Aşil tendonu, baldır kaslarını topuk kemiğine bağlayan, vücudun en güçlü ve en kalın tendonlarından biridir. Bu tendon, yürüyüş, koşu, zıplama gibi günlük aktivitelerde önemli bir rol oynar. Ancak aşırı zorlama veya travma sonucunda bu güçlü tendonun yırtılması ya da kopması, ciddi bir sağlık problemi olan Aşil tendon ruptürüne neden olabilir. Aşil tendon ruptürü, özellikle aktif sporcular arasında yaygın olmasına rağmen, herhangi bir yaş grubunda görülebilen ciddi bir yaralanmadır.
Sağlık Bilgisi İçeriği
Aşil Tendon Ruptürü Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi
Aşil tendonunun kopması, bireylerin yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Ani bir hareketle tendonun aşırı gerilmesi sonucunda meydana gelen bu yaralanma, genellikle kişinin aniden yere düşmesine ve şiddetli bir acı hissetmesine yol açar. Tedavi edilmediğinde ya da yanlış tedavi uygulandığında, kişinin uzun süreli hareket kabiliyetini sınırlayabilir ve komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Bu nedenle, Aşil tendon ruptürü vakalarının erken teşhisi ve doğru tedavi yöntemleri son derece önemlidir.
Son yıllarda, aşil tendon yaralanmalarının sayısı, özellikle aktif yaşam tarzlarının ve spor aktivitelerinin artmasıyla birlikte yükselmiştir. Araştırmalar, bu tür yaralanmaların özellikle orta yaşlı erkeklerde, düzenli egzersiz yapmayan ancak ani ve yoğun fiziksel aktiviteler gerçekleştiren bireylerde daha sık görüldüğünü göstermektedir. Ayrıca, sporcularda Aşil tendonuna aşırı yüklenmenin bu riski artırdığı da bilinen bir gerçektir. Bununla birlikte, her yaş ve cinsiyetten bireyin bu yaralanmaya maruz kalabileceği unutulmamalıdır.
Bu makalede, Aşil tendon ruptürünün tanımını, belirtilerini, nedenlerini, tanı sürecini ve tedavi seçeneklerini ayrıntılı bir şekilde ele alacağız. Amacımız, bu ciddi yaralanma hakkında daha fazla farkındalık oluşturmak ve okurlarımıza kapsamlı bir bilgi sunmaktır. Aşil tendon ruptürü hakkında kapsamlı bir bilgi edinmek, bu yaralanmanın önlenmesi, doğru teşhis edilmesi ve tedavi edilmesi açısından büyük önem taşımaktadır.
Aşil Tendon Ruptürü Nedir?
Aşil tendon ruptürü, aşil tendonunun tamamen ya da kısmen yırtılmasıdır. Bu yaralanma, genellikle ani bir kuvvetin tendona etki etmesi sonucu meydana gelir. Tendon, baldır kaslarının kasılmasıyla topuğu yukarı doğru çeker ve böylece ayağın hareket etmesini sağlar. Aşil tendonu, özellikle zıplama, koşma veya ani hızlanma gibi aktivitelerde yüksek stres altında kalır. Bu nedenle, aşırı gerilme veya doğrudan travma sonucunda tendon yırtılabilir.
Aşil tendon ruptürleri genellikle ani ve beklenmedik bir şekilde ortaya çıkar. Hastalar genellikle bir “patlama” ya da “şiddetli bir kopma” hissi yaşar ve ardından ayak bileğinde şiddetli bir ağrı meydana gelir. Aşil tendon ruptürü olan bir kişi, ayak bileğini hareket ettirme veya üzerine basma konusunda zorluk yaşar. Tam yırtılmalarda, tendonun işlevi tamamen kaybolabilir ve cerrahi müdahale gerekebilir.
Bu yaralanma, sıklıkla sporcular arasında görülse de, spor yapmayan bireylerde de görülebilir. Özellikle orta yaşlı ve aktif yaşam tarzına sahip olmayan bireylerde risk daha fazladır. Aşil tendonunun doğal esnekliğini zamanla kaybetmesi ve liflerin zayıflaması, bu tür yaralanmalara zemin hazırlayabilir.
Aşil Tendon Ruptürü Nedenleri Nelerdir?
Aşil Tendon Ruptürü nedenleri, genellikle ani ve şiddetli bir aktivite sırasında veya yetersiz ısınma sonrası gerçekleşebilir. Spor aktiviteleri, koşu, atletizm gibi hareketler sırasında tendonun aniden zorlanması, yırtılmasına neden olabilir.
- Ani Kas Gerilmesi veya Zorlama: Aşil tendon ruptürü genellikle ani bir kas gerilmesi veya aşırı zorlama sonucu meydana gelir. Bu, özellikle spor aktiviteleri sırasında hızlı ve şiddetli bir şekilde ayak bileği hareketi yapılırken ortaya çıkabilir. Örneğin, aniden hızlı koşmaya başlama veya ani bir sıçrama gibi durumlar ruptüre neden olabilir.
- Daha Önceki Yaralanmalar: Daha önce Aşil tendonu veya ayak bileğiyle ilgili yaralanmalar geçiren kişilerde tendon zayıflığı olabilir. Bu, tendonun daha kolay yırtılmasına yol açabilir.
- Aşırı Kullanım: Uzun süreli ve sürekli tekrarlayan aktiviteler, Aşil tendonunu zorlayabilir ve zamanla yırtılma riskini artırabilir. Bu özellikle koşucular, futbolcular ve basketbolcular gibi sporcular için geçerlidir.
- Yaş ve Cinsiyet: Aşil tendon ruptürü, yaşla birlikte tendonun elastikiyetini kaybetmesi nedeniyle ortaya çıkma eğilimindedir. Ayrıca, erkeklerde kadınlara göre daha sık görülür.
- İlaçlar ve Steroid Kullanımı: Bazı ilaçlar ve kortikosteroidlerin uzun süreli kullanımı, tendonların zayıflamasına ve yırtılma riskinin artmasına neden olabilir.
- Genetik Faktörler: Aile geçmişi, Aşil tendon ruptürü riskini etkileyebilir. Eğer aile geçmişinde benzer yaralanmalar varsa, bireyin riski artabilir.
- Düşme veya Travma: Düşme veya ani bir darbe, Aşil tendonuna zarar verebilir ve ruptüre yol açabilir.
- İnflamasyon: Kronik tendon iltihabı (tendinit), Aşil tendonunun zayıflamasına ve yırtılma riskinin artmasına neden olabilir.
Aşil tendon ruptürü, genellikle ani bir olay sonucu meydana gelir ve çok ağrılı olabilir.
Aşil Tendon Ruptürü Belirtileri Nelerdir?
Aşil tendon ruptürünun belirtileri şunlar olabilir:
- Ani ve Şiddetli Ağrı: Aşil tendon ruptürü anında şiddetli bir ağrıya neden olur. Genellikle bu ağrı, topuk bölgesinde veya bileğin arkasında yoğunlaşır.
- Patlama Hissi: Birçok kişi aşil tendonunun yırtılması sırasında bir patlama veya kopma hissi yaşar.
- Hareket Kısıtlılığı: Aşil tendonunun yırtılması, ayak bileği hareketlerini zorlaştırır. Ayak parmaklarını yukarı doğru kaldırma veya ayak üzerinde durma gibi günlük aktivitelerde zorlanma görülebilir.
- Şişlik ve Morarma: Yırtılan tendon bölgesinde şişlik ve morarma olabilir. Bu, yaralanmanın sonucunda kanamaya bağlıdır.
- Topuk İnmesi: Aşil tendon ruptürü sonrasında topuk bölgesinde şişme ve hassasiyet olabilir.
- Yürüme Zorluğu: Aşil tendonunun yırtılması, yürümeyi zorlaştırabilir veya imkansız hale getirebilir. Kişi topuk üzerine basamayabilir.
- Kas Zayıflığı: Aşil tendonu yırtık olduğunda, ayağın plantar fleksiyonunu (ayak parmaklarını aşağı doğru bükme) sağlayan kaslar etkilenir. Bu da ayak bileği gücünün kaybına neden olabilir.
Aşil Tendon Ruptürü Tanısı Nasıl Konulur?
Aşil tendon ruptürünün tanısı genellikle hasta hikayesi, fiziksel muayene ve görüntüleme testleri ile konur. Tanı sürecinde izlenen başlıca adımlar şunlardır:
- Hasta hikayesi: Doktor, hastanın yaralanma anını, hissettiği belirtileri ve ağrının niteliğini sorar. Ayrıca hastanın herhangi bir spor ya da fiziksel aktivite yapıp yapmadığı, daha önce aşil tendonu ile ilgili bir sorun yaşayıp yaşamadığı gibi sorular sorulur.
- Fiziksel muayene: Doktor, hastanın ayağını hareket ettirmesini isteyerek tendonun ne kadar hasar gördüğünü anlamaya çalışır. Ayrıca, hastanın baldır kaslarını sıkarak, tendonun reflekslerini kontrol eder. Eğer tendon tamamen yırtılmışsa, baldır kasları sıkıldığında ayak hareket etmez.
- Görüntüleme testleri: Aşil tendon ruptürü tanısında genellikle manyetik rezonans görüntüleme (MRI) veya ultrason gibi görüntüleme yöntemleri kullanılır. Bu testler, tendonun hasarını ve yırtılmanın derecesini belirlemeye yardımcı olur.
Doğru bir tanı konduktan sonra, tedavi sürecine başlanabilir. Erken tanı, tedavi sürecinin daha başarılı geçmesini ve iyileşme sürecinin hızlanmasını sağlar.
Aşil Tendon Ruptürü Tedavisi Nasıl Yapılır?
Aşil tendonunun (topuk kemiği ile baldır kasları arasındaki en kalın ve güçlü tendon) yırtılması, yürüyüş, koşu, hatta günlük aktiviteler için önemli güç ve denge kayıplarına neden olabilir. Bu nedenle tedavi süreci, hastanın yaşına, fiziksel aktivite düzeyine ve yaralanmanın derecesine göre bireyselleştirilir. Aşil tendon ruptürlerinde başlıca tedavi yöntemleri; cerrahi (ameliyat) ve konservatif (ameliyatsız) yaklaşımları içerir. Her iki yaklaşımın da kendi içinde avantaj ve dezavantajları bulunmaktadır. Hastanın genel sağlık durumu, tendonun yırtılma şekli (tam veya kısmi), yırtık derecesi (parçalı veya uçların aralıklı olup olmadığı) ve hastanın aktivite beklentileri tedavi planını belirlemede önemli rol oynar.
1. Konservatif (Ameliyatsız) Tedavi
1.1. Alçı veya Atel Kullanımı
Konservatif tedavide ilk adım genellikle bacağı immobilize ederek (hareketsiz kılarak) tendonun kendini onarmasına zaman vermektir. Ayak genellikle “ekin” pozisyonunda (hafifçe uzatılmış, ayağın aşağı doğru gergin durduğu pozisyon) alçılanır veya özel yürüme botu (walker) kullanılır. Bu pozisyon, tendon uçlarının bir arada kalmasını ve mümkün olan en doğru şekilde kaynamasını hedefler. Tedavi süresince hastanın kullanacağı yürüme destek cihazları (koltuk değneği vb.) vasıtasıyla tendona binen yük azaltılır.
1.2. Kademeli Hareket ve Egzersizler
Yaklaşık 6 ila 8 hafta süren bu immobilizasyon döneminin ardından, fizik tedavi uzmanlarının belirlediği kademeli egzersizler uygulanmaya başlanır. Bu egzersizler tendonun ve baldır kaslarının güçlenmesini, esnekliğinin geri kazanılmasını sağlar. Egzersiz programına genellikle ayak bileğini esnetme ve güçlendirme hareketleri eklenir. Konservatif tedavinin temel amacı, cerrahi müdahale olmaksızın tendonun eski gücüne ve esnekliğine yakın düzeye kavuşmasını sağlamaktır.
1.3. Avantajları ve Dezavantajları
Konservatif tedavinin en önemli avantajı, ameliyat risklerinin (enfeksiyon, anestezi komplikasyonları, yara iyileşme sorunları vb.) olmamasıdır. Öte yandan, ameliyatsız yaklaşımın dezavantajı ise tekrar yırtılma riskinin ve uzayan iyileşme süresinin cerrahi tedaviye kıyasla daha yüksek olabilmesidir. Ayrıca, özellikle tam kat veya parçalı yırtıklarda tendon uçları arasında oluşabilecek açıklık, tendonun gerektiği gibi kaynamamasına yol açarak güç kaybı, esneklikte azalma ya da kronik sakatlık sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle konservatif tedavi, genellikle yırtığın kısmi olduğu veya hastanın cerrahi için uygun olmadığı (ileri yaş, ek hastalıklar vb.) durumlarda tercih edilir.
2. Cerrahi Tedavi
2.1. Açık (Klasik) Cerrahi
Cerrahi tedavi, özellikle tam kat ya da geniş yırtıklarda sıklıkla tercih edilir. Açık cerrahi yöntemde cerrah, etkilenen bölgeyi keserek tendon uçlarına doğrudan erişim sağlar. Ameliyat sırasında tendon uçları bir araya getirilir ve genellikle güçlü sütür materyalleri kullanılarak dikilir. Bu yaklaşım, tendonun doğru şekilde, sıkı bir gerginlik altında kaynamasını mümkün kılar ve hastaların ileride daha güçlü, sağlam ve fonksiyonel bir Aşil tendonuna sahip olmasına yardımcı olur.
2.2. Minimal İnvaziv Yöntemler
Son yıllarda cerrahi tedavide minimal invaziv yaklaşımlar da giderek yaygınlaşmıştır. Minimal invaziv yöntemlerde (perküten veya mini-açık), daha küçük kesilerle tendon onarımı gerçekleştirilir. Böylece yumuşak doku hasarı ve yara yeri komplikasyonları azaltılmaya çalışılır. Minimal invaziv yöntemlerde, klasik yaklaşıma benzer oranda başarı sağlansa da, cerrahın deneyimi ve yırtığın yapısı bu yöntemin uygulanabilirliğini belirleyici faktörlerdir.
2.3. Cerrahi Sonrası Bakım ve İyileşme Süreci
Cerrahi müdahale sonrası, tendonun düzgün iyileşmesini sağlamak adına ayak bileği genellikle birkaç hafta boyunca alçı veya yürüme botu ile korunur. Bu süre zarfında hastanın tendona aşırı yük bindirmemesi için koltuk değnekleri kullanılır. İyileşme sürecinin ilerleyen evrelerinde fizik tedavi ve rehabilitasyon programı büyük önem taşır. Cerrahi sonrasında uygulanacak kademeli egzersizler, baldır kaslarının ve Aşil tendonunun güçlenmesi, esnekliğinin artması ve eski fonksiyonuna dönmesi için gereklidir. Yapılacak egzersizlere ek olarak, düzenli kontrollerle tendonun kaynama durumu takip edilir.
2.4. Avantajları ve Dezavantajları
Cerrahi tedavinin en büyük avantajı, özellikle tam kat yırtıklarda tekrar yırtılma riskini ve yanlış kaynama riskini düşürmesidir. Ayrıca cerrahi olarak onarılan tendon genellikle daha hızlı ve daha güçlü şekilde iyileşir. Ancak her cerrahi girişimde olduğu gibi kanama, enfeksiyon, sinir hasarı gibi komplikasyon riskleri mevcuttur. Cerrahi sonrasında hastanın birkaç hafta yük kısıtlaması yapması ve rehabilitasyon sürecine uyum sağlaması gerekir.
3. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon
3.1. Erken Dönem Rehabilitasyon
İster cerrahi ister konservatif olsun, tedaviye erken dönemde eklenen fizik tedavi programı başarı için kritik önem taşır. İlk evrelerde fizik tedavi uzmanı, tendonu ve kas gruplarını koruyacak şekilde düşük etkili egzersizler uygulamaya başlar. Bu dönemde genellikle izometrik egzersizler (kas kasılmasını sağlarken eklem hareketi yapmama) ve pasif germe hareketleri ile kan dolaşımını artırarak iyileşme sürecine katkıda bulunulur.
3.2. Kademeli Kuvvetlendirme ve Esneklik Artırma
İyileşme ilerledikçe, fizik tedavi uzmanları kademeli olarak daha yoğun egzersizler eklerler. Bu programda ayak bileği ve baldır kaslarını güçlendiren direnç egzersizleri ve denge egzersizleri bulunur. Aynı zamanda Aşil tendonunun normal fonksiyonuna kavuşması için esneklik çalışmaları önem taşır. Bu dönemde, baldır kaslarını güçlendirici calf raise egzersizleri ve düşük tempolu yürüme, yüzme veya bisiklet gibi düşük darbeli aktiviteler sıkça önerilir.
3.3. Spora ve Günlük Yaşama Dönüş
Rehabilitasyon sürecinin ileri safhasında ise hastanın günlük yaşam aktivitelerine ve spor yapıyorsa sportif antrenmanlarına dönüşü hedeflenir. Denge, koordinasyon ve çeviklik egzersizleriyle birlikte patlayıcı güç (jumping, sprint) gerektiren hareketlere kademeli geçiş yapılır. Bu süreçte amaç, hastanın yeniden sakatlanma riskini en aza indirmektir. Tam iyileşme süresi kişiden kişiye farklılık göstermekle birlikte, genellikle 3 ila 6 ay arasında değişebilir. Profesyonel sporcularda bu süre daha uzun veya kısa olabilir; sıkı bir rehabilitasyon ve doktor takibi ile riskler azaltılır.
4. Ağrı Yönetimi ve Destekleyici Uygulamalar
4.1. Ağrı Kesici ve Antienflamatuvar İlaçlar
Hem ameliyat sonrasında hem de konservatif tedavi süresince, ağrıyı kontrol altına almak amacıyla non-steroidal antiinflamatuvar ilaçlar (NSAİİ) ya da ağrı kesiciler reçete edilebilir. Ancak bu ilaçların uzun süreli kullanımında mide-bağırsak sistemi ve böbrekler üzerinde oluşturabileceği yan etkiler göz önüne alınarak dikkatli davranılmalıdır.
4.2. Buz ve Yüksekte Tutma (Elevation)
Tendonda yırtık veya cerrahi onarım sonrasında sıkça gözlemlenen şişlik ve iltihaplanmayı kontrol altına almak için ilk birkaç gün buz uygulaması ve ayağı kalp seviyesinin üzerinde tutma önerilir. Bu basit ama etkili yöntem, dokuların iyileşmesini hızlandırıp ağrıyı azaltır.
4.3. Ortez ve Destekleyici Ürünler
Yürüme botu (walker) gibi özel cihazlar, iyileşme süresince hastanın ayak bileğini sabit konumda tutarak tendon üzerindeki stresi azaltır. Bunların yanı sıra tabanlık (ortez) ve topuk yükseltici gibi destekleyici ürünler de kullanılarak hem ağrı yönetimi yapılır hem de tendonun doğru pozisyonda iyileşmesi sağlanır.
5. Yaşam Tarzı Düzenlemeleri ve Hastaların Dikkat Etmesi Gereken Noktalar
- Kilo Kontrolü: Aşırı vücut ağırlığı, Aşil tendonuna ek yük bindirerek iyileşme sürecini zorlaştırabilir ve tekrar yaralanma riskini artırabilir. Bu nedenle kilo kontrolü ve dengeli beslenme oldukça önemlidir.
- Egzersiz Programına Sadakat: Doktor veya fizyoterapist tarafından belirlenen egzersiz programına düzenli uyum, tedavinin başarısı açısından kritik öneme sahiptir. Özellikle rehabilitasyon sürecinin son aşamalarına gelindiğinde, tendonun tam olarak güçlenebilmesi için önerilen hareketlerin aksatılmaması gerekir.
- Sigara ve Alkol Kullanımı: Sigara, vücuttaki dokuların oksijenlenmesini olumsuz etkiler ve iyileşme sürecini geciktirir. Alkol ise genel anlamda dokuların yenilenme kapasitesini düşürebilir. Bu yüzden sigara ve alkol tüketiminin bırakılması ya da en azından ciddi ölçüde azaltılması önerilir.
- Dinlenme ve İstirahat: Fiziksel iyileşme sürecinde tendonun gereğinden fazla zorlanmaması için dinlenme sürelerine dikkat edilmelidir. Hastalar, özellikle iyileşmenin erken evrelerinde, yorgunluk hissettiklerinde aktivite seviyesini azaltmalı ve gerektiğinde dinlenmelidir.
6. Tedavi Sonrası Beklentiler ve Olası Komplikasyonlar
Başarılı bir tedavi ve rehabilitasyon sonrası hastaların büyük çoğunluğu önceki güç ve fonksiyon düzeylerine geri dönebilir. Ancak her cerrahi girişim veya zorlu sakatlanma sürecinde olduğu gibi Aşil tendon ruptürü sonrasında da bazı komplikasyonlar (örneğin, tendonda sertlik, aşırı skar dokusu oluşumu, kronik ağrı) görülebilir. Ayrıca nadiren de olsa sinir hasarı, yara yeri enfeksiyonu veya tekrar yırtılma ihtimali ortaya çıkabilir. Bu nedenle, hastaların doktor kontrolünde düzenli takibe gitmesi ve belirtilerle ilgili hekime zamanında bilgi vermesi önemlidir.
Özetle, Aşil tendon ruptürü tedavisinde amaç, hasarlı tendonun mümkün olan en doğru şekilde kaynamasını ve hastanın eski fonksiyonuna kavuşmasını sağlamaktır. Kişinin yaşı, aktivite düzeyi, yırtığın derecesi ve eşlik eden hastalıkları dikkate alınarak konservatif veya cerrahi yöntem seçilir. Her iki yaklaşımda da fizik tedavi ve rehabilitasyon süreci, tedavinin başarısında belirleyici rol oynar. Uzman önerilerine uyarak, gerekli egzersizleri düzenli uygulayarak ve yaşam tarzı değişikliklerini uygulayarak hastalar, en kısa sürede eski hareketliliğine ve konforuna geri dönebilirler.
Sonuç
Aşil tendon ruptürü, ani hareketler, zayıf tendon yapısı ya da yaşlanma gibi nedenlerle ortaya çıkan ciddi bir yaralanmadır. Bu yaralanma, hastaların günlük yaşamını olumsuz etkileyebilir ve uzun süren tedavi süreçlerine neden olabilir. Bu nedenle, risk faktörlerini bilmek ve bu tür yaralanmalardan korunmak önemlidir. Erken teşhis ve doğru tedavi yöntemleri ile Aşil tendon ruptürü vakaları başarıyla tedavi edilebilir ve hastalar eski hareket kabiliyetlerine kavuşabilir.
Referanslar:
- Aşil Tendon Ruptürü Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi
- Maffulli, N., & Ajis, A. (2008). Management of Chronic Ruptures of the Achilles Tendon. The Journal of Bone & Joint Surgery (American Volume), 90(6), 1348-1360.
- Järvinen, T. A. H., Kannus, P., Maffulli, N., & Khan, K. M. (2005). Achilles Tendon Disorders: Etiology and Epidemiology. Foot and Ankle Clinics, 10(2), 255-266.
- Amlang, M., Christian, S., Heinz, W., et al. (2008). Ultrasound Diagnosis in Achilles Tendon Rupture. The Journal of Bone & Joint Surgery (American Volume), 90, 1348–1360.
- Krahe, M. A., Berlet, G. C., & Hyer, C. F. (2012). Achilles Tendon Rupture: Diagnosis and Treatment Options. Journal of Orthopaedic & Sports Physical Therapy, 42(11), 946-957.
- Raikin, S. M., Garras, D. N., & Krapchev, P. V. (2013). Achilles Tendon Injuries in a United States Population. Foot & Ankle International, 34(3), 385-391.
- Soroceanu, A., Sidhwa, F., Aarabi, S., et al. (2012). Surgical Versus Nonsurgical Treatment of Acute Achilles Tendon Rupture: A Meta-Analysis of Randomized Trials. The Journal of Bone & Joint Surgery (American Volume), 94(23), 2136-2143.
- Maffulli, N., Oliva, F., & Testa, V. (2009). Current Concepts in the Management of Subcutaneous Achilles Tendon Rupture. Sports Medicine and Arthroscopy Review, 17(2), 112-119.
- Kastanis, G., Papatheodorou, L. K., & Korompilias, A. V. (2013). Tendon Injuries in Athletes: A Review on the Surgical and Nonsurgical Treatment. Orthopedics, 36(8), 561-568.
- Mattila, K. T., Laine, H. J., Hokkinen, L. K., et al. (2014). Factors Associated With Achilles Tendon Rupture: A Retrospective Analysis. Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports, 24(1), 123-129.
- Gulati, V., Jaggard, M., & Al-Nammari, S. S. (2014). Management of Acute Achilles Tendon Ruptures: A Systematic Review and Meta-Analysis. Journal of Foot and Ankle Surgery, 53(6), 719-725.
- Costa, M. L., MacMillan, K., & Dalton, M. (2006). Randomised Clinical Trial of Cast versus Functional Brace for the Early Management of Ruptures of the Tendo Achillis. BMJ, 333(7562), 748-750.
- Simmonds, F. A. (1957). The Diagnosis of the Ruptured Achilles Tendon. Practitioner, 179(1071), 56-58.
- Kuwada, G. T. (1995). Classification of Achilles Tendon Ruptures. Journal of Foot and Ankle Surgery, 34(4), 393-397.
- Aktas, S., & Kocaoglu, B. (2009). Open versus Minimal Invasive Repair with Achillon Device. Foot & Ankle International, 30(5), 391-397.
- Longo, U. G., Ronga, M., & Maffulli, N. (2018). Achilles Tendon Rupture: Surgical and Non-Surgical Treatment. Journal of Foot and Ankle Surgery, 57(2), 395-403.
- Olsson, N., Silbernagel, K. G., & Eriksson, B. I. (2013). Stable Surgical Repair with Accelerated Rehabilitation versus Non-Surgical Treatment for Acute Achilles Tendon Ruptures: A Randomised Controlled Study. BMJ Open, 3(5), e003238.
- Hutchison, A. M., Topliss, C., & Beard, D. (2014). The Treatment of Achilles Tendon Ruptures: A Comparison of Surgical and Non-Surgical Treatment. Journal of Bone & Joint Surgery (British Volume), 96(7), 899-905.
- Willits, K., Amendola, A., & Bryant, D. (2010). Operative versus Nonoperative Treatment of Acute Achilles Tendon Ruptures. The Journal of Bone & Joint Surgery (American Volume), 92(17), 2767-2775.
- https://scholar.google.com/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
