Çocuk çoklu organ yetmezliği skoru P-MODS (Pediatric Multiple Organ System Dysfunction Score, P-MODS), Dallas Çocuk Hastanesinde geliştirilmiştir.

Kardiyovasküler sistem, renal sistem (böbrek), solunum sistemi, hematolojik, ve hepatik sisteme dayalı, 4 seviyeli bir skorlama sistemidir. Hasta kaybını tahmin etmeye yarar.

Şu ana kadar, P-MODS’UN prospektif çalışmalarda kullanıldığına dair herhangi bir veri yoktur.

Çoklu Organ Yetmezliği (Multiple Organ Dysfunction Syndrome – kısaca MODS); organ fonksiyonlarının dengesinin, dışardan müdahale olmadan sürdürülemeyecek derecede bozulması durumudur.

MODS, yoğun bakım şartlarında ve genel olarak tıpta olan gelişmelerin sonucu daha sık rastlanır bir hale gelmiştir.

Eskiden ölümcül sınıfına konulan hastalar; mekanik solunum, diyaliz, beslenme gibi verilen destek tedavileriyle yaşatılabilinince, daha çok MODS vakası gözlenmeye başlamıştır.

Pediatrik MODS tanılarında; kardiovasküler, pulmoner, nörolojik, hematolojik, renal, hepatik ve gastro-intestinal kriterler göz önüne alınır.

Pediatrik MODS görülen ortalama yaş grubu, 17-23 aydır. Erkek çocuklarda daha sık olduğu görülmüştür. Konjenital kalp hastalıkları nedeniyle ameliyat olan hasta çocuklarda, MODS ortalama 9 aylıkken gözlemlenebilir.

Çocuk çoklu organ yetmezliğinin tıbbi nedenleri:

a. Septik şok / Sepsis (% 50 oluşturur)
b. Akut gelişimli asfiksi
c. Çeşitli doğumsal metabolik hastalıklar
d. Akut solunum yetmezliği problemleri
e. Akut böbrek yetmezliği
f. İntrakraniyel kanamalar
g. Dejeneratif tipte nörolojik hastalıklar

Çocuk çoklu organ yetmezliği skoru Skorlama sistemleri:

a. Çocuklarda çoklu organ yetmezliği ortaya çıktığında; ana tanıdan çok, yetmezliğin şiddeti sonuç ve prognoz üzerinde daha etkilidir.
b. Yetişkin hastalarda çoklu organ yetmezliği skorlaması için; hasta verilerine dayanarak, 3 değişik skorlama sistemi geliştirilmiştir: MODS, LODS, SOFA
c. Pediatrik çoklu organ yetmezliği skorlaması için; modifiye edilmiş Wilkinson tanımınına dayalı skor popüler skorlama sistemlerinin başında yer alır. Bu skorlama sistemi, yaşa göre normalize edilmiş olan klinik ve laboratuvar ölçümler ve bunun yanında diğer destek tedavilerini kapsar.
d. Pediatrik Lojistik Organ Yetmezliği Skoru (Pediatric Logistic Organ Dysfunctiıon Score = PELOD); Delphi metoduyla seçilebilen fizyolojik verilere dayanır.

Çocuk çoklu organ yetmezliği (P-MODS) tedavisi:

a. Erken tanı mutlaka önemli, sonrasında amaca yönelik tedavi uygulanmalı.
b. Mevcut adrenal yetmezliğin erken tedavi edilmesi.
c. Antibiyotik tedavisi (antibiyoterapi).
d. Solunum desteği ve mekanik ventilatör tedavisi.
e. Böbrek fonksiyonlarının dikkatle kontrol altına alınması ve yetmezlik varsa destek tedavisi uygulanması.
f. Bağışıklık sistemine yönelik destek tedavisi (immün modülasyon denir).
g. Beslenme düzenlenmesi ve endokrin-metobalizma desteğinin sağlanması.

Referans:

Graciano AL et al. The Pediatric Multiple Organ Dysfunction Score( P-MODS) : development and validation of an objective scale to measure the severity of multiple organ dysfunction in critically ill children. Crit care Med. 2005 Jul;33(7):1484-91.

Çocuk çoklu organ yetmezliği skoru (P-MODS):

 

Referanslar:

1. The Pediatric Multiple Organ Dysfunction Score (P-MODS)

2. Epidemiology and outcomes of pediatric multiple organ dysfunction syndrome (MODS)

3. Paediatric sequential organ failure assessment (pSOFA) score

4. Çocuk çoklu organ yetmezliği skoru P-MODS