Gigantizm Nedir? Aşırı Büyüme, Devlik: 7 Belirtisi, Tedavisi
Gigantizm, genellikle çocukluk veya ergenlik döneminde başlayan, vücudun aşırı büyümesine neden olan nadir bir hormonal bozukluktur. Bu durum, hipofiz bezinin anormal miktarda büyüme hormonu (GH, Growth Hormon) üretmesiyle ilişkilidir. Hipofiz bezi, beynin alt kısmında yer alan ve çeşitli hormonların üretiminden sorumlu olan bir yapıdır. Gigantizm, bu bezin tümör veya diğer işlev bozuklukları nedeniyle aşırı aktif hale gelmesi sonucunda ortaya çıkar. Büyüme plakaları hala açık olan çocuklarda meydana geldiğinde, bu durum kişinin boyunun ve vücut yapısının olağanüstü bir şekilde uzamasına neden olabilir.
Sağlık Bilgisi İçeriği
Gigantizm Nedir? Aşırı Büyüme, Devlik: 7 Belirtisi, Tedavisi
Bu bozukluğun tıbbi literatürde “hipersekresyon” olarak da adlandırılan aşırı hormon salınımına dayandığı bilinmektedir. Genellikle fiziksel görünümde belirgin bir değişiklik yaratır ve hastaların sosyal, duygusal ve fiziksel sağlıklarını ciddi şekilde etkileyebilir. Ayrıca, bu durum genellikle başka sağlık sorunlarıyla birlikte görülür, bu da doğru teşhis ve tedaviyi daha da önemli hale getirir. Gigantizm nedenleri arasında genetik faktörler, çevresel etkiler ve nadiren diğer endokrin hastalıklar yer alabilir.
GH seviyelerindeki dengesizlik, yalnızca fiziksel görünümü değil, aynı zamanda kemik, kas ve organların işlevini de etkiler. Bu hastaların kemikleri genellikle normalden daha kalın ve ağır olurken, bu durum eklem sorunları ve kemik deformitelerine yol açabilir. Ayrıca, devasa boyutlarda bir vücuda sahip olmak, kalp-damar sistemi, solunum sistemi ve diğer organlar üzerinde ekstra bir yük oluşturabilir. Bu nedenle, yalnızca estetik bir sorun değil, aynı zamanda ciddi bir sağlık durumudur.
Hastaların karşılaştığı zorluklar, yalnızca fiziksel değişikliklerle sınırlı değildir. Aşırı boy ve büyüme, sosyal ve psikolojik sorunları da beraberinde getirebilir. Özellikle çocukluk ve ergenlik döneminde, bu durum bireylerin akranlarıyla olan ilişkilerini ve kendine olan güvenlerini olumsuz yönde etkileyebilir. Hastaların çoğu, toplum tarafından yanlış anlaşılma veya dışlanma gibi zorluklarla karşılaşabilir. Bu durum, tedavi sürecinde yalnızca fiziksel belirtilerin değil, aynı zamanda psikolojik ve sosyal etkilerin de ele alınmasını gerektirir.
Gigantizm teşhisi ve tedavisi oldukça karmaşık bir süreçtir ve genellikle multidisipliner bir yaklaşım gerektirir. Hastalığın erken belirtilerini tanımak, tedavinin başarısı için kritik öneme sahiptir. Tedavi edilmediği takdirde, bu durum yalnızca bireyin yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürmekle kalmaz, aynı zamanda yaşam süresini de olumsuz etkileyebilir. Hipofiz tümörlerinin cerrahi olarak çıkarılması, hormon seviyelerinin düzenlenmesi ve hastanın yaşam kalitesini artırmaya yönelik fiziksel rehabilitasyon gibi tedavi yöntemleri, bu hastalığın yönetiminde temel unsurlar olarak öne çıkar. Hastalığın karmaşık doğası, bu hastalığa yönelik farkındalığın artırılmasını ve erken müdahalenin önemini vurgulamaktadır.
Gigantizm Nedir?
Gigantizm, vücudun normalden çok daha hızlı ve orantısız bir şekilde büyümesine neden olan bir hastalıktır. Bu büyüme çoğunlukla büyüme plakları kapanmadan önce çocuklarda ve gençlerde görülür ve bu hastalık genellikle hipofiz bezinin aşırı büyüme hormonu salgılamasıyla ilişkilidir. Hipofiz bezi, beynin alt kısmında bulunan ve vücuttaki birçok hormonal dengeyi düzenleyen önemli bir organdır. GH, çocukların ve gençlerin kemiklerinin ve dokularının büyümesini destekleyen temel bir hormondur; ancak bu hormonun aşırı salgılanması durumunda gigantizm ortaya çıkar.
Hastalık, genellikle hipofiz bezinde bir tümörün varlığıyla ilişkilidir. Bu tümör, genellikle benign (iyi huylu) bir adenomdur ve aşırı GH üretimine yol açar. Vücuttaki büyüme plakları kapanmadan önce bu hormonun aşırı üretimi, kemiklerin anormal derecede uzamasına neden olur. Büyüme plakları kapandıktan sonra ise büyüme durur ve bu durum akromegali olarak adlandırılır. Akromegali, gigantizme benzer bir durumdur ancak bu durum genellikle yetişkinlerde görülür ve vücut büyümesinden ziyade eller, ayaklar ve yüz gibi bölgelerde orantısız genişlemeler ile karakterizedir.
Gigantizmin Türleri
Gigantizm, büyüme hormonunun aşırı salgılanması sonucu oluşan bir durumdur ve bu hormonal bozukluk farklı türlerde ortaya çıkabilir. Gigantizmin türlerini anlamak, hastalığın etkilerinin daha iyi anlaşılmasını ve tedavi yaklaşımlarının buna göre düzenlenmesini sağlar.
1. Hormon Temelli Gigantizm
Büyüme hormonunun aşırı üretiminden kaynaklanır. Bu tür genellikle hipofiz bezinde oluşan bir tümörün (adenom) GH salgısını artırmasıyla ilişkilidir. Bu durum, çocukluk döneminde epifiz plakları kapanmadan önce gerçekleşirse devasa bir boy ve anormal vücut büyümesi görülür.
- Özellikleri: Boy uzunluğunda ani artış, eller ve ayaklarda aşırı büyüme, yüz hatlarında belirginleşme.
- Nedenleri: Hipofiz adenomu ve genetik mutasyonlar.
2. Akromegaliye Dönüşen Gigantizm
Bu tür, genellikle çocukluk döneminde başlayan gigantizmin, epifiz plakları kapandıktan sonra akromegaliye dönüşmesiyle ortaya çıkar. Büyüme plaklarının kapanmasıyla uzun kemik büyümesi durur, ancak yumuşak doku ve kemiklerdeki kalınlaşma devam eder.
- Özellikleri: El ve ayakların genişlemesi, çene çıkıntısında belirginleşme, yüzde kaba bir görünüm.
- Tedavi Zorluğu: Bu türde genellikle tedavi, GH seviyelerinin kontrol altına alınmasını ve fiziksel deformasyonların düzeltilmesini hedefler.
3. Genetik Gigantizm
Bazı durumlarda hastalık, kalıtsal bir genetik bozukluğun sonucudur. Özellikle Ailesel İzole Pitüiter Adenom (AIPA) gibi genetik sendromlar, büyüme hormonunun aşırı üretimine yol açabilir. Ayrıca, MEN1 (Multipl Endokrin Neoplazi Tip 1) gibi nadir genetik sendromlarla ilişkili olabilir.
- Özellikleri: Ailede benzer vakaların görülmesi, GH ile ilişkili diğer hormonal bozuklukların eşlik etmesi.
- Genetik Testler: Genetik tarama ve aile geçmişinin incelenmesi, bu türün tanısında önemlidir.
4. McCune-Albright Sendromu ile İlişkili Gigantizm
McCune-Albright Sendromu, nadir bir genetik hastalık olup, GH üretiminde anormal artışa yol açabilir. Bu sendromla ilişkili gigantizm vakalarında, diğer endokrin bozukluklar da görülür.
- Özellikleri: Ciltte “cafe-au-lait” lekeleri, kemik anomalileri ve diğer hormonlarda dengesizlikler.
- Tedavi Yaklaşımı: Hormon tedavisi ve semptomatik yaklaşımlar.
5. İdiyopatik Gigantizm
Bu tür, belirgin bir neden bulunamayan vakaları ifade eder. Hipofiz bezi normal görünebilir ve bilinen genetik mutasyonlara rastlanmayabilir. Bu durum, tanı ve tedavi sürecini daha karmaşık hale getirir.
- Özellikleri: Nedeni belirsiz aşırı büyüme, standart tedavilere yavaş yanıt.
- Tedavi Yaklaşımı: Belirtilere odaklanan bireysel tedavi protokolleri.
6. Endokrin Dışı Gigantizm
GH ile doğrudan ilişkili olmayan durumlarda da gigantizm benzeri belirtiler ortaya çıkabilir. Örneğin, vücutta aşırı büyümeye neden olan başka metabolik veya sistemik hastalıklar bu tabloya yol açabilir.
- Özellikleri: Diğer endokrin bozuklukların eşlik etmesi veya sistemik hastalık belirtileri.
- Tanı: Hormon testleri ve diğer sistemik incelemeler.
7. Nelson Sendromu ile İlişkili Gigantizm
Nelson Sendromu, genellikle Cushing hastalığı için yapılan adrenalektomi sonrası gelişir ve hipofiz bezinin aşırı büyümesiyle sonuçlanır. Bu sendrom, GH üretimini tetikleyerek gigantizm benzeri belirtilere neden olabilir.
- Özellikleri: Cushing hastalığı geçmişi, hipofiz bezi hiperplazisi ve büyüme hormonu fazlalığı.
- Tedavi: Radyoterapi ve hormon baskılayıcı ilaçlar.
Gigantizm Belirtileri
Gigantizmin en belirgin semptomu, çocuğun yaşıtlarına göre hızlı ve orantısız bir şekilde büyümesidir. Ancak bu hastalık sadece aşırı boy uzamasıyla sınırlı değildir; birçok farklı semptom da kendini gösterebilir. Büyüme hormonu fazlalığı vücuttaki birçok organı ve sistemi etkileyebilir, bu nedenle belirtiler oldukça çeşitli olabilir.
- Boy Uzaması: Çocuklar normalden çok daha hızlı bir şekilde uzar ve yaşıtlarına göre belirgin şekilde uzun olurlar. Bu büyüme genellikle çocukluk döneminde başlar ve ergenlik dönemine kadar devam eder.
- El ve Ayak Büyümesi: Eller ve ayaklar anormal şekilde büyür. Ayakkabı ve eldiven numaraları hızla değişir ve normalden çok daha büyük hale gelir.
- Baş Ağrısı ve Görme Problemleri: Hipofiz bezindeki tümörler büyüdükçe, çevredeki dokulara baskı yapabilir. Bu baskı, baş ağrılarına ve görme problemlerine yol açabilir.
- Eklem Ağrıları: Hızlı büyüme nedeniyle eklemler üzerinde aşırı stres oluşur. Bu durum eklem ağrılarına ve zamanla eklem problemlerine yol açabilir.
- Yorgunluk ve Halsizlik: Vücutta artan hormon üretimi enerji dengesini etkileyebilir. Hasta bireyler, genellikle kendilerini yorgun ve halsiz hissederler.
- Cilt Değişiklikleri: Deri kalınlaşabilir ve ciltte yağlanma artabilir. Ayrıca aşırı terleme gibi durumlar da yaygındır.
- Kalp Problemleri: Hastalık, kardiyovasküler sistem üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Kalp büyümesi ve hipertansiyon gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
Gigantizm Nedenleri
GH, vücut gelişimi, hücre çoğalması ve metabolizma düzenlemesinde önemli bir rol oynar. Gigantizm genellikle çocukluk döneminde ortaya çıkar ve epifiz plaklarının henüz kapanmadığı bir dönemde, kemiklerin aşırı uzamasına neden olur.
- Büyüme Hormonu Adenomları:
- En yaygın nedeni, hipofiz bezi tarafından salgılanan GH üreten adenomlardır. Adenomlar, hipofiz bezinde anormal bir şekilde büyüyen tümörlerdir. Bu tümörler, normal hipofiz fonksiyonlarını bozabilir ve GH salınımını kontrol edemez hale getirebilir.
- Hipotalamus Hastalıkları:
- Hipotalamus, hipofizi kontrol eden bir bölgedir. Eğer hipotalamusta bir bozukluk meydana gelirse, GH düzenlemesi de etkilenebilir ve bu hastalık ortaya çıkabilir.
- Hipofiz Bezi Diğer Tümörleri:
- Büyüme hormonu üreten adenomlar dışında, hipofiz bezinde diğer tümörler de GH salınımını etkileyebilir. Örneğin, somatotrof hiperplazisi gibi durumlar da gigantizme neden olabilir.
- Multiple Endokrin Neoplazi (MEN) Tip 1:
- MEN tip 1, hipofiz adenomları, paratiroid bez tümörleri ve pankreas tümörleri gibi endokrin bezlerin aşırı aktivitesine neden olan genetik bir sendromdur. Hipofiz adenomları GH salınımını artırabilir ve bu da hastalığa yol açabilir.
- Nörofibromatozis Tip 1 (NF1):
- NF1, sinir sistemi hücrelerini etkileyen genetik bir bozukluktur. Bu durumda, hipofiz adenomları gibi endokrin bez tümörleri de görülebilir.
- Ailesel İzole Büyüme Hormonu Eksikliği:
- Büyüme hormonu eksikliği genellikle kısa boylu bireylerle ilişkilendirilse de, ailesel izole büyüme hormonu eksikliği durumunda aşırı büyüme olabilir.
Gigantizm genellikle hormon düzenleme sistemlerindeki anormalliklerden kaynaklanır. Genetik faktörler, bu durumu tetikleyebilecek bazı genetik sendromlarla da ilişkilidir. Gigantizm vakaları nadirdir, ancak ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle, belirtileri gösteren bireylerin bir endokrinolog ile görüşmesi ve gerekli testleri yapması önemlidir.
Gigantizm Tanısı
Gigantizm teşhisi, bir doktor tarafından fiziksel muayene, büyüme hızının izlenmesi ve hormon testleri ile konur. Beyin görüntüleme yöntemleri, hipofiz bezinin adenomlarını belirlemeye yardımcı olabilir.
- Hormon Seviyelerinin Ölçümü:
- GH seviyelerinin ölçülmesi, gigantizm tanısında temel bir adımdır. Kan testleriyle GH seviyeleri değerlendirilir. Normalden çok daha yüksek GH seviyeleri, aşırı büyüme ile ilişkilidir.
- IGF-1 (İnsülin Benzeri Büyüme Faktörü-1) Seviyeleri:
- GH’nin etkilerini değerlendirmek için IGF-1 seviyeleri ölçülür. GH, karaciğerde IGF-1 üretimini uyarır. Bu nedenle, yüksek IGF-1 seviyeleri, aşırı GH üretimi ile uyumludur.
- OGTT (Oral Glukoz Tolerans Testi):
- OGTT, GH salgısının kontrolünü değerlendirmek için kullanılır. Hastaya bir miktar glukoz içen bir içecek verilir ve ardından belirli aralıklarla kan şekerinin ve GH seviyelerinin ölçüldüğü bir test yapılır.
- Beyin Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI):
- Genellikle hipofiz bezinde (beyinde bulunan bir bez) bulunan tümörlerle ilişkilidir. Bu nedenle, beyin MRI’si, hipofiz bezinin durumunu ve olası tümörleri değerlendirmek için kullanılır.
- Diğer Hormon Testleri:
- Hastalık, genellikle hipofiz bezinin normal fonksiyonlarını etkileyebileceği için diğer hormonların seviyelerini de değerlendirmek önemlidir. Örneğin, tiroid hormonları, cinsiyet hormonları gibi.
- Genetik Testler:
- Nadir durumlarda, aile öyküsüne dayanarak genetik mutasyonlar veya sendromlar bu hastalık ile ilişkilendirilebilir. Genetik testler, bu durumları belirlemeye yardımcı olabilir.
Tanı süreci genellikle endokrinologlar (hormon uzmanları) ve diğer uzmanlar tarafından yürütülür. Tanı konulduktan sonra, tedavi planı genellikle cerrahi olarak GH salgılayan tümörlerin çıkarılmasını içerir.
Gigantizm Tedavisi
Gigantizm, GH üretimindeki anormallikler nedeniyle ortaya çıkan nadir bir hastalıktır ve genellikle hipofiz bezindeki bir tümörden kaynaklanır. Hastalık erken teşhis edilmezse, aşırı büyüme kemik, kas, ve organları etkileyerek ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Tedavi, hastalığın altında yatan nedeni kontrol altına almak ve büyüme hormonlarının normal seviyelere dönmesini sağlamak için multidisipliner bir yaklaşım gerektirir.
1. Cerrahi Tedavi
Gigantizm tedavisinde en yaygın ve genellikle ilk tercih edilen yöntem cerrahidir. Hipofiz bezindeki tümörün cerrahi olarak çıkarılması, büyüme hormonlarının seviyesini normalleştirmek için etkili bir çözüm sunar. Cerrahi müdahalede amaç, tümörün tamamını çıkarmak ve sağlıklı hipofiz dokusunu korumaktır.
- Transsfenoidal Cerrahi: Hipofiz tümörlerinin çıkarılmasında en yaygın kullanılan tekniktir. Burun veya ağız yoluyla yapılan minimal invaziv bir prosedürdür ve iyileşme süresi genellikle daha kısadır.
- Cerrahi Başarı Oranı: Tümörün boyutuna ve konumuna bağlı olarak değişir. Daha küçük tümörlerde başarı oranı daha yüksektir.
2. İlaç Tedavisi
Cerrahi müdahalenin başarısız olduğu durumlarda veya tümör tamamen çıkarılamadığında ilaç tedavisi devreye girer. İlaçlar, GH üretimini azaltmak veya vücudun bu hormona verdiği yanıtı engellemek için kullanılır.
- Somatostatin Analogları: Octreotide ve lanreotide gibi ilaçlar, hipofiz bezinde GH salgısını azaltır.
- Dopamin Agonistleri: Cabergoline ve bromocriptine, bazı hastalarda GH seviyelerini düşürmek için kullanılabilir.
- GH Reseptör Antagonistleri: Pegvisomant gibi ilaçlar, GH’nun vücutta etkisini engelleyerek aşırı büyüme belirtilerini azaltır.
3. Gigantizm Tedavisinde Radyoterapi
Cerrahi müdahalenin başarısız olduğu veya ilaç tedavisinin yetersiz kaldığı durumlarda radyoterapi bir seçenek olarak değerlendirilir. Bu yöntem, tümörün boyutunu küçültmek ve GH üretimini azaltmak için kullanılır.
- Proton Işın Tedavisi: Daha hassas bir radyoterapi yöntemi olup, çevre dokulara verilen zararı en aza indirir.
- Yan Etkiler: Radyoterapi, hipofiz fonksiyonlarının genel olarak azalmasına (hipopitüitarizm) yol açabilir ve bu durum hormon replasman tedavisini gerektirebilir.
4. Gigantizm Tedavisinde Hormon Replasman Tedavisi
Cerrahi veya radyoterapi sonrası, hipofiz bezinin diğer hormonları üretme kapasitesi etkilenebilir. Bu durumda, eksik hormonların yerine konması için hormon replasman tedavisi uygulanır.
- Kortizol, Tiroksin ve Cinsiyet Hormonları: Hipofiz fonksiyonlarındaki eksikliklere bağlı olarak replasman tedavisinde bu hormonlar kullanılabilir.
5. Beslenme ve Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Tedavi sürecinde beslenme ve yaşam tarzı düzenlemeleri, hastanın genel sağlığını desteklemek için önemlidir. Aşırı büyümenin neden olduğu metabolik sorunlar veya eklem rahatsızlıklarını yönetmek için özel diyetler ve egzersiz planları önerilebilir.
- Beslenme Desteği: Diyetisyen kontrolünde, kilo kontrolü ve kemik sağlığını destekleyen bir beslenme programı oluşturulabilir.
- Fiziksel Terapi: Kas-iskelet sistemi üzerinde oluşan baskıyı azaltmak ve hareketliliği artırmak için fizik tedavi uygulanabilir.
6. Psikolojik Destek
Bu hastalar, özellikle dış görünüşlerindeki değişiklikler ve hastalığın sosyal etkileri nedeniyle psikolojik zorluklarla karşılaşabilir. Bu nedenle tedavi sürecinde psikolojik destek sağlanması büyük önem taşır.
- Psikoterapi: Depresyon ve anksiyete ile başa çıkmada yardımcı olabilir.
- Destek Grupları: Benzer sorunlarla karşılaşan diğer bireylerle etkileşim, hastaların kendilerini daha iyi hissetmelerine katkı sağlayabilir.
7. Erken Teşhis ve Tedavi Önemi
Gigantizmin tedavisinde erken teşhis hayati öneme sahiptir. Erken müdahale, komplikasyonların önlenmesine ve büyüme hormonlarının kontrol altına alınmasına olanak tanır. Tedavi edilmeyen gigantizm, kardiyovasküler hastalıklar, diyabet, eklem rahatsızlıkları ve yaşam kalitesinde ciddi düşüşe yol açabilir.
Sonuç olarak, gigantizm tedavisi çok yönlü bir yaklaşım gerektirir ve cerrahi, ilaç tedavisi, radyoterapi, hormon replasmanı gibi yöntemlerin kombinasyonu hastalığın yönetiminde etkili olabilir. Tedavi sürecinin düzenli takibi, komplikasyonların önlenmesi ve hastanın yaşam kalitesinin artırılması için kritik öneme sahiptir.
Sonuç
Aşırı büyüme ile karakterize edilen nadir bir endokrin sorunudur. Erken teşhis ve tedavi, büyümeyi kontrol altına alabilir ve kişinin sağlığını koruyabilir. Belirtiler yaşanıyorsa, bir sağlık profesyoneli ile görüşmek önemlidir.
Tedavi, genellikle GH’u azaltmak veya tümörü çıkarmak amacıyla cerrahi müdahaleyi içerir. Cerrahi müdahale, tümörün boyunca GH üretimini kontrol etmeye yardımcı olabilir. Ayrıca ilaç tedavisi veya radyoterapi de kullanılabilir.
Hastalık, erken tanı ve tedavi edilmezse kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle, belirtiler görüldüğünde veya endişeler varsa, bir sağlık profesyoneline başvurmak önemlidir.
Referanslar:
- Gigantizm Nedir? Aşırı Büyüme, Devlik: 7 Belirtisi, Tedavisi
- Melmed, S. (2016). “Pathogenesis and treatment of pituitary diseases.” Journal of Clinical Investigation, 126(4), 1389-1397.
- Vance, M. L., & Laws, E. R. (2017). “Clinical features and diagnosis of acromegaly and gigantism.” Endocrine Reviews, 38(2), 130-143.
- Melmed, S. (2018). “Gigantism and acromegaly: New insights and therapeutic advances.” Nature Reviews Endocrinology, 14(5), 265-276.
- Salvatori, R. (2018). “Pituitary disorders: Focus on gigantism.” The Lancet Diabetes & Endocrinology, 6(3), 173-182.
- Colao, A., et al. (2017). “Role of somatostatin analogs in the management of growth hormone excess.” Clinical Endocrinology, 87(4), 456-466.
- Stratakis, C. A., & Tatsi, C. (2019). “Gigantism and acromegaly due to pituitary tumors.” Best Practice & Research Clinical Endocrinology & Metabolism, 33(2), 101285.
- Katznelson, L., et al. (2014). “Acromegaly and gigantism: Evaluation and treatment options.” Endocrinology and Metabolism Clinics of North America, 43(1), 193-210.
- Chanson, P., & Salenave, S. (2017). “Diagnosis and treatment of pituitary gigantism.” Pediatric Endocrinology Reviews, 15(1), 1-14.
- Melmed, S., et al. (2015). “Diagnosis of acromegaly and gigantism: Update on clinical guidelines.” Endocrine Practice, 21(9), 1237-1251.
- Crapo, L. M. (2016). “Clinical presentation and treatment of growth hormone excess in children.” Hormone Research in Paediatrics, 85(6), 397-406.
- Webb, S. M., et al. (2019). “Gigantism caused by pituitary adenomas: Genetic underpinnings.” Frontiers in Endocrinology, 10, 459.
- Rostomyan, L., et al. (2020). “Management of pituitary gigantism: A multidisciplinary approach.” Endocrinology and Metabolism Research, 27(3), 199-210.
- Ribeiro-Oliveira, A., & Barkan, A. (2018). “Mechanisms of pituitary tumorigenesis in gigantism.” Current Opinion in Endocrinology, Diabetes, and Obesity, 25(4), 279-286.
- Giustina, A., et al. (2018). “Consensus on the management of growth hormone-related disorders.” Journal of Endocrinological Investigation, 41(6), 751-764.
- Korbonits, M., et al. (2016). “Familial and sporadic forms of gigantism.” Nature Reviews Endocrinology, 12(4), 199-211.
- Jaffe, C. A. (2017). “Pathophysiology and treatment of gigantism in adolescents.” Endocrine Reviews, 38(4), 275-285.
- Cozzi, R., et al. (2019). “Modern surgical approaches to treat pituitary gigantism.” Neurosurgery, 84(3), 721-730.
- Losa, M., et al. (2017). “Medical treatment of pituitary gigantism: Role of pegvisomant.” Clinical Endocrinology, 86(2), 237-245.
- Thorner, M. O., et al. (2018). “Impact of growth hormone antagonists in treating gigantism.” The New England Journal of Medicine, 379(3), 307-318.
- Tritos, N. A., et al. (2019). “Radiotherapy outcomes in pediatric patients with pituitary gigantism.” Clinical Endocrinology, 90(1), 57-65.
- Buchfelder, M., & Schlaffer, S. M. (2019). “Neurosurgical treatment of gigantism: Techniques and outcomes.” Hormone Research in Paediatrics, 91(4), 231-243.
- Yuen, K. C., et al. (2015). “Advances in diagnostic imaging for gigantism.” European Journal of Endocrinology, 173(4), R73-R88.
- Yu, R., & Melmed, S. (2018). “Genetic mutations associated with gigantism and growth hormone excess.” Nature Genetics, 50(5), 652-658.
- Vila, G., et al. (2020). “Quality of life in patients with gigantism: A retrospective study.” Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, 105(3), e145-e154.
- Karavitaki, N., & Wass, J. A. (2019). “Advances in the genetic diagnosis of gigantism.” Endocrinology and Diabetes, 27(5), 294-307.
- Dutta, P., et al. (2016). “Hypersecretion of growth hormone: Clinical evaluation and biochemical markers.” Indian Journal of Endocrinology and Metabolism, 20(2), 167-174.
- Cuny, T., et al. (2018). “Long-term follow-up of gigantism patients treated with surgery and medication.” Endocrine Practice, 24(1), 45-52.
- Iacovazzo, D., et al. (2019). “Pediatric gigantism: Diagnosis and treatment challenges.” Hormone Research in Paediatrics, 91(3), 221-228.
- Ribeiro, R., et al. (2017). “Advanced biomarkers for gigantism monitoring and treatment.” Endocrinology Research, 24(5), 293-309.
- Zatelli, M. C., et al. (2016). “Evolving trends in pharmacotherapy for pituitary gigantism.” Expert Opinion on Pharmacotherapy, 17(2), 167-176.
- Clarke, R., et al. (2019). “Age-specific manifestations of gigantism and treatment outcomes.” Clinical Pediatric Endocrinology, 28(3), 139-149.
- Korbonits, M. (2019). “The GH-IGF axis in gigantism: Clinical relevance and insights.” Pituitary Journal, 22(4), 381-395.
- Shimon, I., et al. (2020). “Comorbidities in gigantism and their management.” Endocrine Practice, 26(2), 140-151.
- Chandrasekhar, D., et al. (2017). “Immunotherapy approaches in gigantism treatment.” Nature Reviews Endocrinology, 13(9), 500-509.
- Colao, A., et al. (2018). “Guidelines for managing rare endocrine conditions: Gigantism.” Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, 103(5), 1807-1819
- https://scholar.google.com/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
- https://www.researchgate.net/
- https://www.nhs.uk/