bebeğin zarar görebileceği korkusu da çiftler arasında sıkça dile getirilen bir endişedir. Ancak, anne karnındaki bebek amniyon sıvısı ve rahim kaslarıyla korunduğu için, sağlıklı bir hamilelikte bu tür bir risk bulunmamaktadır. Doktorunuz farklı bir şekilde belirtmediği sürece, cinsel ilişki hamileliğin her aşamasında güvenlidir. Bununla birlikte, bazı pozisyonların anne adayını daha rahat ettirdiği ve karnına baskıyı azalttığı unutulmamalıdır. Çiftlerin bu dönemde birbirlerine karşı anlayışlı olması ve birlikte en uygun çözümleri bulmaya çalışması önemlidir.

Hamilelikte cinsellikle ilgili fiziksel değişimler sadece kadını değil, partnerini de etkileyebilir. Bazı erkekler, partnerlerinin değişen vücutları karşısında nasıl davranacaklarını bilemeyebilir veya cinsel ilişki sırasında bebeğe zarar verecekleri korkusuyla çekimser davranabilir. Bu tür durumlarda, çiftlerin bu duyguları açık bir şekilde konuşması, yanlış anlamaların önüne geçilmesi açısından kritik öneme sahiptir.

Hamilelik sürecinde vücutta birçok fizyolojik değişiklik meydana gelir. Bu değişiklikler, hem cinselliği etkileyebilir hem de cinsel ilişkinin doğasını değiştirebilir. İlk trimesterde hormon seviyelerinde ani artışlar yaşanır. Özellikle progesteron ve östrojen hormonlarının yükselmesi, hem fiziksel hem de duygusal dalgalanmalara neden olabilir. Kadınlar bu dönemde genellikle yorgunluk, mide bulantısı ve hassas meme uçları gibi semptomlar yaşar. Bu tür rahatsızlıklar, cinsel istek ve uyarılmayı azaltabilir.

İkinci trimesterde ise hormonal dalgalanmalar daha dengeli bir hale gelir ve kadınlar genellikle kendilerini daha enerjik hissetmeye başlar. Bu dönemde vücut, daha fazla kan üretir ve kan akışı artar. Pelvik bölgeye olan kan akışının artması, cinsel duyarlılığı artırabilir ve kadınların bu dönemde cinselliğe karşı daha fazla istek duymasına neden olabilir. Öte yandan, bu dönemde karın bölgesinin büyümeye başlaması, fiziksel rahatsızlıklara yol açabilir. Bu nedenle, çiftlerin cinsel ilişki sırasında daha rahat pozisyonlar denemeleri gerekebilir.

Üçüncü trimesterde ise bebeğin büyümesiyle birlikte annenin vücudunda ağırlık merkezi değişir ve bu durum fiziksel hareket kabiliyetini etkileyebilir. Artan kilo ve bebekle birlikte rahmin büyümesi, kadının nefes almakta zorlanmasına ve uyku düzeninin bozulmasına yol açabilir. Bu dönemde cinsel ilişki sırasında rahatsızlık hissi yaygın olabilir. Ancak, bu dönem boyunca cinselliğin tamamen durması gerektiği anlamına gelmez; önemli olan çiftlerin rahat ve güvenli pozisyonlar bulmasıdır.

2. Psikolojik Boyut: Hamilelikte Duygusal Değişimler

Hamilelik, kadınlar için sadece fiziksel değil, aynı zamanda duygusal açıdan da yoğun bir dönemdir. Hormonal değişimler, ruh hali dalgalanmalarına yol açarak kadının cinsel isteklerini etkileyebilir. Özellikle ilk trimesterde sıkça görülen duygusal dalgalanmalar, cinsel hayatta iniş çıkışlara neden olabilir. Kadınlar, bu dönemde kendilerini daha hassas ve kırılgan hissedebilir, bu da cinsel ilişkiye olan ilgiyi azaltabilir.

İkinci trimester, genellikle kadınların kendilerini daha enerjik ve olumlu hissettikleri bir dönemdir. Bu dönemde libido artışı yaşanabilir ve çiftlerin cinsel yaşamı yeniden canlanabilir. Ancak, üçüncü trimesterde bedenin büyümesiyle birlikte fiziksel rahatsızlıkların artması, cinsel ilişkiye olan isteği yeniden azaltabilir. Özellikle doğuma yaklaşıldıkça yaşanan kaygılar ve stres, cinsel hayatta sorunlara yol açabilir.

Partnerlerin bu süreçte sabırlı ve anlayışlı olması, çiftler arasındaki duygusal bağı güçlendirebilir. Kadının yaşadığı duygusal dalgalanmalar karşısında partnerin destekleyici bir tutum sergilemesi, çiftlerin cinsellik konusunda daha rahat hissetmesini sağlar. Aynı zamanda, cinselliğin sadece fiziksel bir eylem olmadığını, duygusal ve ruhsal bir bağ kurma yolu olduğunu unutmamak önemlidir.

3. Cinsel İlişkinin Güvenliği: Riskler ve Yanılgılar

Hamilelikte cinsellik güvenliği konusu, çiftler arasında en çok endişe yaratan konulardan biridir. Bu endişeler genellikle düşük riski, erken doğum riski veya bebeğe zarar verme korkusundan kaynaklanır. Ancak, çoğu durumda hamilelik sırasında cinsel ilişki tamamen güvenlidir. Sağlıklı bir gebelik geçiren kadınlar için cinsel ilişkinin düşük veya erken doğuma neden olduğuna dair bilimsel bir kanıt yoktur. Bebek, anne karnında amniyon sıvısı ve güçlü rahim kasları ile korunur, bu nedenle cinsel ilişki sırasında bebeğe zarar verme olasılığı oldukça düşüktür.

Yine de, bazı durumlarda doktorlar cinsel ilişkiyi sınırlayabilir veya yasaklayabilir. Örneğin, düşük yapma riski taşıyan kadınlar, erken doğum riski bulunanlar veya plasenta previa gibi durumlar yaşayanlar, cinsel ilişkiden kaçınmalıdır. Ayrıca, vajinal kanama, aşırı vajinal akıntı veya amniyotik sıvı sızması gibi semptomlar yaşayan kadınların da doktorlarıyla görüşmeleri önerilir. Bu tür durumlar, cinsel ilişki sırasında komplikasyon riskini artırabilir.

4. Sağlıklı Cinsel Yaşam İçin İpuçları

Hamilelik süresince sağlıklı bir cinsel yaşam sürdürebilmek için bazı ipuçlarına dikkat etmek önemlidir. İlk olarak, çiftlerin birbirleriyle açık ve dürüst bir iletişim kurmaları gerekir. Cinsellik, sadece fiziksel bir aktivite değil, aynı zamanda duygusal bir bağdır. Bu dönemde yaşanan değişiklikler, cinsel yaşamı etkileyebilir, bu yüzden çiftlerin birbirlerine duygularını ve ihtiyaçlarını anlatmaları önemlidir.

İkinci olarak, cinsel ilişkinin pozisyonları hamilelik süresince değişebilir. Büyüyen karın, bazı pozisyonları rahatsız edici hale getirebilir. Örneğin, kadınların sırt üstü yatmaktan kaçınmaları önerilir çünkü bu pozisyon, büyüyen rahmin damarlara baskı yaparak kan dolaşımını azaltmasına neden olabilir. Yan yatma veya kadının üstte olduğu pozisyonlar daha rahat ve güvenli olabilir.

Üçüncü olarak, çiftlerin gebelik süresince cinsellik konusunda esnek olmaları ve birbirlerine karşı sabırlı olmaları gerekir. Cinsel istek, her iki partnerde de dalgalanabilir ve bu tamamen normaldir. Bu süreçte, çiftlerin birbirlerine duygusal destek vermeleri ve birbirlerinin sınırlarına saygı göstermeleri önemlidir.

5. Hamilelikte Cinselliği Destekleyen Faktörler

Hamilelikte cinsellik, yalnızca bir fiziksel ihtiyaç değil, aynı zamanda çiftler arasındaki duygusal bağı güçlendiren bir deneyimdir. Özellikle ikinci trimesterde, kadının enerji seviyesinin artması ve pelvik bölgedeki kan akışının artması cinsel ilişkiyi daha keyifli hale getirebilir. Ayrıca, cinsel ilişkinin stres azaltıcı etkisi, gebelik sırasında yaşanan duygusal iniş çıkışları hafifletebilir.

Ayrıca, hamilelik sırasında cinselliği destekleyen bir diğer faktör de, bu dönemin çiftler için yeni bir deneyim ve keşif süreci olmasıdır. Hamilelikte cinsellik, çiftlerin birbirlerini yeni bir perspektiften tanımalarını ve duygusal olarak daha derin bir bağ kurmalarını sağlayabilir. Bu süreçte, cinsellik sadece fiziksel bir eylem olarak değil, aynı zamanda duygusal ve ruhsal bir bağ olarak da değerlendirilebilir.

6. Cinsel İlişkiden Kaçınılması Gereken Durumlar

Bazı durumlarda, doktorlar hamilelik sırasında cinsel ilişkiyi sınırlayabilir veya tamamen yasaklayabilir. Özellikle düşük yapma riski taşıyan kadınlar, plasenta previa gibi durumlar yaşayanlar veya erken doğum riski bulunanlar cinsel ilişkiden kaçınmalıdır. Vajinal kanama, amniyotik sıvı sızması veya rahim kasılmaları yaşayan kadınların da cinsel ilişkiden önce doktorlarına danışmaları önerilir.

Ayrıca, hamilelik sırasında cinsel yolla bulaşan hastalıklar (CYBH) riskine karşı dikkatli olunmalıdır. Eğer partnerin CYBH riski taşıdığı düşünülüyorsa, cinsel ilişkide korunma yöntemleri kullanılmalı ve gerekli testler yapılmalıdır.

7. Hamilelikte Cinsellik ile İlgili Mitler ve Gerçekler

Hamilelikte cinsellik konusunda toplumda birçok mit bulunmaktadır. Bu mitlerden biri, cinsel ilişkinin erken doğuma veya düşük yapmaya neden olabileceği düşüncesidir. Ancak, sağlıklı bir hamilelikte cinsel ilişki bu tür riskler oluşturmaz. Bununla birlikte, düşük riski taşıyan veya plasenta previa gibi tıbbi durumları olan kadınlarda doktorlar cinsel ilişkiyi kısıtlayabilir. Bu nedenle, bireysel durumunuzu doktorunuzla görüşerek netleştirmeniz önemlidir.

Bir diğer yaygın mit ise, cinsel ilişkinin bebeğin sağlığını olumsuz etkileyebileceğidir. Ancak, amniyon sıvısı ve rahim duvarı, bebeği dış etkenlerden koruyan doğal bir bariyer oluşturur. Ayrıca, cinsel ilişki sırasında salgılanan hormonlar, bebeğin gelişimi üzerinde olumlu etkiler yaratabilir. Örneğin, orgazm sırasında salgılanan oksitosin hormonu, anne adayını rahatlatır ve stres seviyesini azaltır.

8. Hamilelikte Cinselliği Daha Sağlıklı Hale Getirmek İçin İpuçları

Açık İletişim: Partnerinizle duygularınızı ve beklentilerinizi paylaşarak, cinselliğe dair endişelerinizi birlikte çözebilirsiniz.
Doktor Tavsiyesine Uyun: Hamileliğinizin seyrine göre doktorunuzun verdiği önerilere kulak verin.
Rahat Pozisyonlar Deneyin: Fiziksel değişimlerinizi göz önünde bulundurarak, her iki tarafı da rahat ettiren pozisyonları tercih edin.
Ön Sevişmeye Önem Verin: Duygusal ve fiziksel bağınızı güçlendirmek için cinsel ilişkiye daha uzun bir ön hazırlık süreciyle başlayabilirsiniz.
Partnerin Destekleyici Rolü: Partnerlerin bu dönemde sabırlı, anlayışlı ve empatik olması büyük önem taşır.

9. Gebelikte Cinsel İlişki

Gebelik süreci, kadınların hem fiziksel hem de duygusal olarak büyük değişimler yaşadığı bir dönemdir. Bu değişimlerin cinsel ilişkiye yansımaları, çiftlerin birbirleriyle olan bağını etkileyebilir. Gebelikte cinsel ilişki konusunda doğru bilgi sahibi olmak, çiftlerin bu süreci daha rahat ve sağlıklı bir şekilde geçirmelerine yardımcı olur.

Cinsel İlişkinin Güvenliği

Sağlıklı bir gebelikte cinsel ilişki genellikle güvenlidir. Anne karnındaki bebek, amniyon sıvısı ve rahim kasları tarafından iyi bir şekilde korunur. Bu doğal bariyer, bebeği dış etkilerden izole ederek güvenliğini sağlar. Ayrıca, penis veya diğer cinsel aktiviteler rahim içindeki bebeğe zarar vermez. Ancak, bazı durumlarda doktorlar cinsel ilişkiyi sınırlayabilir veya tamamen yasaklayabilir. Bu durumlar arasında şunlar bulunabilir:

Erken doğum riski: Daha önce erken doğum yaşamış veya bu riski taşıyan kadınlar için cinsel ilişki sakıncalı olabilir.
Plasenta previa: Plasentanın rahim ağzını kapattığı durumlarda, cinsel ilişki kanama riskini artırabilir.
Rahim ağzı yetmezliği: Rahim ağzının doğum için zamanından önce açılma riski varsa, cinsel ilişki yasaklanabilir.
Vajinal kanama: Nedeni bilinmeyen kanamalarda, doktor cinsel ilişkiyi geçici olarak durdurmanızı önerebilir.
Amniyon sıvısının erken gelmesi: Su kesesinin erken açılması durumunda enfeksiyon riski nedeniyle cinsel ilişki önerilmez.

Bu gibi durumların varlığında mutlaka bir kadın doğum uzmanına danışılması gerekir. Doktorunuz, gebeliğinizin durumuna göre size özel tavsiyelerde bulunacaktır.

Trimesterlere Göre Cinsel İstek ve Deneyim

Hamilelik boyunca cinsel istek ve deneyim, genellikle hamileliğin hangi döneminde olduğunuza bağlı olarak değişir. Bu dönemlerin özellikleri şu şekilde özetlenebilir:

1. İlk Trimester (0-12 Hafta):
Hamileliğin ilk aylarında, hormonal değişimler ve gebeliğin erken belirtileri cinsel isteği etkileyebilir. Özellikle bulantı, kusma, yorgunluk ve göğüslerde hassasiyet gibi belirtiler, kadınların cinsel ilişkiye karşı isteksiz olmasına yol açabilir. Ayrıca, yeni bir bebeğin sorumluluğunu üstlenme düşüncesiyle duygusal dalgalanmalar yaşanabilir. Bu dönemde cinsellikten uzaklaşmak yaygın bir durumdur ve endişe edilmesi gerekmez.

2. İkinci Trimester (13-26 Hafta):
İkinci trimester, genellikle hamilelikte “balayı dönemi” olarak adlandırılır. Bu dönemde mide bulantısı ve yorgunluk gibi belirtiler azalır, enerji seviyeleri artar. Hormonal dengeler nedeniyle kadınlarda cinsel isteğin yeniden artması mümkündür. Vajinal kan akışının artması, pelvik bölgede hassasiyeti artırabilir ve bu da cinsellikten alınan zevki olumlu yönde etkileyebilir. Ancak, büyüyen karın nedeniyle bazı pozisyonlar rahatsızlık verebilir. Bu dönemde çiftlerin konforlu pozisyonlar deneyerek cinsellikten keyif almaları önemlidir.

3. Üçüncü Trimester (27-40 Hafta):
Hamileliğin son döneminde, büyüyen karın ve artan fiziksel rahatsızlıklar cinsel ilişkiyi zorlaştırabilir. Bu dönemde sırt ağrıları, pelvik baskı ve yorgunluk gibi şikâyetler artar. Ayrıca, doğuma yaklaşmanın verdiği stres ve endişe, cinsellikten alınan zevki azaltabilir. Yine de, birçok çift için cinsel ilişki bu dönemde duygusal yakınlığı korumak için önemli bir araçtır. Partnerlerin bu dönemde sabırlı ve anlayışlı olması, çiftlerin birbirlerine destek olmalarına yardımcı olur.

Cinsel Pozisyonlar

Hamilelik boyunca bazı pozisyonlar hem anne hem de bebek açısından daha konforlu olabilir. Özellikle ikinci ve üçüncü trimesterde büyüyen karın, pozisyon seçimini etkiler. İşte gebelikte rahatlıkla tercih edilebilecek bazı pozisyonlar:

Kaşık Pozisyonu: Anne adayının yan yatarak rahat ettiği bu pozisyon, pelvik bölgeye baskıyı azaltır ve daha az enerji gerektirir.
Kadının Üstte Olduğu Pozisyonlar: Kadın, kendi hareketlerini ve pozisyonunu kontrol edebildiği için bu pozisyonlar genellikle daha rahat ve güvenlidir.
Misyoner Pozisyonunun Modifiye Edilmiş Hali: Partnerin ağırlığı karnın üzerine gelmeyecek şekilde yastık desteğiyle değiştirilen misyoner pozisyonu kullanılabilir.
Arka Giriş Pozisyonları: Anne adayının diz ve dirsekleri üzerinde olduğu veya bir yastıkla destek aldığı bu pozisyonlar, karına baskıyı en aza indirir.

Pozisyon seçiminde anne adayının konforu öncelikli olmalıdır. Her çift, kendi ihtiyaçlarına ve fiziksel durumlarına uygun pozisyonları deneyerek bulabilir.

Cinsel İlişkinin Psikolojik Faydaları

Gebelik döneminde cinsel ilişki, çiftler arasındaki bağları güçlendiren önemli bir araçtır. Bu dönemde cinselliğin sadece fiziksel bir eylem olmadığını, aynı zamanda duygusal bir bağ kurma yolu olduğunu unutmamak gerekir. İşte gebelikte cinsel ilişkinin psikolojik faydaları:

Stresin Azaltılması: Hamilelik boyunca yaşanan stres ve kaygılar, cinsel ilişki sırasında salgılanan oksitosin hormonu sayesinde azalabilir.
Duygusal Bağların Güçlenmesi: Cinsel ilişki, çiftlerin birbirine daha yakın hissetmesini sağlar ve ilişkilerindeki güveni artırır.
Kendilik Algısının İyileşmesi: Kadının bedeninde yaşadığı değişikliklere rağmen, partneriyle olan cinsel yakınlık kendine güvenini artırabilir.

Cinsellik Dışındaki Yakınlık Şekilleri

Bazı çiftler, hamilelik sürecinde cinsellikten uzaklaşmayı tercih edebilir. Bu durumda, çiftlerin duygusal yakınlıklarını korumak için farklı yöntemlere yönelmeleri mümkündür. Masaj, sarılma, el ele tutuşma gibi dokunsal yaklaşımlar, cinsel ilişki kadar güçlü bir bağ kurabilir. Ayrıca, açık iletişim ve birbirine destek olma, bu dönemde çiftlerin ilişkilerini güçlendiren unsurlar arasındadır.

Sonuç

Hamilelik, bir kadının hayatında birçok değişim yaşadığı özel bir dönemdir ve bu değişimler cinsel yaşamı da etkileyebilir. Ancak, bu süreçte cinsellik tamamen güvenli ve sağlıklıdır. Hamilelikte cinsellik, sadece fiziksel bir ihtiyaç değil, aynı zamanda duygusal bağları güçlendiren bir deneyimdir. Çiftlerin bu süreçte birbirlerine destek olmaları, açık iletişim kurmaları ve doktor tavsiyelerine uymaları önemlidir. Hamilelik süresince cinselliği güvenli ve keyifli bir şekilde sürdürebilmek için, sağlıklı bir iletişim ve bilinçli kararlar almak önemlidir.

Referanslar:

Hamilelikte Cinsellik: 9 Maddede Gebelikte Cinsel İlişki
Masters, W. H., & Johnson, V. E. (1966). Human Sexual Response. Boston: Little, Brown.
Kinsey, A. C., Pomeroy, W. B., & Martin, C. E. (1948). Sexual Behavior in the Human Male. Philadelphia: Saunders.
Laumann, E. O., Gagnon, J. H., Michael, R. T., & Michaels, S. (1994). The Social Organization of Sexuality. Chicago: University of Chicago Press.
American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG). (2022). Guidelines on Sexual Health During Pregnancy.
Basson, R. (2000). The Female Sexual Response: A Different Model. Journal of Sexual Medicine.
Kitzinger, S. (2001). The Complete Book of Pregnancy and Childbirth. New York: Knopf.
Soltan, M., & McLachlan, J. (2015). Sexuality and Pregnancy: A Comprehensive Guide. Cambridge University Press.
Smith, M. (2017). Psychological Aspects of Pregnancy and Sexuality. Journal of Obstetrics and Gynaecology.
Tepper, M. S. (2000). Sexuality and Disability. Sexuality and Disability Journal.
Archer, T. (2020). Hormonal Changes During Pregnancy and Their Impact on Sexual Desire. American Journal of Obstetrics.
Allen, J. W. (2002). Partner Dynamics and Intimacy During Pregnancy. Family Therapy Journal.
Johns Hopkins University Press. (2019). Pregnancy and Sexuality in Clinical Practice.
Gottman, J. M., & Silver, N. (1999). The Seven Principles for Making Marriage Work. New York: Crown.
Merck Manual. (2021). Guidelines on Pregnancy and Sexual Behavior.
Salvatore, A., & Bianchi, P. (2014). Intimacy and Parenthood: Navigating Changes. Parenting Studies.
WHO. (2020). Reproductive Health and Sexual Well-being During Pregnancy.
Henshaw, S. (2018). Emotional and Psychological Factors in Pregnancy Sexuality. Oxford University Press.
Perel, E. (2006). Mating in Captivity: Unlocking Erotic Intelligence. Harper.
Rosen, R. C., & Barsky, J. L. (2006). Stress, Anxiety, and Sexuality in Pregnancy. Journal of Clinical Psychology.
Montesi, J. L., Fauber, R. L., Gordon, E. A., & Heimberg, R. G. (2013). Cognitive and Emotional Barriers to Intimacy During Pregnancy. Clinical Psychology Review.
Weiss, P. (2015). Changes in Sexual Satisfaction Across Pregnancy. Sexual Health Journal.
Brotto, L. A., & Yule, M. (2017). Impact of Hormonal Shifts on Female Sexual Function During Pregnancy. International Journal of Sexual Health.
Da Costa, D., & Dritsa, M. (2006). Mood and Sexuality in Pregnant Women. Psychological Medicine.
DiPietro, J. A. (2012). Maternal Stress and Its Effects on Fetal Development and Behavior. Developmental Psychology.
Fok, W. Y., & Chan, L. Y. (2005). Pregnancy and Female Sexuality: A Clinical Perspective. European Journal of Obstetrics and Gynecology.
Lamont, J. A. (2001). Sexuality and Pregnancy: Psychological Insights. Archives of Women’s Mental Health.
Waldenström, U. (1999). Effects of Pregnancy on Relationship Dynamics and Sexual Intimacy. Journal of Family Studies.
Hill, J. P., & Firth, C. (2018). Sexual Health in Pregnancy: A Multidisciplinary Approach. Clinical Obstetrics.
Melnik, T., Soares, B. G., & Nasello, A. G. (2007). Interventions for Sexual Dysfunction in Pregnancy. Cochrane Database of Systematic Reviews.
Fisher, J. R. W., & Hammarberg, K. (2012). Psychosocial Adjustment to Pregnancy and Parenthood. International Journal of Behavioral Medicine.
Robinson, L., & Buss, D. M. (1995). The Evolutionary Psychology of Pregnancy and Sexuality. Behavioral and Brain Sciences.
Halpern, C. T. (2000). Gender and Sexuality in Pregnancy: Social Constructs and Biological Realities. Journal of Women’s Health.
Cahill, C. (2010). Postpartum Sexuality and Its Relation to Pregnancy Intimacy. Sexuality Research and Social Policy.
https://scholar.google.com/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
https://www.researchgate.net/
https://www.mayoclinic.org/
https://www.nhs.uk/
https://www.webmd.com/

Hamilelikte Cinsellik: 9 Maddede Gebelikte Cinsel İlişki

Sağlık Bilgisi Paylaş !