Aşırı Aktif Mesane

Sayfa İçeriği

Sağlık Bilgisi Paylaş !

Aşırı aktif mesane (Overactive bladder, OAB) ne olduğunu, belirtilerini ve tanı yöntemlerini ayrıntılı bir şekilde ele alacağız.

Aşırı Aktif Mesane Nedir?

OAB, idrar kesesinin normalden daha fazla kasılması ve idrarı ani ve kontrolsüz bir şekilde boşaltma ihtiyacı olarak tanımlanır. Bu makalede, aşırı aktif mesanenin ne olduğunu, temel özelliklerini ve sık görülen semptomlarını ayrıntılı bir şekilde ele alacağız.

Aşırı aktif mesane, idrar kesesinin işlevlerini düzenleyen sinir sistemi, kaslar ve mesane iç yüzeyi arasındaki koordinasyonun bozulması sonucu ortaya çıkar. Normalde, idrar kesesi, idrarın birikmesine izin verir ve ardından idrarı boşaltma komutunu bekler. Ancak OAB’de, bu komutlar yanlışlıkla veya istenmeden tetiklenebilir, bu da ani idrar yapma isteğine yol açar.

Aşırı Aktif Mesane Nedenleri

OAB, birçok farklı faktörün etkileşimi sonucu ortaya çıkabilir.

Aşırı aktif mesanenin olası nedenlerini ayrıntılı olarak inceleyeceğiz.

Sinir Sistemi Sorunları: Aşırı aktif mesanenin temel nedenlerinden biri, sinir sistemi sorunlarıdır. Özellikle sinirlerin hasar gördüğü durumlarda, mesane kontrolü zayıflayabilir.
İlaçlar: Bazı ilaçlar, aşırı aktif mesanenin bir nedeni olabilir. Özellikle idrar söktürücü ilaçlar veya bazı nörolojik ilaçlar mesane kontrolünü etkileyebilir.
İdrar Yolu Enfeksiyonları: İdrar yolu enfeksiyonları, mesane duvarını tahriş edebilir ve bu da OAB semptomlarına yol açabilir.
Yaşlanma: Yaş ilerledikçe, mesane kaslarının ve sinirlerinin işlevi değişebilir ve OAB riski artabilir.
İnflamatuar Durumlar: Romatoid artrit ve diğer inflamatuar hastalıklar, mesane kontrolünü etkileyebilir.

Aşırı Aktif Mesane Belirtileri

Aşırı aktif mesane, çeşitli belirtilerle kendini gösterir.

Sık İdrara Çıkma (Üriner Frekans): OAB’li kişiler, normalden daha sık aralıklarla idrara gitme ihtiyacı hissederler. Gün içinde ve hatta gece boyunca sık sık tuvalete gitme gereksinimi artar. Bu sık idrara çıkma hissi, günlük yaşamı ve uyku düzenini olumsuz etkileyebilir.
İdrar Kaçırma (Üriner İnkontinans): OAB’nin bir diğer belirtisi idrar kaçırmadır. Kişi, ani ve beklenmedik bir şekilde idrarını tutamayabilir ve idrar kaçırabilir. Bu durum, özellikle tuvalete yetişme imkanı olmadığında veya ani idrar yapma ihtiyacı duyulduğunda ortaya çıkabilir.
Ani İdrar İstemi (Üriner Urgency): OAB kişiler, idrar yapma isteğini aniden ve yoğun bir şekilde hissederler. Bu ani idrar istemi, kişinin hemen tuvalete gitme ihtiyacı hissetmesine neden olur. Bazen bu istek o kadar güçlüdür ki kişi idrar yapamadan önce tuvalete yetişemeyebilir.
İdrar Yaparken Ağrı veya Yanma: OAB belirtileri arasında idrar yaparken ağrı veya yanma hissi de bulunabilir. Bu belirti, idrar yolu enfeksiyonlarının veya mesane tahrişinin bir sonucu olarak ortaya çıkabilir.
Gece İdrara Kalkma (Noktüri): Aşırı aktif mesaneli kişiler, gece boyunca sık sık idrara kalkma gereksinimi hissedebilirler. Bu, uykunun bölünmesine ve gece boyunca tuvalete gitme zorunluluğuna yol açabilir.

Aşırı aktif mesane belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve semptomların şiddeti değişebilir. Bu belirtiler, genellikle günlük yaşam aktivitelerini etkileyerek kişinin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler. Aşırı aktif mesane tanısı koymak için, bu belirtilerin sürekli olarak meydana gelmesi ve diğer potansiyel nedenlerin dışlanması gerekebilir.

Tanısı

Aşırı aktif mesane tanısı, hastanın semptomlarına dayalı olarak ve bazı tanısal testlerle konur.

Aşırı aktif mesane tanısı şunları içerebilir:

Hasta Öyküsü Alımı: Doktor, hastanın semptomlarını ve şikayetlerini dinler. Semptomlarının ne zaman başladığını, ne kadar süre devam ettiğini, şiddetini ve günlük yaşamı nasıl etkilediğini anlamaya çalışır. Ayrıca, hastanın yaşam tarzı, ilaç kullanımı ve tıbbi öyküsü hakkında bilgi toplar.
Fizik Muayene: Doktor, hastanın pelvik bölgesini muayene edebilir. Bu muayene sırasında, mesane bölgesinde hassasiyet veya anormallikler aranır. Ayrıca, pelvik taban kaslarının gücü ve tonusu da değerlendirilebilir.
İdrar Analizi: İdrar analizi, idrar yolu enfeksiyonları veya diğer potansiyel nedenleri değerlendirmek için yapılabilir. İdrar örneği, laboratuvarda incelenir ve enfeksiyon belirtileri veya diğer anormallikler aranır.
Üroflowmetri: Bu test, idrar akış hızını ve miktarını ölçer. Üroflowmetri, idrar kesesinin nasıl çalıştığını değerlendirmek için kullanılır.
Sistoskopi: Sistoskopi, doktorun mesane içini incelemek için bir endoskop kullanmasını içerir. Bu inceleme sırasında, mesane duvarı ve üretra gözlemlenir. Sistoskopi, daha ciddi durumları dışlamak veya tanılamak için gerekebilir.
İdrar Günlüğü Tutma: Doktor, hastadan idrar alışkanlıklarını günlük olarak kaydetmesini isteyebilir. Bu, idrar sıklığı, idrar miktarı ve diğer semptomların takip edilmesini sağlar.

Aşırı aktif mesane tanısında, hasta öyküsü ve fizik muayene büyük önem taşır. Ancak tanı genellikle laboratuvar testleri ve özel incelemelerle desteklenir. Tanı, hastanın semptomlarına ve bulgularına dayalı olarak konulur. Her hasta için özelleştirilmiş bir tanı süreci izlenir ve tedavi planı buna göre oluşturulur. OAB tanısının doğru şekilde konulması, etkili bir tedavi başlaması için kritik bir adımdır.

Aşırı Aktif Mesane Tedavisi

OAB tedavisi, semptomların şiddetine, hastanın yaşına, sağlık durumuna ve tercihlerine göre belirlenir.

Aşırı aktif mesane tedavisinde kullanılan yöntemler şunlar olabilir:

Davranışsal Terapiler: Davranışsal terapiler, OAB semptomlarını yönetmek için etkili bir başlangıç noktası olabilir. Bu terapiler, mesane eğitimi, pelvik taban kaslarını güçlendirme egzersizleri ve idrar tutma tekniklerini içerir. Mesane eğitimi, hastanın idrar yapma alışkanlıklarını düzenlemesine ve mesane kapasitesini artırmasına yardımcı olabilir. Pelvik taban kaslarını güçlendirme egzersizleri, mesane kontrolünü geliştirmek için önemlidir.
İlaç Tedavileri: İlaç tedavileri, OAB semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir. Doktorlar genellikle antikolinerjik ilaçlar veya botulinum toksin enjeksiyonları gibi ilaçları reçete ederler. Antikolinerjik ilaçlar, mesane kaslarının aşırı kasılmasını engelleyerek idrar kaçırma ve ani idrar yapma semptomlarını azaltabilir. Botulinum toksin enjeksiyonları, mesane kaslarını gevşetmeye yardımcı olur.
Mesane Botoksu: Botulinum toksini, OAB tedavisinde etkili bir seçenek olabilir. Bu tedavide, botulinum toksini, idrar kesesinin içine enjekte edilir. Bu, mesane kaslarının kasılmasını geçici olarak engeller ve semptomları azaltır. Botulinum toksin enjeksiyonları, diğer tedavi seçenekleri etkisiz olduğunda veya uygun değilse düşünülebilir.
Cerrahi Müdahale: Cerrahi müdahale, aşırı aktif mesane semptomlarını kontrol etmek için nadiren kullanılır. Ancak, diğer tedavi seçenekleri etkisiz olduğunda veya özel durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Bu müdahaleler arasında mesane tıkanması (interstim tedavisi) veya mesane hacmini artırma (mesane genişletme) yer alabilir.

OAB tedavisi, hastanın özelleştirilmiş ihtiyaçlarına ve semptomlarına göre planlanmalıdır. Tedaviye başlamadan önce bir sağlık profesyoneli ile görüşmek önemlidir. Ayrıca, tedavi sırasında düzenli takip ve değerlendirmeler de gerekebilir.

Referanslar: