Rahim Sarkması | Op. Dr. Ali Gürtuna

Rahim sarkması (Uterine Prolapse, UP), rahmin normal konumundan aşağı doğru kayması veya dışarıya doğru itilmesi durumunu ifade eder. Bu, rahim ve çevresindeki pelvik organlar için rahatsızlık ve sıkıntı yaratabilecek ciddi bir kadın sağlığı sorunudur. Bu makalede, UP konusunu detaylı bir şekilde ele alacak ve tanı, nedenler, belirtiler ve tedavi seçeneklerini inceleyeceğiz.

Tanısı

Rahim sarkması, bir kadının yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilen bir sağlık sorunudur. Tanı süreci, semptomların değerlendirilmesi, fiziksel muayene ve bazı görüntüleme testlerini içerebilir. İşte rahim sarkmasının tanısı ve teşhis sürecinin detayları:

1. Semptomların Değerlendirilmesi:

UP tanısı genellikle hastanın semptomlarıyla başlar. Bir kadın UP belirtileri yaşadığında, bir sağlık profesyoneline başvurmalıdır. Bu semptomlar, pelvik bölgede ağrı veya basınç hissi, idrar kaçırma, cinsel ilişki sırasında ağrı veya rahatsızlık gibi rahim sarkmasının yaygın belirtilerini içerebilir.

2. Tıbbi Geçmiş ve Anamnez:

Doktor, hastanın tıbbi geçmişini ve aile öyküsünü dikkatle değerlendirir. Rahim sarkmasının aile geçmişi veya daha önceki tıbbi durumlarla ilişkili olup olmadığını anlamak önemlidir.

3. Fiziksel Muayene:

Rahim sarkması tanısının bir parçası olarak doktor, pelvik muayene yapar. Bu muayene sırasında doktor, rahmin pozisyonunu ve sarkma derecesini değerlendirir. Ayrıca, vajina içi veya karın bölgesindeki hassasiyeti ve diğer pelvik sorunları arar.

4. Görüntüleme Testleri:

Bazı durumlarda, rahim sarkmasının derecesini daha ayrıntılı bir şekilde değerlendirmek için görüntüleme testleri gerekebilir. Bu testler şunları içerebilir:

Ultrasonografi: Ultrasonografi, pelvik organların ve rahmin görüntülerini oluşturmak için yüksek frekansta ses dalgalarını kullanır. Bu test, rahmin konumunu ve sarkma derecesini görsel olarak değerlendirmeye yardımcı olabilir.
Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI): MRI, pelvik organların daha ayrıntılı görüntülerini elde etmek için manyetik alanlar ve radyo dalgalarını kullanır. UP durumunda, rahmin konumu ve diğer pelvik anormallikler daha iyi anlaşılabilir.

5. Ürodinamik Testler:

Rahim sarkması semptomlarına eşlik eden idrar kaçırma gibi durumlar varsa, ürodinamik testler yapılabilir. Bu testler, idrar akış hızını ve pelvik taban kaslarının işlevini değerlendirmek için kullanılır.

UP tanısı genellikle bu adımların tamamlanmasından sonra konur. Tanı, hastanın semptomlarına, rahmin pozisyonuna ve sarkmanın şiddetine dayanır. Bu bilgiler, uygun tedavi seçeneklerinin belirlenmesine yardımcı olur.

Rahim sarkması tanısı konulan hastalar, doktorları tarafından önerilen tedavi seçeneklerini değerlendirmelidir. Her hasta farklıdır, bu nedenle tedavi planı kişiselleştirilmelidir. Tedavi seçenekleri arasında pelvik taban egzersizleri, pessar kullanımı, hormonal tedavi veya cerrahi müdahale yer alabilir.

Nedenleri

UP, bir dizi farklı faktörün etkileşimi sonucu meydana gelebilir.

İşte rahim sarkmasının yaygın nedenlerinden bazıları:

Yaşlanma: Yaş ilerledikçe, kaslar ve bağ dokusu zayıflayabilir, bu da UP riskini artırabilir.
Gebelik ve Doğum: Hamilelik ve doğum, rahmin kaslarını ve bağ dokusunu etkileyebilir. Özellikle çok sayıda doğum yapmış veya büyük bebekler doğurmuş kadınlarda UP riski artabilir.
Genetik Faktörler: Aile öyküsü, UP riskini etkileyebilir. Genetik yatkınlık, bu durumun gelişme riskini artırabilir.
Obezite: Obezite, karın içi basınca yol açabilir ve bu da rahmin pelvik tabana doğru kaymasına neden olabilir.
Sigara İçmek: Sigara içmek, kas zayıflığına ve bağ dokusu hasarına yol açabilir, bu da UP riskini artırabilir.
Kronik Kabızlık: Kronik kabızlık, pelvik taban kaslarının zorlanmasına neden olabilir ve rahim sarkması riskini artırabilir.
Cerrahi Girişimler: Pelvik organların cerrahi olarak çıkarılması veya tedavi edilmesi, UP riskini artırabilir.
Menopoz: Menopoz sonrası dönemde hormonal değişiklikler ve vajinal dokunun incelmesi, rahim sarkmasını tetikleyebilir.

Belirtileri

Rahim sarkması belirtileri, hastanın yaşına, sarkmanın şiddetine ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir.

Pelvik Bölgede Basınç Hissi: Rahim sarkması olan kadınlar genellikle pelvik bölgede bir basınç veya ağırlık hissi yaşarlar. Bu his, pelvik organların normal konumunu kaybetmesi nedeniyle ortaya çıkar.
Pelvik Ağrı veya Rahatsızlık: UP pelvik bölgede ağrı veya rahatsızlık hissine yol açabilir. Bu ağrı zamanla artabilir veya belirli aktivitelerle ilişkilendirilebilir.
İdrar Kaçırma (İnkontinans): Rahim sarkması, idrar kaçırma sorunlarına yol açabilir. Özellikle öksürme, hapşırma veya ağırlık kaldırma gibi aktiviteler sırasında idrar kaçırma daha yaygın olabilir.
İdrar Yaparken Zorlanma: UP, idrar yaparken zorlanma hissine neden olabilir. Bu, idrarın tam olarak boşaltılamamasına ve idrar yolu enfeksiyonlarına yol açabilir.
Cinsel İlişki Sırasında Ağrı veya Rahatsızlık: UP, cinsel ilişki sırasında ağrı veya rahatsızlık hissine yol açabilir. Rahim normal pozisyonundan sapmışsa, bu tür sorunlar daha yaygın olabilir.
Rahmin Vajina Dışına Çıkması: UP ileri bir aşamadaysa, rahim vajina dışına doğru çıkabilir. Bu durum, vajina içinde görsel olarak fark edilebilir veya hissedilebilir.
Görsel Rahim Sarkması: Bazı kadınlar, rahmin vajina dışına doğru sarktığını gözlemleyebilirler. Bu durum, rahim sarkmasının belirgin bir göstergesi olabilir.

Rahim sarkması belirtileri, her kadında farklılık gösterebilir ve şiddeti değişebilir. Semptomların şiddeti ve etkileri, rahmin sarkma derecesine, hastanın yaşına, genel sağlık durumuna ve altta yatan nedenlere bağlı olarak değişir. Eğer bu belirtilerden herhangi biri veya birkaçı sizde varsa, bir jinekolog veya ürojinekologa başvurmanız önemlidir. Uzman bir doktor, UP tanısı koymak için gerekli incelemeleri yapacak ve uygun tedavi seçeneklerini önererek semptomların hafifletilmesine yardımcı olacaktır. Unutmayın ki rahim sarkması tedavi edilebilir bir durumdur ve erken teşhis ve tedavi semptomların kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir.

Rahim Sarkması Tedavisi

UP tedavisi, hastanın yaşına, sağlık durumuna, semptomların şiddetine ve rahmin sarkma derecesine bağlı olarak farklılık gösterebilir.

Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:

İzlem (Gözlem): Hafif rahim sarkmalarında ve semptomlar minimal düzeydeyse, doktor hastayı düzenli olarak izleyebilir. Bu izleme sürecinde semptomlar ve rahmin durumu takip edilir. İzlem, semptomların ilerlememesi veya hafiflemesi durumunda tercih edilebilir.
Pelvik Taban Egzersizleri: Pelvik taban kaslarını güçlendiren egzersizler, UP tedavisinde önemli bir rol oynar. Bu egzersizler, bir fizyoterapist eşliğinde veya doktorun önerdiği şekilde yapılabilir. Pelvik taban kaslarının güçlenmesi, rahmin daha iyi desteklenmesine yardımcı olabilir.
Pessar Kullanımı: Pessar, vajina içine yerleştirilen bir cihazdır ve rahmi desteklemek için kullanılır. Farklı şekil ve boyutlarda pessarlar bulunur ve doktorunuz hangi türün size uygun olduğunu belirleyecektir. Pessarlar, rahmin normal pozisyonunu korumasına yardımcı olabilir.
Hormonal Tedavi: UP belirtileri hormonal değişikliklerle ilişkilendiriliyorsa, hormonal tedavi düşünülebilir. Özellikle menopoz sonrası dönemde hormonal değişiklikler rahim sarkmasını tetikleyebilir. Hormon tedavisi, bu değişiklikleri dengelemeye yardımcı olabilir.
Cerrahi Müdahale: UP şiddetli veya diğer tedavi yöntemleri etkili değilse, cerrahi müdahale gerekebilir. Bu cerrahi işlemler rahmi yeniden konumlandırmayı veya desteklemeyi amaçlar. Cerrahi müdahaleler genellikle vajinal veya laparoskopik yoluyla yapılır ve hastanın durumuna bağlı olarak farklı teknikler kullanılabilir.
- Vajinal Histeropeksi: Bu işlem sırasında rahim vajina içinde yeniden konumlandırılır ve desteklenir.
- Laparoskopik Sakrokolpopleksi: Bu laparoskopik cerrahi, pelvik organların desteklenmesi için yapılır. Mesh (file) kullanılabilir.
- Rahmin Çıkarılması (Histerektomi): UP çok şiddetliyse ve diğer tedavi yöntemleri etkili değilse, rahmin çıkarılması (histerektomi) düşünülebilir. Bu işlem rahmi tamamen çıkarmayı içerir.

Rahim sarkması tedavisi, her hastanın özgün ihtiyaçlarına ve durumuna göre planlanmalıdır. Tedavi seçenekleri, doktorunuzun değerlendirmesine ve hastanın tercihlerine bağlı olarak belirlenir. UP tedavisi, semptomların kontrol altına alınmasını ve hastanın yaşam kalitesini artırmasını hedefler.

Referanslar:

Tanısı

Nedenleri

Belirtileri

Rahim Sarkması Tedavisi

Popüler Sağlık