Sedef Hastalığı (Psöriasis) | Op. Dr. Ali Gürtuna

Sedef Hastalığı (Psöriasis):

Sedef hastalığı, derinin hızlı bir şekilde büyümesine neden olan kronik bir cilt hastalığıdır. Bu hastalık, genellikle kızarıklık, pullanma ve kaşıntı ile karakterizedir. Psoriasis, yaşam kalitesini etkileyebilir ve ciddi psikolojik stres yaratabilir. Bu makalede, sedef hastalığının ne olduğunu, nedenlerini, belirtilerini, tanı yöntemlerini ve tedavi seçeneklerini ayrıntılı bir şekilde ele alacağız.

Psoriasis, bağışıklık sisteminin anormal çalışması sonucu ciltte döküntüye neden olan kronik bir cilt hastalığıdır. Psoriasis, genellikle kırmızı, pullu ve kabarık döküntülerle karakterizedir. Bu döküntüler, genellikle dirsek, diz, kafa derisi, sırt ve göğüs gibi bölgelerde görülür.

Dünya çapında yaklaşık 125 milyon kişiyi etkilemektedir. Psoriasis, her yaşta görülebilir, ancak genellikle 20-30 yaşlarında başlar. Erkeklerde ve kadınlarda eşit olarak görülür.

Tanım

Psoriasis, derinin üst tabakasında hızlı hücre üretimi ve birikimi ile karakterizedir. Normalde, deri hücreleri belirli bir süre sonra dökülerek yenileriyle değiştirilir. Ancak bu hastalıkta bu süre çok kısadır, bu da deri hücrelerinin birikmesine ve pullanmaya yol açar. Sedef, genellikle kızarıklık, plaklar ve kaşıntı ile kendini gösterir.

Sedef Hastalığının Nedenleri

Kesin nedeni bilinmemekle birlikte, bağışıklık sistemi ve genetik faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Sedef hastalarının aile geçmişlerinde benzer sorunlara sahip kişilerin bulunma olasılığı daha yüksektir. Ayrıca, stres, enfeksiyonlar ve çevresel faktörler sedefin şiddetini etkileyebilir.

Hastalığı tetikleyebilecek bazı faktörler şunlardır:

Stres
Travma
İdrar yolu enfeksiyonu
Bazı ilaçlar
Bazı enfeksiyonlar
Genetik faktörler

Psöriasis Belirtileri ve Semptomlar

Sedef hastalığı belirtileri kişiden kişiye değişebilir, ancak sık görülen semptomlar şunları içerir:

Kızarıklık: Deri üzerinde kırmızı renkli lekeler veya plaklar oluşur.
Pullanma: Pullar, sedefin en belirgin özelliğidir ve derinin yüzeyinde görülür.
Kaşıntı: Sedef, ciltte yoğun kaşıntıya yol açabilir.
Kalınlaşma: Cilt, plaklar altında kalınlaşabilir ve sertleşebilir.
Çatlaklar: Sedefli bölgelerde cilt çatlayabilir ve kanamalar meydana gelebilir.
Eklem ağrısı

Tanısı

Sedef hastalığının teşhisi, genellikle kişinin öyküsü, fizik muayenesi ve laboratuvar testleri ile konur. Fizik muayenede, karakteristik döküntüleri görülür. Laboratuvar testleri, hastalığı diğer cilt hastalıklarından ayırt etmek için kullanılır.

Psöriasis tanısı, genellikle fiziksel muayene ve cilt biyopsisi ile konur. Doktor, derideki belirtilere bakarak ve hastanın tıbbi geçmişini göz önünde bulundurarak tanı koyar. Cilt biyopsisi, sedef hastalığını teşhis etmek ve diğer cilt hastalıklarını dışlamak için kullanılır.

Psöriasis Tedavisi Seçenekleri

Sedef hastalığının tedavisi, semptomların hafifletilmesini, deri hücrelerinin büyümesinin kontrol altına alınmasını ve enflamasyonun azaltılmasını amaçlar.

Tedavi seçenekleri arasında şunlar bulunur:

Topikal İlaçlar: Krem veya losyonlar sedef plaklarına uygulanır ve semptomları hafifletir.
Fototerapi: UVB ışığı veya PUVA (psoralen ve UV-A ışığı) tedavisi, sedef plaklarının azalmasına yardımcı olabilir.
Sistemik İlaçlar: Ağızdan veya enjeksiyonla alınan ilaçlar, ciddi hastalığın tedavisinde kullanılır.

Sedef hastalığının komplikasyonları nelerdir?

Psöriasis, genellikle ciddi bir hastalık değildir.

Ancak, bazı durumlarda, sedef hastalığı aşağıdaki komplikasyonlara yol açabilir:

Depresyon
Sosyal izolasyon
Eklem ağrısı
Cilt enfeksiyonları
Kalp hastalığı
Diyabet
İnme

Önleme Yöntemleri

Tam olarak önlenebilmesi için bilinen spesifik bir yöntem yoktur. Ancak semptomları hafifletmek ve şiddetini azaltmak için uygun tedavi yöntemleri ve yaşam tarzı değişiklikleri uygulanabilir. Stres yönetimi, sağlıklı bir diyet ve sigara içmeme gibi önlemler sedef hastalarının yaşam kalitesini artırabilir. Psoriasisin kesin bir önlenme yöntemi yoktur.

Ancak, sedef hastalığının semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilecek bazı şeyler şunlardır:

Stresten kaçınmak
Sağlıklı beslenmek
Düzenli egzersiz yapmak
Alkol ve sigaradan uzak durmak

Sedef hastalığı, kronik bir hastalıktır. Ancak, uygun tedavi ile semptomlar kontrol altına alınabilir ve yaşam kalitesini artırılabilir.

Sonuç

Psöriasis, ciltte kaşıntı, pullanma ve kızarıklık gibi semptomlarla karakterize edilen kronik bir cilt hastalığıdır. Tedavi seçenekleri semptomları hafifletmek ve hastalığın seyrini kontrol altına almak için kullanılır. Sedef hastaları, bir dermatolog veya uzman hekimle düzenli olarak iletişimde olmalı ve tedavi seçenekleri hakkında danışmalıdır.

Referanslar: