Cilt Kanseri Nedir? Cilt Kanseri Belirtileri ve Tedavisi

Cilt kanseri, dünya genelinde en yaygın kanser türlerinden biridir. Her yıl milyonlarca insan cilt kanserine yakalanmakta ve bu sayı giderek artmaktadır. Cildin hücrelerinde kontrolsüz bir şekilde büyüyen anormal hücrelerin sebep olduğu bir hastalıktır. Genellikle uzun süreli güneş maruziyeti veya ultraviyole (UV) ışınlarına maruz kalmak, cilt kanserinin en önemli nedenlerinden biri olarak kabul edilir. Ancak, genetik faktörler ve çevresel etkenler de ortaya çıkmasında etkili olabilir.

Cilt Kanseri Nedir? Cilt Kanseri Belirtileri ve Tedavisi

Son yıllarda cilt kanserinin görülme sıklığındaki artış, hem bireyler hem de sağlık otoriteleri için ciddi bir endişe kaynağı haline gelmiştir. Bu artışın başlıca sebeplerinden biri, insanların daha fazla açık havada vakit geçirmesi ve UV ışınlarına daha fazla maruz kalmasıdır. Özellikle güneşin zararlı etkileri hakkında farkındalığın artmasına rağmen, birçok kişi cilt kanserine karşı yeterli koruma önlemi almamaktadır. Ayrıca solaryum cihazları gibi yapay UV kaynakları da riski artıran faktörler arasında yer almaktadır.

Cilt kanseri, erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilir bir hastalıktır. Ancak, belirtiler genellikle göz ardı edilebilecek kadar hafif olabildiği için, birçok kişi hastalığın farkına varmakta geç kalmaktadır. Ciltte oluşan herhangi bir değişiklik veya yeni bir benin ortaya çıkması durumunda bir uzmana danışmak, erken teşhis açısından kritik önem taşır. Cilt kanserinin farklı türleri bulunmaktadır ve her tür, farklı risk faktörleri ve belirtiler gösterebilir. Bu nedenle, cilt kanserine karşı korunmak ve belirtileri erken fark edebilmek için bireylerin kendilerini eğitmesi gerekmektedir.

Bu makalede, cilt kanseri türleri, risk faktörleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri hakkında detaylı bilgi verilecek; ayrıca alınabilecek önlemler üzerinde durulacaktır. Amacımız, bu yaygın hastalık hakkında farkındalık oluşturmak ve insanların cilt sağlıklarını koruma konusunda bilinçlenmesine katkı sağlamaktır. Cilt kanseri hakkındaki bu geniş kapsamlı bilgilendirme ile, siz de kendi sağlığınızı koruma konusunda bilinçli adımlar atabilir ve önlemler alabilirsiniz.

Cilt Kanseri Türleri

Cilt kanseri, derinin hücrelerinden kaynaklanan bir kanser türüdür ve dünya genelinde en yaygın kanser türlerinden biridir. Cilt kanseri, genellikle güneş ışığına maruz kalmanın etkisiyle gelişir, ancak başka çevresel ve genetik faktörler de rol oynayabilir. Cilt kanserinin başlıca üç türü vardır: Bazal hücreli karsinom (BCC), squamöz hücreli karsinom (SCC) ve melanom.

1. Bazal Hücreli Karsinom (BCC)

Bazal hücreli karsinom, cilt kanserinin en yaygın türüdür. Genellikle vücudun güneşe maruz kalan bölgelerinde (yüz, kulaklar, boyun, eller) ortaya çıkar. Bu kanser türü, ciltte ince, açık renkli, şeffaf veya yuvarlak bir şişlik gibi görünür. Yavaş büyür ve nadiren vücuda yayılır (metastaz yapmaz). Ancak, tedavi edilmezse çevre dokuları zarar verebilir.

Özellikler:

• Genellikle yüz, boyun, sırt gibi güneşe maruz kalan alanlarda görülür.
• Bazen açık renkli, yumuşak, şeffaf bir yumru şeklinde başlar.
• Yavaş büyür ve çevre dokulara yayılma eğilimindedir.
• Nadiren metastaz yapar.

Tedavi:

Tedavi genellikle cerrahi müdahale, kriyoterapi (soğuk tedavi), lazer tedavisi veya bazı durumlarda topikal tedavilerle yapılır.

2. Squamöz Hücreli Karsinom (SCC)

Squamöz hücreli karsinom, bazal hücreli karsinomdan sonra en yaygın cilt kanseri türüdür. Bu kanser türü, genellikle cilt yüzeyinde, kuruluk, yara veya lezyonlarla başlar. SCC, bazal hücreli karsinomdan daha hızlı büyüyebilir ve çevre dokulara yayılma potansiyeline sahiptir. Güneşe maruz kalmanın yanı sıra, HPV (insan papilloma virüsü), sigara içme ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde daha yaygın olabilir.

Özellikler:

• Ciltte pullanan, kabuklanan veya iltihaplı yaralar şeklinde başlar.
• Yüzde, kulaklarda, dudaklarda veya ellerde yaygın olarak görülür.
• Güneşe maruz kalmanın yanı sıra, HPV veya bağışıklık zayıflığına bağlı olarak gelişebilir.
• Daha hızlı büyüyebilir ve çevre dokulara yayılabilir.

Tedavi:

Tedavi, cerrahi müdahale, ışın tedavisi veya kemoterapi gibi yöntemlerle yapılabilir. Erken teşhis ile genellikle başarılı bir şekilde tedavi edilebilir.

3. Melanom

Melanom, cilt kanserlerinin en tehlikeli türüdür ve daha hızlı büyüme ve yayılma eğilimindedir. Melanom, ciltteki pigment üretici hücrelerden (melanositlerden) gelişir. Bu kanser türü, vücudun herhangi bir yerinde, özellikle de doğuştan gelen benler veya pigmente olmuş cilt bölgelerinde gelişebilir. Melanom, hızla çevre dokulara yayılabilir ve organlara metastaz yapabilir.

Özellikler:

• Genellikle düzensiz şekilli, farklı renk tonlarına sahip benler veya lekeler şeklinde başlar.
• Sınırları belirsiz olabilir ve büyüklüğü değişebilir.
• Melanom, bazal ve squamöz hücreli karsinomlardan daha hızlı büyüyebilir ve metastaz yapabilir.
• Vücudun herhangi bir yerinde, çoğunlukla ciltteki benlerde görülür.

Tedavi:

Erken teşhis edilen melanom tedavi edilebilir, ancak daha geç evrelerde tedavi zorlaşır. Tedavi yöntemleri cerrahi müdahale, immünoterapi, kemoterapi ve hedeflenmiş tedavileri içerebilir. Melanom tedavisinde erken teşhis çok önemlidir, çünkü erken evrede tedavi edilen melanom yüksek oranda iyileşme sağlar.

4. Diğer Cilt Kanseri Türleri

Cilt kanserinin nadir türleri arasında Merkel hücreli karsinom ve Kaposi sarkomu yer alır. Bu türler daha az yaygın olup, bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde daha fazla görülür.

Merkel Hücreli Karsinom:

Bu kanser türü, genellikle yüz, boyun ve ellerde, cilt altındaki sinir hücrelerinden gelişir. Hızla büyüyebilir ve çevre dokulara yayılabilir.

Kaposi Sarkomu:

Genellikle HIV/AIDS hastalarında görülen bir kanser türüdür. Ciltte morumsu kırmızı lezyonlar şeklinde ortaya çıkar ve çoğunlukla bağışıklık sistemi zayıflamış bireylerde gelişir.

Cilt Kanseri Risk Faktörleri

Cilt kanserine yakalanma riski, birçok faktöre bağlıdır. Bunlar arasında genetik yatkınlık, cilt tipi, güneş maruziyeti ve çevresel faktörler bulunmaktadır.

• Açık tenli bireyler: Açık tenli, açık gözlü ve açık saçlı kişiler, cilt kanserine yakalanma konusunda daha büyük bir risk altındadır. Bu tür cilt tipine sahip olanlar, UV ışınlarına karşı daha az koruyucu melanin pigmentine sahip olduklarından, cilt hasarı daha kolay oluşur.
• Aşırı güneş maruziyeti: Güneş ışınlarına uzun süre korunmasız maruz kalmak, cilt kanseri riskini artıran en önemli faktörlerden biridir. Özellikle çocukluk döneminde sık sık güneş yanığı geçirmek, ileri yaşlarda cilt kanseri riskini önemli ölçüde artırabilir.
• Solaryum kullanımı: Yapay UV ışınları sağlayan solaryum cihazları da cilt kanseri riskini artırır. Solaryumun özellikle genç yaşta kullanımı, melanom gelişme riskini önemli ölçüde artırabilir.
• Ailede cilt kanseri öyküsü: Cilt kanseri olan bir aile üyesine sahip olmak, bireyin bu hastalığa yakalanma olasılığını artırır. Genetik yatkınlık, özellikle melanom için önemli bir risk faktörüdür.

Cilt Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Cilt kanseri, genellikle ciltteki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyümesi sonucu oluşan bir kanser türüdür. Cilt kanseri belirtileri, kanserin türüne ve evresine bağlı olarak değişiklik gösterebilir, ancak genel olarak aşağıdaki bulgulara dikkat edilmesi gerekir:

1. Yeni veya Değişen Lekeler

• Yeni doğan benler: Vücutta yeni çıkan, daha önce var olmayan benler dikkatle izlenmelidir. Özellikle büyük, düzensiz kenarlı, renk değişimleri gösteren veya hızla büyüyen benler kanser belirtisi olabilir.
• Var olan benlerde değişiklikler: Mevcut bir benin büyümesi, şeklinin bozulması, renk değişikliği (örneğin kahverengiden siyaha dönüşme), kaşıntı, kanama ya da kabuklanma gibi durumlar, cilt kanserinin göstergeleri olabilir.

2. Yaraların İyileşmemesi

• Cilt üzerinde oluşan yaraların uzun süre iyileşmemesi veya sürekli kanama, cilt kanserinin erken belirtilerinden biri olabilir. Özellikle yüz, kulaklar, dudaklar ve burun gibi bölgelerde bu tür yaralar daha dikkatle izlenmelidir.

3. Kaşıntı veya Ağrı

• Kanserli bölge kaşıntılı olabilir. Ayrıca, bir benin veya lekenin etrafında hissedilen sürekli ağrı veya hassasiyet de bir alarm işareti olabilir.

4. Kızarıklık ve Şişlik

• Ben veya ciltteki lekenin çevresinde şişlik, kızarıklık veya iltihaplanma olması, kanserin erken aşamalarında görülebilecek belirtilerdendir. Bu durum ciltteki hücresel değişimlerin habercisi olabilir.

5. Düzensiz Kenar ve Asimetrik Şekiller

• Ciltteki benlerin kenarları düzgün olmaktan ziyade düzensiz, girintili çıkıntılı olabilir. Ayrıca, benlerin asimetrik olması (bir yarısının diğerine benzememesi) dikkat edilmesi gereken önemli bir belirtidir.

6. Renk Değişiklikleri

• Kanserli hücrelerin bulunduğu bölgede renk değişimleri görülebilir. Özellikle benler, koyu kahverenginden siyah renge dönebilir, bazen kırmızı, mavi veya beyaz lekeler de görülebilir.

7. Yüzeyde Kanama veya Kabuklanma

• Cilt kanserinin oluştuğu alanda kanama, kabuklanma veya kuruma gibi belirtiler görülebilir. Bu tür belirtiler genellikle kanserli hücrelerin bölgedeki dokuya zarar vermesinden kaynaklanır.

8. Doku Sertliği veya Şişlik

• Cilt altındaki dokularda, özellikle cilt kanseri tümörlerinin yayıldığı durumlarda sertleşme veya şişlik hissedilebilir.

9. Yavaş Büyüyen Kitleler

• Ciltte bazen cilt altı dokularda yavaş büyüyen sert kitleler de gözlemlenebilir. Bu tür kitleler özellikle cilt kanserinin ilerleyen evrelerinde görülebilir.

10. Diğer Kanser Belirtileri

• Cilt kanseri bazı durumlarda vücutta diğer sistemlere yayılabilir. Bu durumda iştah kaybı, kilo kaybı, halsizlik veya sürekli yorgunluk gibi genel kanser belirtileri de görülebilir.

Cilt kanserinin erken tespiti için düzenli cilt kontrolü yapmak büyük önem taşır. Özellikle risk grubu içinde bulunan kişiler (açık tenli, birçok benli, güneşe aşırı maruz kalan vb.) düzenli dermatolojik muayene olmalıdır.

Cilt Kanseri Teşhisi

Cilt kanseri teşhisi, ciltte görülen anormal değişikliklerin klinik gözlemler ve çeşitli tıbbi testler ile doğrulanması sürecidir. Cilt kanseri, genellikle erken evrelerde tedavi edilebilir, bu yüzden erken teşhis çok önemlidir. Cilt kanseri türleri, başlıca bazal hücreli karsinom, squamöz hücreli karsinom ve melanom olarak sınıflandırılır. Her biri farklı teşhis yöntemleri ve testler gerektirir.

Cilt Kanseri Teşhisinin Adımları

1. Klinik Değerlendirme:
   • Cilt kanseri şüphesi olan bir hastada ilk adım, dermatolojik muayene yapılmasıdır. Doktor, ciltteki şüpheli lezyonları, benleri veya yara izlerini inceleyerek cilt kanseri olasılığını değerlendirir.
   • Aşırı büyüyen, kanayan, asimetrik, düzensiz kenarları olan ya da renk değişiklikleri gösteren lezyonlar özellikle dikkatle izlenir.
   • ABCDE kılavuzu (Asimetri, Kenar, Renk, Çap, Evrim) gibi kriterler, melanom teşhisinde yaygın olarak kullanılır.
2. Dermatoskopi:
   • Dermatoskop, cildin altındaki yapıların incelenmesine olanak tanır. Bu, cilt yüzeyinin daha ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmesini sağlar ve melanom gibi erken evre cilt kanserlerini teşhis etmeye yardımcı olur. Bu inceleme ile kanserli hücrelerin morfolojisi gözlemlenir.
3. Biyopsi:
   • Biyopsi, cilt kanserinin kesin teşhisini koymak için en yaygın kullanılan yöntemdir. Şüpheli bir lezyon bulunduğunda, genellikle lezyondan küçük bir örnek alınarak laboratuvar ortamında incelenir. Farklı biyopsi türleri bulunur:
     • Punch biyopsi: Ciltten bir doku örneği alınır.
     • Eksizyonel biyopsi: Tüm lezyonun tamamı cerrahi olarak çıkarılır.
     • Shave biyopsi: Lezyonun üst kısmı kazınarak alınır.
4. Laboratuvar İncelemeleri:
   • Alınan biyopsi örneği, patolojik incelemeye gönderilir. Mikroskop altında, kanserli hücrelerin varlığı ve türü tespit edilir. Bazal hücreli karsinom, squamöz hücreli karsinom ve melanom gibi farklı cilt kanseri türleri birbirinden farklı özellikler gösterir.
5. Görüntüleme Testleri:
   • Cilt kanseri genellikle cilt yüzeyinde başlar, ancak bazen vücudun diğer bölümlerine yayılabilir. Bu nedenle, özellikle ileri evrelerde, görüntüleme testleri (CT taramaları, MRI, PET taramaları gibi) kullanılabilir. Bu testler kanserin vücutta ne kadar yayıldığını görmek amacıyla yapılır.
6. Genetik Testler ve Moleküler Tanı:
   • Özellikle melanom gibi agresif cilt kanseri türlerinde, kanser hücrelerinin genetik yapısı da araştırılabilir. BRAF ve NRAS gibi mutasyonlar, melanomlu hastalarda görülebilir. Bu testler, tedavi seçeneklerini belirlemek için kullanılabilir.

Cilt Kanseri Türlerinin Tanınması

• Bazal Hücreli Karsinom (BCC): Bu tür cilt kanseri genellikle yavaş büyür ve nadiren yayılır. BCC, genellikle parlak, yara izlerine benzer yuvarlak ve pürüzsüz lezyonlar şeklinde görünür.
• Squamöz Hücreli Karsinom (SCC): SCC, genellikle sert, kırmızı, kabuklu, kanayan lezyonlar şeklinde kendini gösterir. Bazen ağrılı olabilir ve çevresindeki sağlıklı cilde yayılabilir.
• Melanom: En tehlikeli cilt kanseri türüdür ve hızla yayılabilir. Melanomlar genellikle düzensiz şekilli, çok renkli, büyük, kaşınan ya da kanayan benler şeklinde görülür.

Erken Teşhisin Önemi

Cilt kanseri tedavisi erken aşamalarda daha başarılıdır. Erken teşhis ile cilt kanserinin çoğu tedavi edilebilir, bu nedenle düzenli cilt kontrolleri ve benlerin takibi hayati öneme sahiptir.

Cilt kanseri teşhisi sırasında uzman bir dermatologun veya onkologun rehberliği önemlidir.

Cilt Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılır?

Cilt kanseri tedavisi, kanserin türüne, evresine, yayılma durumuna ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişiklik gösterir. Cilt kanseri tedavisinde genellikle cerrahi yöntemler ilk tercih olurken, bazı durumlarda ek tedavi seçeneklerine de başvurulabilir. Erken teşhis edilen cilt kanseri vakalarının çoğunda tedavi başarı oranı oldukça yüksektir. Tedavi süreci hastalığın türüne göre farklılık gösterebilir, bu yüzden tedavi yöntemlerini cilt kanseri türlerine göre detaylandırmak faydalı olacaktır.

1. Cerrahi Müdahale

Cerrahi müdahale, cilt kanseri tedavisinde en yaygın kullanılan yöntemdir. Kanserli dokunun çıkarılması amacıyla yapılan cerrahi işlemler, cilt kanserinin erken evrelerinde oldukça etkili olabilir. Başlıca cerrahi yöntemler şunlardır:

• Eksizyonel cerrahi: Bu yöntemde, kanserli lezyon ve etrafındaki sağlıklı cilt dokusu tamamen çıkarılır. Melanom ve bazı skuamöz hücreli karsinom vakalarında tercih edilen bu yöntemde, cerrah kanserli bölgenin etrafındaki temiz bir doku marjini ile birlikte lezyonu çıkarır. Çıkarılan doku daha sonra patolojiye gönderilerek kanserli hücrelerin tamamen alınıp alınmadığı kontrol edilir.
• Mohs mikrocerrahisi: Özellikle yüz, boyun gibi kozmetik açıdan önemli bölgelerdeki bazal hücreli karsinom ve skuamöz hücreli karsinomlar için tercih edilen bir yöntemdir. Mohs cerrahisi sırasında, kanserli doku ince tabakalar halinde alınır ve her tabaka anında mikroskop altında incelenir. Bu sayede yalnızca kanserli dokular çıkarılırken, sağlıklı doku korunur. Bu yöntem, tekrarlama olasılığının yüksek olduğu kanser vakalarında veya büyük boyutlu cilt kanserlerinde de tercih edilir.
• Küretaj ve elektrodesikasyon: Bu yöntem, küçük ve yüzeysel bazal hücreli karsinomların tedavisinde kullanılır. Küret denilen keskin bir aletle kanserli bölge kazınır ve ardından kanserli hücrelerin geri kalanının yok edilmesi için elektrik akımı uygulanır. Bu işlem, genellikle küçük cilt kanseri lezyonları için etkili bir tedavi yöntemidir.

2. Kriyoterapi

Kriyoterapi, kanserli hücrelerin dondurularak yok edilmesi yöntemidir. Özellikle küçük ve yüzeysel bazal hücreli karsinomlar veya aktinik keratozlar gibi öncül lezyonlar için kullanılır. Bu tedavi sırasında, sıvı azot kullanılarak kanserli doku dondurulur ve hücreler ölüp düşer. Kriyoterapi, invaziv olmayan bir tedavi yöntemi olarak kabul edilir ve genellikle cerrahi müdahale gerektirmeyen küçük lezyonlar için tercih edilir.

3. Radyoterapi

Radyoterapi, kanserli hücreleri öldürmek için yüksek enerjili ışınların kullanıldığı bir tedavi yöntemidir. Genellikle cerrahi müdahalenin uygun olmadığı durumlarda veya kanserin derin dokulara yayıldığı durumlarda kullanılır. Radyoterapi, özellikle yaşlı hastalar veya ameliyat olamayacak durumdaki hastalar için etkili bir seçenek olabilir.

Radyoterapinin yaygın kullanıldığı cilt kanseri türleri şunlardır:

• Bazal ve skuamöz hücreli karsinomlar: Yüksek riskli bölgelerde bulunan ve cerrahiyle çıkarılamayan tümörler için kullanılabilir.
• İleri evre melanom: Melanom vücudun diğer bölgelerine yayıldığında (metastaz yaptığında), radyoterapi bu yayılmayı durdurmak veya ağrı gibi belirtileri hafifletmek için uygulanabilir.

Radyoterapi genellikle yan etkiler içerebilir. Bu yan etkiler arasında ciltte kızarıklık, şişlik ve ışınlanan bölgede yara oluşumu sayılabilir.

4. İmmünoterapi

İmmünoterapi, bağışıklık sistemini güçlendirerek kanser hücrelerine saldırmasını sağlayan bir tedavi yöntemidir. Özellikle melanom türünde kullanımı oldukça yaygındır. Melanom, bağışıklık sistemini baskılayan bir tümör türüdür, bu yüzden immünoterapi ile bağışıklık sisteminin kanser hücrelerini tanıması ve yok etmesi sağlanır. İmmünoterapi, melanomun ileri evrelerinde oldukça etkili olabilir.

Başlıca immünoterapi ilaçları şunlardır:

• Pembrolizumab ve Nivolumab: Bu ilaçlar, bağışıklık sisteminin kanser hücrelerini tanımasını ve saldırmasını sağlayan kontrol noktası inhibitörleridir. İleri evre melanom vakalarında yaygın olarak kullanılmaktadırlar.
• İpilimumab: Bu ilaç, T hücrelerini aktif hale getirerek bağışıklık sisteminin kanser hücrelerine daha etkili bir şekilde saldırmasına yardımcı olur. İleri evre melanom hastalarında kullanılmaktadır.

İmmünoterapinin yan etkileri bağışıklık sisteminin aşırı aktivasyonuna bağlı olarak çeşitli organlarda iltihaplanmalara neden olabilir. Bu nedenle tedavi sürecinde hastaların düzenli olarak izlenmesi gerekmektedir.

5. Hedefe Yönelik Tedavi

Hedefe yönelik tedavi, kanser hücrelerinin belirli genetik mutasyonlarına veya proteinlerine yönelik ilaçlarla yapılan bir tedavi şeklidir. Melanom tedavisinde, belirli gen mutasyonlarına sahip melanom hastaları için etkili olabilecek hedefe yönelik tedavi ilaçları kullanılmaktadır. Bu mutasyonlar genellikle BRAF ve MEK genlerinde meydana gelir.

• BRAF inhibitörleri: BRAF gen mutasyonu taşıyan melanom hastalarında kullanılan bu ilaçlar, kanser hücrelerinin büyümesini durdurur. Vemurafenib ve Dabrafenib bu gruptaki ilaçlar arasında yer alır.
• MEK inhibitörleri: BRAF mutasyonuyla birlikte sıklıkla kullanılan MEK inhibitörleri, kanser hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını durdurur. Trametinib ve Cobimetinib bu tür ilaçlardandır.

Hedefe yönelik tedavi genellikle immünoterapi ile kombine edilebilir ve bu şekilde tedavi başarısı artırılabilir.

6. Kemoterapi

Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmek için güçlü ilaçların kullanıldığı bir tedavi yöntemidir. Cilt kanseri tedavisinde kemoterapi genellikle ileri evre melanomlar için kullanılmakta olup, melanomun diğer organlara yayılması durumunda tercih edilebilir. Ancak kemoterapinin, immünoterapi ve hedefe yönelik tedavi gibi modern yöntemlere göre daha az etkili olduğu düşünülmektedir.

Melanom tedavisinde kullanılan başlıca kemoterapi ilaçları şunlardır:

• Dacarbazine: Geleneksel kemoterapi ilaçlarından biridir ve melanom tedavisinde sıklıkla kullanılır. Diğer tedavi seçeneklerine cevap vermeyen hastalarda tercih edilir.
• Temozolomide: Beyin metastazları olan melanom hastalarında kullanılan bir kemoterapi ajanıdır.

Kemoterapinin yan etkileri oldukça yaygın ve ciddi olabilir. Bulantı, saç dökülmesi, enfeksiyon riskinin artması ve yorgunluk gibi yan etkiler sıklıkla görülür.

7. Fotodinamik Terapi (PDT)

Fotodinamik terapi (PDT), kanserin yüzeysel formlarını tedavi etmek için kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntemde, kanserli hücrelerin üzerine bir ışığa duyarlı ilaç uygulanır ve ardından bu hücreler belirli dalga boyundaki bir ışıkla aktive edilerek yok edilir. PDT, özellikle bazal hücreli karsinom ve skuamöz hücreli karsinomun yüzeysel formlarında kullanılır. Tedavi genellikle minimal yan etkilerle gerçekleştirilir ve ciltte yara izine yol açmadan uygulanabilir.

Tedavi Seçimi ve Doktor Tavsiyesi

Cilt kanseri tedavisinde en uygun yöntem, hastanın bireysel durumuna göre belirlenmelidir. Kanserin evresi, cilt kanseri türü, hastanın genel sağlık durumu ve tedaviye yanıt verme durumu göz önünde bulundurularak doktor tarafından uygun tedavi seçeneği önerilir. Tedavi süreci boyunca hasta doktoruyla sürekli iletişim halinde olmalı ve tedavi süreci hakkında detaylı bilgi edinmelidir.

Cilt Kanserinden Korunma Yolları

Cilt kanseri riskini azaltmak için bireylerin günlük hayatta alabilecekleri bazı önlemler bulunmaktadır. Bunlar arasında en önemlisi, güneşin zararlı UV ışınlarından korunmaktır.

İşte korunma yöntemleri:

• Güneş kremi kullanmak: Güneşe çıkmadan önce mutlaka geniş spektrumlu, en az 30 SPF içeren bir güneş kremi kullanılmalıdır. Güneş kremi, her iki saatte bir yeniden uygulanmalıdır.
• Gölgeyi tercih etmek: Özellikle güneşin en yoğun olduğu 10:00-16:00 saatleri arasında gölgede kalmaya özen göstermek, riski azaltır.
• Koruyucu giysiler giymek: Güneşten korunmak için şapka, uzun kollu giysiler ve güneş gözlüğü gibi koruyucu ekipmanlar kullanılmalıdır.
• Solaryumdan kaçınmak: Yapay UV ışınlarına maruz kalmaktan kaçınmak, riski azaltmanın önemli bir yoludur.

Sonuç

Cilt kanseri, erken teşhis edilip tedavi edildiğinde iyileşme şansı yüksek olan bir hastalıktır. Ancak hastalık belirtilerini göz ardı etmek veya cilt sağlığına yeterince dikkat etmemek, kanserin ilerlemesine neden olabilir. Bu nedenle, güneşin zararlı etkilerinden korunmak ve düzenli olarak cilt kontrolleri yaptırmak, cilt kanserinden korunmanın en etkili yolları arasında yer alır. Bu yazıda ele alınan bilgilerin, farkındalığı artırmasını ve bireylerin kendilerini daha iyi korumalarına yardımcı olmasını umuyoruz.

Referanslar:

1. Cilt Kanseri Nedir? Cilt Kanseri Belirtileri ve Tedavisi
2. Leiter U, Keim U, Garbe C. Epidemiology of skin cancer: Update 2019. Advances in Experimental Medicine and Biology. 2020; 1268:1-15.
3. Wernli KJ, Hines B, Rees J, et al. Skin Cancer Prevention: The Role of Sunscreen in Preventing Skin Cancer. American Journal of Preventive Medicine. 2019; 56(5):e137-e142.
4. Davies H, Bignell GR, Cox C, et al. Mutations of the BRAF gene in human cancer. Nature. 2002; 417(6892):949-954.
5. Madan V, Lear JT, Szeimies RM. Nonmelanoma skin cancer. Lancet. 2010; 375(9715):673-685.
6. Dinehart SM, Smith KJ, et al. Nonmelanoma Skin Cancer: Prevention and Early Detection. Journal of the American Academy of Dermatology. 2020; 82(2):509-522.
7. Pappo I, Baruch R. The epidemiology and prevention of nonmelanoma skin cancer. Current Problems in Dermatology. 2015; 47:40-47.
8. Lomas A, Leonardi-Bee J, Bath-Hextall F. A systematic review of worldwide incidence of nonmelanoma skin cancer. British Journal of Dermatology. 2012; 166(5):1069-1080.
9. Skin Cancer Foundation. Skin Cancer Facts & Statistics. Skin Cancer Foundation Report. 2021.
10. Hall RP, Stern RS. Epidemiology of cutaneous melanoma and nonmelanoma skin cancer. Journal of the American Academy of Dermatology. 1994; 30(5 Pt 2): 794-803.
11. Bernard S, Maza M, Triulzi T. Nonmelanoma Skin Cancer: Risk Factors, Diagnosis, and Treatment. Journal of Clinical and Aesthetic Dermatology. 2015; 8(10):15-25.
12. Cress RD, Chen S, Wu X, et al. The Rising Incidence of Melanoma in the United States: A Comparison of the 1970s and 1990s. Cancer. 2003; 97(4): 1190-1196.
13. Chien AL, Sober AJ. Melanoma. Seminars in Cutaneous Medicine and Surgery. 2016; 35(2): 97-103.
14. Lotti T, Poli F, Berardesca E. Nonmelanoma Skin Cancer: A Practical Approach to Prevention and Management. Journal of Clinical Medicine. 2017; 6(10):107.
15. Schadendorf D, van Akkooi ACJ, Berking C, et al. Melanoma. Lancet. 2018; 392(10151):971-984.
16. Geller AC, Choi K, Oliveria SA, et al. Early detection of skin cancer: a review of the role of dermatologists. Current Problems in Dermatology. 2014; 45:143-152.
17. Al-Daoudi Z, McMillan DC, Wang J, et al. Prognostic markers in skin cancer. Journal of Clinical Oncology. 2021; 39(2): 186-194.
18. Perkins W, Sober AJ. Skin Cancer, Melanoma, and Basal Cell Carcinoma. Medical Clinics of North America. 2021; 105(4): 803-815.
19. Bosserhoff AK, Rehli M. Skin Cancer Immunotherapy: From Basics to Clinical Application. Current Cancer Therapy Reviews. 2020; 16(3):123-135.
20. Pucher PH, Johnson A, Vollmer M, et al. The role of radiation therapy in nonmelanoma skin cancer: a review of literature. Journal of Skin Cancer. 2019; 2019:2056324.
21. Brash DE. UV-induced DNA damage and human skin cancer: Insights from the mouse model. Journal of Investigative Dermatology. 2000; 114(6): 783-786.
22. Houghton R, Ali I, Nowak AK. Skin Cancer Management Guidelines: Emerging Treatment Options. Cancer Management and Research. 2021; 13:1091-1100.
23. Carucci JA, Benvenuto-Andrade C, Duvic M. New Insights in the Diagnosis and Treatment of Cutaneous T-Cell Lymphoma and Other Skin Malignancies. Journal of Clinical Oncology. 2019; 37(10): 868-874.
24. Xu F, Takashima A. Advances in Skin Cancer Therapy. Cancer Science & Therapy. 2021; 13(1):47-55.
25. https://scholar.google.com/
26. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/