Alzheimer Hastalığı Nedir?

Sayfa İçeriği

Sağlık Bilgisi Paylaş !

Alzheimer hastalığı nedir, belirtileri nelerdir ve nasıl tedavi edilir? Bu makalede hastalığa dair kapsamlı bilgi bulabilirsiniz. Erken tanı, tedavi seçenekleri ve hasta bakımı hakkında detaylı bilgiler içerir.

Alzheimer hastalığı demansın en yaygın şeklidir ve 65 yaş üstü 5,2 milyon Amerikalıyı ve 65 yaş altı erken başlangıçlı Alzheimer hastası yüz binlerce insanı etkilemektedir. Hastalığı olan Amerikalıların neredeyse üçte ikisini kadınlar oluşturuyor. Alzheimer hastalığı, benzer semptomları olan diğer durumların ekarte edilmesiyle teşhis edilir ve bu da yüzde 95’e varan doğruluk oranıyla teşhise olanak sağlar. Diğer demans türlerinden farklı olarak Alzheimer, hastalığın geç evrelerine kadar hastaların motor fonksiyonlarını etkilemez.

Alzheimer hastalığı nedir?

Ulusal Nörolojik Bozukluklar ve İnme Enstitüsü’ne göre Alzheimer hastalığı, beyindeki sinir hücreleri öldüğünde ortaya çıkan ilerleyici, nörodejeneratif bir hastalıktır. Hastalık sıklıkla aşağıdaki davranışlarla sonuçlanır:

Hafıza, düşünme ve davranışta bozulma
Bilinç bulanıklığı, konfüzyon
Huzursuzluk
Kişilik ve davranış değişiklikleri
Bozulmuş muhakeme
Bozulmuş iletişim
Yönergeleri takip edememe
Dil bozulması
Görsel ve mekansal farkındalığı içeren bozulmuş düşünce süreçleri
Duygusal ilgisizlik

Alzheimer’ın diğer demans türlerinden farkı nedir?

Alzheimer hastalığı, beyinde yalnızca otopsi sırasında mikroskobik incelemeyle görülebilen karakteristik değişikliklerle diğer demans türlerinden ayrılır. Alzheimer hastalığından etkilenen beyinlerde sıklıkla aşağıdaki belirtiler görülür:

Sinir hücreleri içindeki lif yumakları (nörofibriler yumaklar)
Dejenere sinir uçları kümeleri (nöritik plaklar)

Alzheimer hastalığının bir diğer özelliği, sinir hücreleri arasındaki iletişim için gerekli olan bazı beyin kimyasallarının, özellikle asetilkolinin yanı sıra norepinefrin, serotonin ve somatostatin üretiminin azalmasıdır.

Alzheimer Hastalığı Nedenleri

Bilim insanları hastalığa neyin sebep olduğunu tam olarak anlayamıyor ancak yaş, kişisel sağlık, aile geçmişi, genetik ve beyindeki anormal protein birikimlerinin katkıda bulunduğuna inanılıyor.

Ulusal Yaşlanma Enstitüsü, şüpheli nedenlerin sıklıkla aşağıdakileri içerdiğini söylüyor:

Yaş ve aile öyküsü
Belirli genler
Beyindeki anormal protein birikimleri
Diğer risk ve çevresel faktörler
Bağışıklık sistemi sorunları

Uyarı İşaretleri

Alzheimer hastalığının ilk ve en yaygın uyarı işareti, kelimeleri veya isimleri unutmak veya tanıdık bir yere nasıl gidileceğini unutmak gibi kısa süreli hafızada günlük yaşamı bozabilecek değişikliklerdir. Yemek yapmak veya fatura ödemek gibi tanıdık görevler zorlayıcı olabilir.

Alzheimer Derneği’ne göre Alzheimer hastalığının en sık görülen belirtileri şunlardır. Ancak her bireyde belirtiler farklı şekilde ortaya çıkabilir. Belirtiler şunları içerebilir:

İş becerilerini etkileyen hafıza kaybı, özellikle kısa süreli hafıza kaybı
Tanıdık görevleri yerine getirmede zorluk
Dil ile ilgili sorunlar
Zaman ve mekana yönelim bozukluğu
Zayıf veya azalmış muhakeme
Soyut düşünmeyle ilgili sorunlar
Eşyaları yanlış yerleştirmek
Ruh hali veya davranıştaki değişiklikler
Kişilikteki değişiklikler
İnisiyatif kaybı
Hastalık ciddi bir aşamaya ilerlediğinde, kişinin, çocuğu veya eşi gibi iyi tanıdığı kişileri bile tanıma yeteneğinin kaybı

Alzheimer Hastalığı Tanısı

Alzheimer’ı teşhis etmek için tek bir test yoktur. Uzmanlar diğer benzer durumları ekarte edebilir ve Alzheimer hastalığını yaklaşık yüzde 95 doğrulukla teşhis edebilir. Hastalığı doğrulamanın tek yolu otopsidir.

Demansın tedavi edilebilir bir hastalık sonucu olup olmadığının belirlenmesinde muayene ve değerlendirme önemlidir. Tam bir tıbbi geçmişe ve kapsamlı nörolojik motor ve duyu muayenesine ek olarak Alzheimer hastalığına yönelik teşhis prosedürleri aşağıdakileri içerebilir:

Zihinsel durum testi. Bu kısa ve basit bir hafıza testi ve diğer bazı ortak bilişsel veya düşünme becerileri testidir; genellikle tam bir nörolojik muayenenin bir parçasıdır
Nöropsikolojik testler
Kan testleri
Lomber ponksiyon (omurga musluğu). Sırtın alt kısmına (bel omurgası) içi boş bir iğnenin yerleştirilmesiyle gerçekleştirilen bir işlem
İdrar tahlili. Kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri, enfeksiyon veya aşırı protein gibi çeşitli hücre ve kimyasallar açısından idrarın laboratuvar incelemesi
Göğüs röntgeni. İç dokuların, kemiklerin ve organların film üzerine görüntülerini üretmek için görünmez elektromanyetik enerji ışınlarını kullanan bir teşhis testi
Elektroensefalogram (EEG). Kafa derisine takılan elektrotlar aracılığıyla beynin sürekli elektriksel aktivitesini kaydeden bir prosedür
Bilgisayarlı tomografi taraması (CT veya CAT taraması da denir). Vücudun yatay veya eksenel görüntülerini (genellikle dilimler olarak adlandırılır) üretmek için X ışınları ve bilgisayar teknolojisinin bir kombinasyonunu kullanan tanısal bir görüntüleme prosedürü. CT taraması, kemikler, kaslar, yağlar ve organlar da dahil olmak üzere vücudun herhangi bir bölümünün ayrıntılı görüntülerini gösterir. CT taramaları genel röntgenlerden daha ayrıntılıdır.
Manyetik rezonans görüntüleme (MRI). Vücuttaki organların ve yapıların ayrıntılı görüntülerini üretmek için büyük mıknatıslar, radyofrekanslar ve bilgisayar kombinasyonunu kullanan bir teşhis prosedürü
Genetik test. Özellikle bazı araştırma ortamlarında bazı genetik testler mevcuttur. Alzheimer’ın tedavisi veya etkili bir tedavisi bulunmadığından, genetik test yaptırma kararı, dikkatli bir değerlendirme ve bir genetik uzmanına danışmayı gerektiren bir karardır.

Alzheimer Hastalığı Tedavisi

Şu anda Alzheimer’ın tedavisi yok. Hastalık, beyindeki sinir hücrelerinin hasar görmesi ve artık normal şekilde çalışamaması nedeniyle ilerler ve bu bozulmayı tersine çevirmenin bir yolu yoktur.

Alzheimer hastalığının tedavisinde fiziksel egzersiz ve sosyal aktivitenin yanı sıra doğru beslenme, sağlığın sürdürülmesi ve sakin ve iyi yapılandırılmış bir çevre de çok önemlidir. İlaçlar bazen bilişsel ve davranışsal semptomların giderilmesine yardımcı olabilir.

Alzheimer hastalığının spesifik tedavisi doktorunuz tarafından aşağıdakilere göre belirlenecektir:

Yaşınız, genel sağlığınız ve tıbbi geçmişiniz
Hastalığın kapsamı
Belirli ilaçlara, prosedürlere veya terapilere karşı toleransınız
Hastalığın seyrine ilişkin beklentiler
Fikriniz veya tercihiniz

Şu anda Alzheimer için bir tedavi yok, bu hastalığın ilerlemesini yavaşlatmanın bir yolu yok ve Alzheimer hastalığının kötüleşmesini tersine çevirecek bir tedavi mevcut değil. Yeni araştırma bulguları umut veriyor ve çeşitli ilaçlar, hastalığın ilerlemesini yavaşlatıp yavaşlatamayacağını veya bir süreliğine hafızayı iyileştirip iyileştiremeyeceğini belirlemek için klinik deneylerde inceleniyor.

Aşağıdakiler de dahil olmak üzere Alzheimer hastalığının en rahatsız edici semptomlarının bazılarının yönetilmesine yardımcı olacak bazı ilaçlar mevcuttur:

Depresyon
Davranış bozukluğu
Uykusuzluk

Hastalığın yönetilmesinde fiziksel egzersiz ve sosyal aktivitenin yanı sıra doğru beslenme, sağlığın sürdürülmesi ve sakin ve iyi yapılandırılmış bir çevre de önemlidir.

Referanslar: