Klebsiella cinsi bakteriler, özellikle sağlık kuruluşlarında sıklıkla karşılaşılan ve ciddi enfeksiyonlara yol açabilen önemli patojenlerdir. Bu bakteriler, genellikle insan bağırsağında doğal olarak bulunur ve çoğu insan için zararsızdır. Ancak, bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde ya da hastane ortamlarında kolaylıkla enfeksiyona neden olabilirler. Klebsiella pneumoniae, bu grup bakterilerin en yaygın olanıdır ve özellikle akciğer, idrar yolu ve kan dolaşımı enfeksiyonlarıyla ilişkilidir. Klebsiella enfeksiyonları, son yıllarda artan antibiyotik dirençliliği nedeniyle daha fazla dikkat çekmektedir. Bu bakterilerin yaydığı antibiyotik direnci, tedavi sürecini zorlaştırmakta ve tıbbi müdahalenin etkinliğini sınırlamaktadır.

Sağlık Bilgisi İçeriği

Klebsiella Nedir? Klebsiella Enfeksiyonlarının Belirtileri ve Tedavisi

Klebsiella pneumoniae gibi bakteriler, sağlık sektörü ve halk sağlığı açısından ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Dünya genelinde antibiyotiklere dirençli bakterilerden kaynaklanan enfeksiyonlar, her yıl milyonlarca insanın hayatını tehlikeye atmaktadır. Klebsiella enfeksiyonlarının yol açtığı hastalıkların ciddiyeti, tedavi sürecinde kullanılan antibiyotiklere olan direncin giderek artmasıyla birlikte daha da tehlikeli hale gelmiştir. Bu durum, antibiyotiklerin yanlış kullanımı ve bakterilerin evrimsel süreçte kazandığı direnç mekanizmaları nedeniyle meydana gelmektedir.

Klebsiella enfeksiyonları, özellikle hastane ortamlarında yayılma eğilimindedir ve hastane kökenli (nosokomiyal) enfeksiyonlar arasında önemli bir yer tutar. Solunum cihazları, kateterler ve cerrahi operasyonlar gibi invaziv tıbbi cihazların kullanımı, Klebsiella bakterilerinin hastalara bulaşmasına neden olabilir. Hastane ortamlarında sık görülen bu enfeksiyonlar, özellikle yoğun bakım ünitelerinde bulunan hastalar için ciddi bir risk oluşturur. Bağışıklık sistemi baskılanmış bireylerde, diyabet hastalarında ve yaşlılarda Klebsiella enfeksiyonları daha yaygındır. Bu enfeksiyonların erken teşhisi ve uygun tedavi yöntemleri ile kontrol altına alınması büyük önem taşır.

Klebsiella enfeksiyonlarıyla mücadelede en önemli zorluklardan biri, bu bakterilerin çeşitli antibiyotiklere karşı geliştirdikleri dirençtir. Özellikle geniş spektrumlu beta-laktam antibiyotiklere karşı dirençli olan Klebsiella türleri, tedavi seçeneklerini sınırlamakta ve enfeksiyonun kontrol altına alınmasını zorlaştırmaktadır. Bu bağlamda, hem enfeksiyonların önlenmesi hem de yeni tedavi yöntemlerinin geliştirilmesi için tıp dünyasında kapsamlı çalışmalar yürütülmektedir. Yazının ilerleyen bölümlerinde, Klebsiella enfeksiyonlarının belirtileri, risk faktörleri, teşhis yöntemleri ve tedavi yaklaşımları detaylı bir şekilde ele alınacaktır.

Klebsiella Nedir?

Klebsiella, birçok farklı türü bulunan Gram-negatif bir bakteri cinsidir. Bu bakteri, doğal olarak su, toprak ve bitkiler gibi birçok çevresel kaynakta bulunabilir. Ayrıca, insan bağırsaklarının normal flora (doğal mikroorganizma topluluğu) parçası olarak da bulunabilir. Klebsiella türleri arasında en yaygın olarak insan sağlığını etkileyen Klebsiella pneumoniae’dir.

Klebsiella bakterilerinin bazı özellikleri şunlardır:

Gram-negatif: Klebsiella bakterileri, laboratuvar testleri sırasında mor veya pembe renkte boyanan bir hücre duvarına sahiptir. Bu, bakterilerin tipini belirlemek için kullanılan bir özelliktir.
Kapsül: Klebsiella, kendini bir kapsülle çevreleyebilen bir bakteri türüdür. Bu kapsül, bağışıklık sisteminden kaçmasına yardımcı olabilir ve enfeksiyonların oluşmasına neden olabilir.
Fermantasyon Yeteneği: Klebsiella, karbonhidratları fermente ederek enerji üretebilir. Bu, birçok Klebsiella türünün çeşitli ortamlarda büyüyebilmesini sağlar.

Klebsiella Enfeksiyonları Nedir?

Klebsiella enfeksiyonları, bu bakterinin vücuda zarar vermesi sonucu ortaya çıkar. Bu enfeksiyonlar, genellikle hastaların zaten zayıf bağışıklık sistemleri olan kişilerde daha yaygındır.

Klebsiella’nın neden olduğu enfeksiyonlar, farklı vücut bölgelerini etkileyebilir ve şunları içerebilir:

Solunum Yolu Enfeksiyonları: Klebsiella pneumoniae, özellikle akciğerlerde enfeksiyonlara neden olabilir. Bu, zatürre gibi ciddi solunum yolu enfeksiyonlarını içerebilir.
Üriner Sistem Enfeksiyonları: Klebsiella, idrar yolu enfeksiyonlarına (İYE) yol açabilir. Bu, sık idrara çıkma, idrarda kan veya ağrı gibi belirtilere neden olabilir.
Yara Enfeksiyonları: Cilt lezyonları veya yaralanmalar sonucu Klebsiella bakterileriyle enfekte olunabilir.
Kan Enfeksiyonları: Nadiren, Klebsiella bakterileri kana bulaşarak sepsis gibi ciddi enfeksiyonlara yol açabilir.

Klebsiella enfeksiyonlarının ciddiyeti, enfekte olan kişinin bağışıklık sistemi durumuna, bakterinin türüne ve enfeksiyonun yaygınlığına bağlı olarak değişebilir. Bu nedenle, enfeksiyonun erken teşhis edilmesi ve uygun tedavi edilmesi önemlidir.

Klebsiella Enfeksiyonlarının Nedenleri Nelerdir?

Bu bakteri türünün vücuda nasıl girdiği ve enfeksiyonun nedenlerini anlamak için aşağıdaki nedenleri detaylı olarak ele alacağız:

Bağışıklık Sistemi Zayıflığı:Klebsiella enfeksiyonları, genellikle zayıflamış bağışıklık sistemine sahip olan kişilerde daha sık görülür. Bağışıklık sistemi, enfeksiyonları kontrol etme ve bakterilere karşı savaşma görevini üstlenir. Bu nedenle, HIV enfeksiyonu, kanser tedavisi görenler veya bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar alan kişiler, Klebsiella enfeksiyonlarına daha duyarlı olabilirler.
Hastane Ortamları:Klebsiella bakterileri, hastane ortamlarında sıkça bulunur ve hastane enfeksiyonlarının yaygın nedenlerinden biridir. Hastanelerde, enfekte olan kişilerden kaynaklanan enfeksiyonlar veya hijyen kurallarına uyulmaması sonucu Klebsiella enfeksiyonlarına sıklıkla rastlanabilir. Özellikle yoğun bakım üniteleri gibi yüksek riskli bölgelerde bu tür enfeksiyonlar daha yaygın olabilir.
İdrar Yolu Enfeksiyonları (İYE):Klebsiella, idrar yolu enfeksiyonlarına neden olabilen önemli bir patojendir. İYE, bakterinin idrar yoluna girmesiyle başlar. İdrar yoluna giriş, sık idrara çıkma, cinsel aktivite veya idrar yolunda tıkanıklık gibi faktörlere bağlı olarak gerçekleşebilir.
Solunum Yolu Enfeksiyonları:Klebsiella pneumoniae türü, özellikle solunum yolu enfeksiyonlarına neden olabilir. Bu bakteri, solunum yollarına aerosolize olmuş damlacıkların solunması veya teması sonucu enfeksiyona yol açabilir.
Yaralanmalar ve Cerrahi Müdahaleler:Yara enfeksiyonları veya cerrahi müdahaleler sırasında, ciltteki bir yaranın veya ameliyat alanının enfekte olması sonucu Klebsiella enfeksiyonları gelişebilir. Hijyen kurallarına dikkat edilmemesi veya yara bakımının yetersiz yapılması riski artırabilir.
İlaç Direnci:Bazı Klebsiella türleri, antibiyotiklere karşı direnç geliştirebilirler. Bu, tedaviyi zorlaştırabilir ve enfeksiyonun yayılma riskini artırabilir.
Anneden Bebeğe Geçiş:Yeni doğan bebekler, annelerinden Klebsiella bakterisi alabilirler. Özellikle prematürite durumunda veya hastane ortamlarında doğan bebeklerde bu tür geçişler daha olasıdır.

Klebsiella enfeksiyonlarının önlenmesi, hijyen kurallarına uyulması, bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi ve hastane enfeksiyonlarının önlenmesi için uygun önlemlerin alınması gibi çeşitli faktörlere dayanır.

Klebsiella Enfeksiyonlarının Belirtileri Nelerdir?

Klebsiella enfeksiyonları, vücudun farklı bölgelerini etkileyebilir ve belirtiler enfeksiyonun türüne ve ciddiyetine bağlı olarak değişebilir. Bu bölümde, Klebsiella enfeksiyonlarının farklı türlerine göre belirtileri ve semptomları detaylı olarak ele alacağım.

Solunum Yolu Enfeksiyonları (Klebsiella Pneumoniae)

Ateş: Klebsiella pneumoniae solunum yolu enfeksiyonlarının belirgin bir semptomu ateşdir. Ateş genellikle yüksektir ve zatürre belirtileriyle benzerlik gösterebilir.
Öksürük: Öksürük, balgam üretimiyle birlikte olabilir ve balgamın yeşil veya sarı renkte olduğu görülebilir.
Nefes Darlığı: Enfeksiyonun ciddiyetine bağlı olarak nefes darlığı yaşanabilir.
Göğüs Ağrısı: Göğüs bölgesinde ağrı veya rahatsızlık hissi olabilir.

İdrar Yolu Enfeksiyonları (Klebsiella İdrar Yolu Enfeksiyonları)

Sık İdrara Çıkma: Klebsiella tarafından neden olan İYE’ler, sık sık idrara çıkma hissi yaratabilir.
İdrarda Kan: İdrarda kan görülmesi (hematüri), bir İYE belirtisi olabilir.
İdrar Yolu Ağrısı: İdrar yaparken ağrı veya yanma hissi yaşanabilir.

Yara Enfeksiyonları ve Cilt Enfeksiyonları

Kızarıklık ve Şişlik: Enfekte olmuş bir yara veya cilt bölgesi kızarabilir ve şişebilir.
Ağrı ve İltihap: Enfeksiyonlu bölgede ağrı ve iltihaplanma görülebilir.
Yara Akıntısı: Enfekte bir yaradan veya cilt bölgesinden sıvı akıntısı gelebilir.

Kan Enfeksiyonları (Klebsiella Bakteriyemisi)

Yüksek Ateş: Kan enfeksiyonları genellikle yüksek ateşe yol açar.
Titreme: Titreme veya üşüme hissi yaşanabilir.
Hızlı Nabız: Nabız hızı artabilir.
Baş Ağrısı: Baş ağrısı, kan enfeksiyonlarının belirtilerinden biri olabilir.

Bağırsak Enfeksiyonları

İshal: Klebsiella bağırsak enfeksiyonları, ishal ve sulu dışkılama neden olabilir.
Karın Ağrısı: Karın bölgesinde ağrı veya rahatsızlık hissi yaşanabilir.
Bulantı ve Kusma: Mide bulantısı ve kusma görülebilir.

Unutulmaması gereken önemli bir nokta, Klebsiella enfeksiyonlarının belirtilerinin diğer enfeksiyonlar veya sağlık sorunları ile benzerlik gösterebileceğidir.

Klebsiella Enfeksiyonlarının Tanısı Nasıl Konulur?

Klebsiella enfeksiyonlarının tanısı, belirtiler ve semptomlar göz önünde bulundurularak ve laboratuvar testleri kullanılarak konur. Tanı süreci enfeksiyonun türüne, vücut bölgesine ve hastanın sağlık geçmişine bağlı olarak değişebilir.

Aşağıda, Klebsiella enfeksiyonlarının tanısının nasıl konduğunu detaylı olarak ele alacağım:

Klinik Değerlendirme:İlk olarak, bir sağlık profesyoneli hasta tarafından bildirilen belirtileri ve semptomları değerlendirecektir. Bu, enfeksiyonun tipini ve yerini anlamak için önemlidir.
Laboratuvar Testleri:Klebsiella enfeksiyonlarının tanısında kullanılan laboratuvar testleri şunları içerebilir:
- Kan Testleri: Kan enfeksiyonları veya bakteriyemi şüphesi varsa, hastanın kan örneği alınarak bakteri varlığı veya enfeksiyon belirtileri incelenir.
- İdrar Kültürü: İdrar yolu enfeksiyonları şüphesi varsa, hastadan idrar örneği alınarak Klebsiella bakterisinin varlığı incelenir.
- Solunum Yolu Örnekleri: Solunum yolu enfeksiyonları durumunda, balgam veya solunum yolu örnekleri alınarak Klebsiella pneumoniae tespit edilmeye çalışılır.
- Yara Kültürü: Cilt enfeksiyonları veya yara enfeksiyonları şüphesi varsa, enfekte bölgeden örnek alınarak bakterinin varlığı incelenir.
Görüntüleme Yöntemleri:Bazı durumlarda, Klebsiella enfeksiyonlarının tanısını doğrulamak veya enfeksiyonun yayılma durumunu gözlemlemek için görüntüleme yöntemleri kullanılabilir. Özellikle solunum yolu enfeksiyonlarında, akciğer röntgeni veya bilgisayarlı tomografi (BT) taramaları enfeksiyonun yayılımını değerlendirmede faydalı olabilir.
Bakteri Tanı Testleri:Klebsiella bakterisinin türünün belirlenmesi için mikrobiyolojik testler kullanılabilir. Bu testler, bakterinin özelliklerini inceleyerek hangi Klebsiella türünün enfeksiyonun kaynağı olduğunu saptar.

Klebsiella Enfeksiyonlarının Tedavisi Nasıl Yapılır?

Klebsiella enfeksiyonlarının tedavisi, enfeksiyonun türüne, şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişiklik gösterir. Klebsiella pneumoniae gibi türler, özellikle hastane kaynaklı enfeksiyonların yaygın bir nedeni olup, antibiyotiklere karşı direnç geliştirme eğilimi gösterir. Bu durum, tedaviyi karmaşık hale getirir ve multidisipliner bir yaklaşımı gerekli kılar. Tedavi genellikle aşağıdaki adımları içerir:

1. Antibiyotik Tedavisi

a) Antibiyotik Seçimi

Tedavide ilk adım, uygun bir antibiyotik seçmektir. Klebsiella türleri genellikle geniş spektrumlu beta-laktam antibiyotiklere duyarlıdır. Ancak, geniş spektrumlu beta-laktamaz (ESBL) üreten Klebsiella suşları, standart tedavilere karşı dirençlidir. Bu durumda, karbapenem grubu antibiyotikler tercih edilir. Karbapenemler arasında ertapenem, imipenem ve meropenem sık kullanılan seçeneklerdir.

b) Karbapenem Direnci

Son yıllarda, karbapenemaza dirençli Klebsiella pneumoniae (KPC) vakalarında artış gözlemlenmiştir. Bu suşların tedavisi daha zordur ve genellikle kombinasyon tedavisi gerektirir. Tedavide colistin, tigecycline veya fosfomycin gibi alternatif antibiyotikler kullanılabilir. Colistin, nefrotoksisite riski nedeniyle dikkatle kullanılmalıdır.

c) Kombinasyon Tedavisi

Dirençli Klebsiella suşlarının neden olduğu ciddi enfeksiyonlarda, tek bir antibiyotik yerine birden fazla antibiyotiğin kombinasyonu kullanılabilir. Örneğin, karbapenem ile aminoglikozit veya karbapenem ile colistin kombinasyonu, tedavide etkili olabilir.

2. Destekleyici Tedavi

Klebsiella enfeksiyonlarının tedavisinde destekleyici bakım, enfeksiyon kontrol altına alınana kadar hastanın hayati fonksiyonlarını korumak için kritik öneme sahiptir.

a) Sıvı ve Elektrolit Desteği

Sepsis veya şok durumlarında, intravenöz sıvı tedavisi, kan basıncını stabilize etmek ve organ perfüzyonunu sağlamak için uygulanır. Bu tedavi, özellikle Klebsiella’nın neden olduğu ağır enfeksiyonlarda hayati önem taşır.

b) Solunum Desteği

Klebsiella pneumoniae’nın neden olduğu pnömoni vakalarında, oksijen tedavisi veya mekanik ventilasyon gerekebilir. Hastanın solunum yetmezliği riskine karşı yoğun bakım şartlarında izlenmesi gerekir.

c) Bağışıklık Sisteminin Güçlendirilmesi

Bağışıklık sistemi zayıf olan hastalar için, enfeksiyonu kontrol altına almak amacıyla destek tedavileri kullanılabilir. Vitamin ve mineral takviyeleri, immünomodülatör ilaçlar bu kapsamda değerlendirilir.

3. Lokal Tedaviler

Bazı Klebsiella enfeksiyonları, lokal tedavi gerektirebilir. Örneğin, Klebsiella’nın neden olduğu apse veya yara enfeksiyonlarında, enfekte alanın cerrahi olarak drenajı gerekebilir. Bu tür lokal tedaviler, enfeksiyonun yayılmasını engellemek ve sistemik antibiyotik tedavisini desteklemek için kullanılır.

a) İdrar Yolu Enfeksiyonları

Klebsiella’nın neden olduğu idrar yolu enfeksiyonlarında, hastaya uygun antibiyotik tedavisi uygulanırken, mesanenin düzenli olarak boşaltılmasını sağlamak önemlidir. Kateter ilişkili enfeksiyonlarda, kateterin değiştirilmesi veya çıkarılması gerekebilir.

b) Apse ve Drenaj

Klebsiella’nın neden olduğu apselerde, cerrahi drenaj enfeksiyon kontrolünde etkili bir yöntemdir. Apse drenajı sonrası uygun antibiyotik tedavisi ile kombine bir tedavi yaklaşımı tercih edilir.

4. Hastane Enfeksiyonu Kontrol Önlemleri

Klebsiella pneumoniae genellikle hastane kaynaklı enfeksiyonlara neden olduğu için, tedavi sırasında enfeksiyonun yayılmasını önlemek amacıyla hastane enfeksiyon kontrol önlemlerine uyulması gerekir.

a) İzolasyon Önlemleri

Dirençli Klebsiella enfeksiyonları taşıyan hastalar, diğer hastalara bulaşı önlemek için izole edilmelidir. İzolasyon, özellikle yoğun bakım ünitelerinde hayati önem taşır.

b) El Hijyeni

Sağlık çalışanlarının el hijyenine özen göstermesi, Klebsiella’nın yayılmasını engellemede etkili bir yöntemdir. Alkol bazlı el dezenfektanlarının kullanımı, enfeksiyon kontrolünde bir standarttır.

c) Antibiyotik Stewardship Programları

Hastanelerde antibiyotiklerin doğru ve akılcı kullanımını teşvik eden programlar, Klebsiella pneumoniae gibi dirençli bakterilerin yayılımını kontrol altına almak için kritik öneme sahiptir.

5. Deneysel ve Alternatif Tedaviler

Karbapenemaza dirençli Klebsiella pneumoniae gibi tedavisi zor suşlar için, deneysel tedavi yaklaşımları araştırılmaktadır.

a) Bakteriyofaj Tedavisi

Bakteriyofajlar, bakterileri spesifik olarak hedef alan virüslerdir. Klebsiella suşlarına yönelik bakteriyofaj tedavisi, dirençli enfeksiyonlarda geleceğin umut vaat eden bir tedavi yöntemi olarak görülmektedir.

b) Yeni Antibiyotikler

Klebsiella pneumoniae’nin direnç mekanizmalarına karşı etkili olabilecek yeni nesil antibiyotikler üzerinde çalışmalar devam etmektedir. Örneğin, Ceftazidime-Avibactam ve Meropenem-Vaborbactam gibi antibiyotik kombinasyonları, dirençli enfeksiyonların tedavisinde etkili seçenekler sunmaktadır.

6. Kişiselleştirilmiş Tedavi

Her hastanın sağlık durumu ve enfeksiyon tipi farklı olduğundan, tedavi bireysel ihtiyaçlara göre planlanmalıdır. Bu süreçte, enfeksiyon uzmanları ve mikrobiyoloji laboratuvarlarının iş birliği önemlidir. Enfekte dokulardan alınan örneklerin kültür ve duyarlılık testleri, en etkili tedavi protokolünü belirlemek için kullanılır.

Sonuç olarak, Klebsiella enfeksiyonlarının tedavisi, hastanın durumuna ve enfeksiyonun direnç durumuna göre değişiklik gösterir. Erken teşhis ve uygun tedavi, enfeksiyonun kontrol altına alınmasında hayati öneme sahiptir. Bu süreçte sağlık profesyonellerinin multidisipliner bir yaklaşımla hareket etmesi, tedavi başarısını artırır ve hastanın yaşam kalitesini iyileştirir.

Sonuç

Klebsiella enfeksiyonları, özellikle bağışıklık sistemi zayıf bireyler ve hastane ortamında bulunan hastalar için ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Bu enfeksiyonlar, antibiyotik direncinin hızla yayılması nedeniyle tedavi edilmesi zor hale gelmiştir. Klebsiella pneumoniae ve diğer türler, çeşitli vücut bölgelerinde ciddi enfeksiyonlara neden olabilir ve sepsis gibi yaşamı tehdit eden durumlara yol açabilir. Ancak, doğru teşhis yöntemleri ve uygun tedavi yaklaşımlarıyla bu enfeksiyonlar kontrol altına alınabilir. Gelecekteki tedavi yöntemleri ve antibiyotik direncine karşı geliştirilen stratejilerle birlikte, Klebsiella enfeksiyonlarına karşı daha etkin bir mücadele yürütülebileceği ümit edilmektedir.

Referanslar:

Klebsiella Nedir? Klebsiella Enfeksiyonlarının Belirtileri ve Tedavisi
Podschun, R., & Ullmann, U. (1998). Klebsiella spp. as nosocomial pathogens: epidemiology, taxonomy, typing methods, and pathogenicity factors. Clinical Microbiology Reviews, 11(4), 589-603.
Paczosa, M. K., & Mecsas, J. (2016). Klebsiella pneumoniae: Going on the offense with a strong defense. Microbiology and Molecular Biology Reviews, 80(3), 629-661.
Martin, R. M., & Bachman, M. A. (2018). Colonization, infection, and the accessory genome of Klebsiella pneumoniae. Frontiers in Cellular and Infection Microbiology, 8, 4.
Magill, S. S., O’Leary, E., Janelle, S. J., et al. (2018). Changes in prevalence of health care–associated infections in U.S. hospitals. New England Journal of Medicine, 379(18), 1732-1744.
Russo, T. A., & Marr, C. M. (2019). Hypervirulent Klebsiella pneumoniae. Clinical Microbiology Reviews, 32(3), e00001-19.
Shon, A. S., Bajwa, R. P., & Russo, T. A. (2013). Hypervirulent (hypermucoviscous) Klebsiella pneumoniae: A new and dangerous breed. Virulence, 4(2), 107-118.
World Health Organization (WHO). (2017). Global priority list of antibiotic-resistant bacteria to guide research, discovery, and development of new antibiotics. WHO Reports.
Effah, C. Y., Sun, T., Liu, S., & Wu, Y. (2020). Klebsiella pneumoniae: An increasing threat to public health. Annals of Clinical Microbiology and Antimicrobials, 19(1), 1-9.
Bialek-Davenet, S., Nicolas-Chanoine, M. H., Decré, D., et al. (2014). Genomic definition of hypervirulent and multidrug-resistant Klebsiella pneumoniae clonal groups. Emerging Infectious Diseases, 20(11), 1812-1820.
Gu, D., Dong, N., Zheng, Z., et al. (2018). A fatal outbreak of ST11 carbapenem-resistant hypervirulent Klebsiella pneumoniae in a Chinese hospital. Clinical Infectious Diseases, 67(5), 687-696.
Navon-Venezia, S., Kondratyeva, K., & Carattoli, A. (2017). Klebsiella pneumoniae: A major worldwide source and shuttle for antibiotic resistance. FEMS Microbiology Reviews, 41(3), 252-275.
Gomez-Simmonds, A., & Uhlemann, A. C. (2017). Clinical implications of genomic adaptation and evolution of carbapenem-resistant Klebsiella pneumoniae. Journal of Infectious Diseases, 215(1), S18-S27.
Li, B., Zhao, Y., Liu, C., Chen, Z., & Zhou, D. (2014). Molecular pathogenesis of Klebsiella pneumoniae. Future Microbiology, 9(9), 1071-1081.
Lee, C. R., Lee, J. H., Park, K. S., et al. (2016). Global dissemination of carbapenemase-producing Klebsiella pneumoniae: Epidemiology, genetic context, treatment options, and detection methods. Frontiers in Microbiology, 7, 895.
Piperaki, E. T., Tzouvelekis, L. S., Miriagou, V., & Daikos, G. L. (2017). Carbapenem-resistant Klebsiella pneumoniae: In search of a successful treatment regimen. International Journal of Antimicrobial Agents, 49(1), 16-25.
Pitout, J. D., Nordmann, P., & Poirel, L. (2015). Carbapenemase-producing Klebsiella pneumoniae, a key pathogen set for global nosocomial dominance. Antimicrobial Agents and Chemotherapy, 59(10), 5873-5884.
Wyres, K. L., & Holt, K. E. (2016). Klebsiella pneumoniae population genomics and antimicrobial-resistant clones. Trends in Microbiology, 24(12), 944-956.
Tamma, P. D., Aitken, S. L., Bonomo, R. A., et al. (2022). Infectious Diseases Society of America guidance on the treatment of extended-spectrum β-lactamase producing Enterobacterales (ESBL-E), carbapenem-resistant Enterobacterales (CRE), and Pseudomonas aeruginosa with difficult-to-treat resistance (DTR-P. aeruginosa). Clinical Infectious Diseases, 75(10), 1875-1884.
Hennequin, C., & Robin, F. (2016). Correlation between antimicrobial resistance and virulence in Klebsiella pneumoniae. European Journal of Clinical Microbiology & Infectious Diseases, 35(3), 333-341.
Catalán-Nájera, J. C., Garza-Ramos, U., & Barrios-Camacho, H. (2017). Hypervirulence and hypermucoviscosity: Two different but complementary Klebsiella spp. phenotypes? Virulence, 8(7), 1111-1123.
Lee, C. R., Lee, J. H., Park, K. S., et al. (2017). Biology of KPC-producing Klebsiella pneumoniae: Pathogenesis, epidemiology, and clinical management. Frontiers in Microbiology, 8, 561.
Peleg, A. Y., Hooper, D. C. (2010). Hospital-acquired infections due to gram-negative bacteria. New England Journal of Medicine, 362(19), 1804-1813.
Martin, R. M., Cao, J., & Brisse, S. (2021). Strain diversity of Klebsiella pneumoniae: Implications for infection, treatment, and drug resistance. Microbiology Spectrum, 9(1), e00143-21.
Doi, Y. (2019). Treatment options for carbapenem-resistant gram-negative bacterial infections. Clinical Infectious Diseases, 69(7), S565-S575.
McConville, T. H., Sullivan, S. B., Gomez-Simmonds, A., et al. (2020). Carbapenem-resistant Klebsiella pneumoniae colonization and infection in critically ill patients. Antimicrobial Resistance & Infection Control, 9, 61
https://scholar.google.com/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/